hourSON DAKİKA
left-arrowright-arrow
weather
İstanbul
down-arrowup-arrow

    Nobel Edebiyat Ödülü Pamuk'un

    Nobel Edebiyat Ödülü Pamukun
    expand

    2006 Nobel Edebiyat Ödülü yazar Orhan Pamuk'a verildi. Böylece Pamuk, Nobel ödüllerinin en prestijlisi olan Edebiyat Ödülü'nü alan ilk Türk oldu.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    İsveç Akademisi, '2006 Nobel Edebiyat Ödülü'nün, kentinin melankolik ruhunun izlerini sürerken kültürlerin birbirleriyle çatışması ve örülmesi için yeni simgeler bulan Orhan Pamuk'a verildiğini' açıkladı.

    Açıklamada, Pamuk'un 'roman sanatında, kimliklerle ve çift kişiliklilik motifleriyle oynamasıyla ün kazandığı', 'büyürken geleneksel Osmanlı tarzı aile yaşamından Batı yaşam tarzına geçişi yaşadığını' söylediği ifade edildi.

    Orhan Pamuk, 1.4 milyon dolar para ödülü ile altın madalya alacak.

    Pamuk: "Çok mutluyum"

    2006 Nobel Edebiyat ödülünü kazanan Orhan Pamuk, çok mutlu olduğunu, ödülü kazanmaktan kıvanç duyduğunu ve ödülü almak için Stockholm'e geleceğini söyledi.

    Ödülü kazandığını ABD'de öğrenen Pamuk, İsveç gazetesi Svenska Dagbladet'in sorularını telefonla yanıtladı. Ödül töreni 10 aralıkta Stockholm'de düzenlenecek.

    Fransa'daki yasa teklifine değinmedi

    Yazar Orhan Pamuk, Nobel Edebiyat Ödülü’nü almasını CNN International'a değerlendirdi.

    Pamuk yazdıklarıyla Türkiye'nin de tanındığını söylerken, Fransa Parlamentosu’nda ‘Ermeni soykırımı’nı inkara ceza getiren yasa teklifinin kabul edilmesini konusunda yorum yapmaktan kaçındı.

    Dışişleri Bakanlığı, Orhan Pamuk'u kutlayarak ödülün Türk edebiyatının tüm dünyada çok daha geniş bir şekilde tanınmasına önemli katkılarda bulunacağını açıkladı.

    Bakanlık açıklamasında, ödülün Pamuk'a verilmiş olmasının memnuniyetle karşılandığı ve yıllardır bir Türk yazarının Nobel Edebiyat ödülüne layık görülmesinin Türk halkının beklentisi olduğu belirtildi.

    Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac da, "Nobel Edebiyat Ödülü'nün topluma bakışı özellikle akıllıca, güçlü ve liberal olan Orhan Pamuk'a verilmesinden memnun oldum" dedi.

    AB Komisyonu'nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Olli Rehn de, Nobel Edebiyat Ödülüne layık görülen yazar Orhan Pamuk'u, 'arkadaşı ve hayranı olarak kutladığını' söyledi.

    Rehn, "kitaplarını okuyanlar Orhan Pamuk'un bu kapsamda ne kadar övgüye layık olduğunu bilirler. Nasıl ki yaşam için su ve hava gerekiyorsa sanatçılar için de ifade özgürlüğü kaçınılmazdır. Orhan, diğerlerinden daha fazla bu özgürlüğün ne kadar değerli ve kırılgan olduğunu bilir" dedi.


    ÖDÜLE YORUMLAR

    Akademi: 'Türkiye'nin siyasi durumuyla ilgisi yok'

    Nobel Edebiyat Ödülü'nü veren İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi Sekreteri Horace Engdahl, Nobel Edebiyat Ödülü'nün Orhan Pamuk'a verilmesinde, Türkiye'deki siyasi durumun etkili olmadığını söyledi.

    Engdahl, "elbette ödül bazı siyasi dalgalanmalara yol açabilir, ama biz bununla ilgilenmiyoruz" dedi.

    Horace Engdahl, Pamuk için, "kendi ülkesinde tartışmalı bir kişilik, ama neredeyse ödülümüzü alanların hepsi böyle" dedi.

    Ödülün Orhan Pamuk'a verilmesinin 'çok az kişi için sürpriz olduğunu' belirten uluslararası haber ajansı AP ise Engdahl'ın ödülü Pamuk'un aldığını açıklamasının "kısa, ama yoğun bir alkış" ile karşılandığını kaydetti.

    Engdahl, Pamuk'un hem Doğu, hem de Batı kültürleriyle bağları sayesinde çağdaş romanın köklerini genişlettiği için ödüle layık görüldüğünü belirterek, "bunun anlamı şudur: Kendisinin romanı bizim, Batılıların elinden aldığı ve bizim şimdiye kadar gördüğümüz romandan tamamen başka bir şeye dönüştürdüğü söylenebilir" dedi.

