Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mustafa Topaloğlu, 5582 sayılı "Konut Finansmanı Sistemine İlişkin Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"un 6 Mart 2007 tarihinde yürürlüğe girdiğini kaydetti.

Kamuoyunda "Mortgage Kanunu" olarak bilinen söz konusu kanunun, "kira öder gibi ev sahibi olunacağı" şeklinde lanse edildiğini belirten Topaloğlu, kanunun ardından konut faizlerinin düşmediğini, çünkü gerçek bir mortgage ortamının oluşmadığını söyledi.

Bu durum yaşanırken, mortgage nedeniyle dünya genelinde global krizin ortaya çıktığını belirten Topaloğlu, Türkiye'nin ise gerçek bir mortgage sistemine sahip olmadığından krizden fazla etkilenmediğini ifade etti.

Topaloğlu, "Türkiye'nin 'güvenli liman' olarak görülmesi sonucu Türk bankaları yurtdışından uygun kredi temin ettiler ve konut faizlerini düşürdüler. Bu düşüş nedeniyle de tüketiciler kredilerini yeniden finansman yoluyla kapatmak istediler. Bu sefer de tüketiciler, mortgage'in olumsuz yanı olan 'erken ödeme ücreti' ya da aslında 'cezası' ile karşı karşıya kaldılar" dedi.

Anayasa'ya aykırılık

Erken ödeme ücreti konusunda, Anayasal bir aykırılık bulunduğunu vurgulayan Topaloğlu, şöyle devam etti:

"Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'da konulan 10/B maddesine göre kayıtsız şartsız her halükarda yüzde 2 oranında erken ödeme ücreti alınabilmekte. Anayasanın 172. maddesine göre, 'devlet tüketiciyi koruyucu ve aydınlatıcı tedbirler alır, tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini teşvik eder.'

Batıda söz konusu ücret sadece belli durumlarda ve miktarda alınabilirken, Türkiye'de her halükarda yüzde 2'ye varan ücret alınması, Anayasa'nın tüketicinin korunmasıyla ilgili maddesine aykırı. Ayrıca kanunun temel esprisiyle de çelişki yaratmakta."

Başka ülkelerde uygulanan, kalan ödemenin belli bir miktarda olması halinde ücret alınmaması şeklindeki kolaylığın da Türkiye'de bulunmadığını belirten Topaloğlu, "Türkiye'de halihazırda, kredi verilirken gerçekleştirilen kesintiler ve alınan ücretler, örtülü bir erken ödeme ücreti. Erken ödeme ücretinin alınmasının nedeni, kredi veren kuruluşun erken ödeme nedeniyle zarar edeceği varsayımıdır. Ancak, tüketici kurumun zarar etmediğini ispatlarsa, ücretin iadesini isteme hakkına sahip" diye konuştu.

Topaloğlu, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'da, erken ödeme ücreti konusunda başta ABD olmak üzere dünyada tüketiciyi koruyan uygulamaları dikkate alan ve AB'ye de uyumlu özel düzenlemelerin yapılması gerektiğini kaydetti.