    Pamuk'un ödülü kazanmasıyla, 1988'de Mısırlı yazar Necib Mahfuz'a verilmesinden bu yana Nobel Edebiyat Ödülü'nün ilk kez bir Müslüman ülkeye gittiğine dikkat çekiliyor.

    Orhan Pamuk'un ödülünü 10 aralıkta İsveç Akademisi'nde düzenlenecek bir törenle alması bekleniyor.

    Bahis şirketlerinin favorisiydi

    Pamuk ile birlikte bu yıl Suriyeli şair Adonis ödül için favoriler arasındaydı. Geçtiğimiz yıllarda da aday olan Pamuk, bu yıl ise bahis şirketlerinin favorisiydi.

    Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Çetin Tüzüner, ''edebiyat alanında dünyanın en önemli ödüllerinden biri olan Nobel Ödülü'nün bir Türk yazara verilmesinden gurur duyuyoruz'' dedi.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Orhan Pamuk'un eserlerinin dünyada 28 dile çevrildiğini hatırlatan Tüzüner, "Pamuk, lokomotif olmuştur. Diğer yazarların önünü açacaktır. Türk yazarların kitapları dünya edebiyatında yer bulacaktır'' diye konuştu.

    Orhan Pamuk ve eserleri

    Nobel Edebiyat Ödülü verilen ilk Türk yazarı olan Orhan Pamuk 1952'de İstanbul'da doğdu.

    'Cevdet Bey ve Oğulları' ve 'Kara Kitap' romanlarında anlattığına benzer kalabalık bir ailede, Nişantaşı'nda büyüdü.

    Otobiyografik kitabı 'İstanbul'da anlattığı gibi, çocukluğundan 22 yaşına kadar yoğun bir şekilde resim yaparak ve ileride ressam olacağını düşleyerek yaşadı.

    Liseyi İstanbul'da Robert College'de okudu. İstanbul Teknik Üniversitesi'nde üç yıl mimarlık okuduktan sonra, mimar ve ressam olmayacağına karar verip okulu bıraktı.

    İstanbul Üniversitesi'nde gazetecilik okuyan ama bu işi de hiç yapmayan Pamuk, 23 yaşından sonra romancı olmaya karar verdi.

    Eserleri:

    Cevdet Bey ve Oğulları:
    Pamuk'un ilk romanı 'Cevdet Bey ve Oğulları' 1982'de yayımlandı. İstanbullu, zengin ve Pamuk gibi Nişantaşı'nda yaşayan bir ailenin üç kuşaklık hikâyesi olan bu roman 'Orhan Kemal' ve 'Milliyet Roman Ödülleri'ni aldı.

    Sessiz ev:
    Pamuk ertesi yıl 'Sessiz Ev' adlı romanını yayımladı ve bu kitabın Fransızca çevirisiyle 1991'de 'Prix de la Decouverte Europeene'i kazandı.

    Beyaz Kale:
    Venedikli bir köle ile bir Osmanlı alimi arasındaki gerilimi ve dostluğu anlatan romanı 'Beyaz Kale' (1985), 1990'dan sonra başta İngilizce olmak üzere pek çok dilde yayımlanarak Pamuk'a uluslararası ününü sağlayan ilk romanı oldu.

    Orhan Pamuk, 1985-1988 yılları arasında New York'ta Columbia Üniversitesinde 'misafir alim' olarak bulundu.

    Kara Kitap:
    Büyük bir çoğunluğunu burada yazdığı, İstanbul'un sokaklarını, geçmişini, kimyasını ve dokusunu, kayıp eşini arayan bir avukat aracılığıyla anlatan 'Kara Kitap', 1990'da Türkiye'de yayımladı.

    Fransızca çevirisiyle 'Prix France Culture Ödülü'nü kazanan Pamuk, bu romanla ününü hem Türkiye'de hem de yurt dışında artırdı. Pamuk'un 1991 yılında 'Kara Kitap'taki bir sayfalık hikayeden senaryolaştırdığı 'Gizli Yüz' filme çekildi.

    Yeni Hayat:
    Orhan Pamuk'un 1994'te Türkiye'de yayımlanan, esrarengiz bir kitaptan etkilenen üniversiteli bir genci hikâye ettiği 'Yeni Hayat' adlı romanı en çok okunan kitaplarından biri oldu.

    Benim Adım Kırmızı:
    Pamuk'un Osmanlı ve İran nakkaşlarını, batı dışındaki dünyanın görme ve resmetme biçimlerini bir aşk ve aile romanının entrikasıyla hikâye ettiği 'Benim Adım Kırmızı' adlı romanı 1998'de yayımladı.

    Orhan Pamuk, bu kitapla Fransa'da 'Prix Du Meilleur Livre Etranger', İtalya'da 'Grinzane Cavour' (2002) ve İrlanda'da 'International Impac-Dublin' (2003) ödüllerini kazandı.

    Kar:
    Yurt içinde ve yurt dışında çeşitli gazete ve dergilere yazdığı edebi, kültürel makaleler ve kendi not defterlerinden oluşturduğu geniş bir seçmeyi 1999 yılında 'Öteki Renkler' adıyla yayımlayan Pamuk, 'ilk ve son siyasi romanım' dediği 'Kar' adlı kitabını 2002'de yayımladı.

    İstanbul:
    'Kar' kitabı New York Times Book Review tarafından 2004 yılının en iyi 10 kitabından biri seçilen Pamuk'un 2003 yılında yayımladığı son kitabının adı 'İstanbul'.

    Alman Yayıncılar Birliği tarafından 1950 yılından beri verilmekte olan, Almanya'nın kültür alanındaki en seçkin ödülü olarak kabul edilen 'Barış Ödülü' 2005'te Orhan Pamuk'a verildi.

    Aynı yıl, Fransa'da her yıl en iyi yabancı romana verilen 'Le Prix Medicis Etranger'i Orhan Pamuk'un 'Kar' adlı romanı aldı.

    1982'den bu yana Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazananların listesi şöyle:

    2006: Orhan Pamuk (Türkiye)
    2005: Harold Pinter (İngiltere)
    2004: Elfriede Jelinek (Avusturya)
    2003: John Maxwell Coetzee (Güney Afrika)
    2002: İmre Kertesz (Macaristan)
    2001: V.S. Naipaul (İngiltere)
    2000: Gao Şingcian (Çin)
    1999: Günter Grass (Almanya)
    1998: Jose Saramago (Portekiz)
    1997: Dario Fo (İtalya)
    1996: Wislawa Szymborska (Polonya)
    1995: Seamus Heaney (İrlanda)
    1994: Kenzaburo Oe (Japonya)
    1993: Toni Morrison (ABD)
    1992: Derek Walcott (St. Lucia)
    1991: Nadine Gordimer (Güney Afrika)
    1990: Octavio Paz (Meksika)
    1989: Camilo Jose Cela (İspanya)
    1988: Necib Mahfuz (Mısır)
    1987: Joseph Brodsky (ABD)
    1986: Wole Soyinka (Nijerya)
    1985: Claude Simon (Fransa)
    1984: Jaroslav Seifert (Çekoslovakya)
    1983: William Golding (İngiltere)
    1982: Gabriel Garcia Marquez (Kolombiya)

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    ÖDÜLE YORUMLAR

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Dışişleri Bakanı Abdullah Gül:
    Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, yazar Orhan Pamuk'un 2006 yılı Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülmesiyle ilgili olarak, ''böyle bir alanda bir Türk'ün böyle bir armağanı kazanıyor olması şüphesiz ki hepimiz için büyük bir mutluluk kaynağı olmuştur'' dedi.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşarı Mustafa İsen:
    ''Bakanlık olarak Orhan Pamuk'u kutluyoruz. Sevindiğimizi ifade ediyoruz. Türkçe, dünyanın büyük dillerinden biridir. Bu ödül, Orhan Pamuk'a verilse de Türkçe'ye verilmiş bir ödüldür. Türkçe'nin dünyada geniş kitleler tarafından tanınmasını sağlayacaktır."

    CHP Lideri Deniz Baykal:
    ''Bu ödül, edebiyatımızın evrensel değerini gösteren ve uluslararası düzeyde kalıcılığını güvence altına alan bir ödüldür. Bugün üzerinde durmamız gereken esas husus budur ve bundan büyük bir memnuniyet duymalıyız. Artık Türkiye ve Türk edebiyatçıları mutlulukla 'Nobel edebiyat ödülleri listesinde biz de varız' diyecektir. Bu büyük başarıyı gerçekleştiren Orhan Pamuk'u içtenlikle kutluyorum.''

    Sanatçı Zülfü Livaneli:
    "Çok sevinçliyim. Hem Orhan Pamuk adına, hem Türk edebiyatı adına bu sevincim. Çünkü Türkiye'nin yüzyıllardan süzülüp gelen köklü edebiyat geleneği ve çağdaş edebiyattaki gücü, böyle bir ödülü çoktan hak etmişti. Yaşar Kemal de 30 yıla aşkın bir süredir Nobel'e en yakın yazarlardan biri olarak durdu. Ama bunu kişisellikten öte Türk edebiyatına verilen bir ödül olarak da algılamak gerekiyor. Bu bakımdan da çok sevinçliyim..."

    Yönetmen Ferzan Özpetek:
    "Ödülü Pamuk'un kazanmasına çok sevindim. Kendisiyle Kar romanından bir film yapma projesini de konuşmuştuk. Pamuk, benim filmlerimin tümünü biliyor ve de seviyor. Ben de onun kitaplarını seviyorum. Pamuk, büyük ve başarılı bir yazar. Nobel'i en sevdiğim şair Wislawa Szymborska kazandığında da sevinmiştim. Aynı şekilde Pamuk için de sevinçliyim. Bu konularda, önemli olan, uyruk değil, yazar ve sanatçının değeridir."

    AK Parti Grup Başkanvekili Eyüp Fatsa:
    ''Tebrik ediyorum. Büyük memnuniyet duydum. Bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının bu ödülü alması çok sevindirici, memnuniyet verici...

    TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Mehmet Dülger:
    ''Bir Türk yazarının Nobel'e layık görülmesi esaslı bir şey. Türkiye'ye iki noktadan hücum ediliyor diye düşünülmemeli. Pamuk'un Ermeniler için söylediği hatalıdır. Ama Türkiye'ye tüm kapılar kapanmıyor. Bir taraftan kötü bir karar alınırken, diğer taraftan da bir Türk yazar, ödüle layık görülüyor.

    Anavatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı Züheyir Amber:
    ''Sanki danışıklı dövüş gibi iki farklı karar alındı. Farklı boyutlarda gelişseydi şimdi kutlamalar yapardık. Ancak Ermeniler ile ilgili kararın ardından ödülün verilmesi ilginçtir."

    CHP İstanbul Milletvekili Berhan Şimşek:
    "Nobel çok önemli bir ödül. Yurtdışından alınan ödüller, Türk milletinin değerlerini hırpalamaması gerekir. Eğer böyle bir örtüşme var ise Orhan Pamuk'un ödülüne yazık olur.''

    Yazar Yaşar Kemal:
    "Seni yürekten kutlarım. Hak ettiğin bu ödülü almana çok sevindim. Bundan böyle de aynı tutkuyla yeni romanlar yazacağına güveniyorum. İnandıklarının ardında da inatla durmaya devam edeceğine hiç kuşkum yok.''

    Gazeteci-yazar Perihan Mağden:
    "Çünkü çok iyi bir yazar Orhan Pamuk. Ayrıca da bir Türk yazarı. Orhan Pamuk'un bu ödülü de Türkçe'ye Türkiye'ye, Türk yazarlarına, Türk sanatçılarına ciddi şekilde ilgiyi arttıracaktır. Başka yazarlarımızın önünü açacaktır. Hatta klasikleşmiş eski yazarlarımızın bile önünü açacaktır. Bu çok çok önemli. Türk edebiyatı böyle bir ilgiyi hak eden bir edebiyat. Çok önemli bir edebiyat damarı var Türkiye'de ve bunun böyle güzel bir şekilde gündeme geliyor olması çok çok olağanüstü iyi."

    Almanya Kültürden Sorumlu Devlet Bakanı Bernd Neumann:
    "Orhan Pamuk'a ödül verilmesi, sanatın ve sözlerin özgür olduğunun bir işareti. Pamuk, dünyalar arasında bir gezgin olarak, Hristiyan ve İslam tarihini canlı tutmayı ustaca beceriyor. Pamuk, hiçbir diğer yazarın yapamadığı şekilde kültürel değişiklikleri ve bunlardan kaynaklanan sorun ve endişeleri dile getirmiştir ve böylece bizim de ülkesini ve yurttaşlarını anlamamıza imkan sağlamıştır. Kültürler ve dinler arası diyaloğa önemli ivme kazandırmıştır."

    Ermenistan Yazarlar Birliği:

    Ermenistan Yazarlar Birliği Başkanı David Muradyan, "bu hem bir edebiyat ödülüdür, hem de ahlaki bir durumdur" dedi. Ermenistan'ın önde gelen yazarlarından Perch Zeitunsiyan da açıklamasında, ödül için, "bu, Pamuk'u yargılamak isteyen Türklere bir derstir. Bu, Türkiye'de demokrasi için bir zaferdir" diye konuştu.

    AP milletvekili Borghezio:

    İtalya'da Türkiye'nin AB üyeliğine karşı çıkan yaklaşımlarıyla tanınan Kuzey Birliği Partisi'nin (KBP) Avrupa Parlamentosu milletvekillerinden Mario Borghezio, Orhan Pamuk'un ‘Ermeni soykırımı’ konusuyla ilgili bir konuşma yapmak üzere AP'ye davet edilmesini istedi.

    Sıradaki Haberadv-arrow
    Sıradaki Haberadv-arrow