SON DAKİKA
Kayıtdışılık tüm dünyanın sorunu
Dünya Bankası'nın da destek verdiği bir araştırmaya göre, kayıtdışı ekonomi, tüm dünyada ciddi bir sorun arz ediyor. Araştırmaya konu 162 ülkede, kayıtdışılık oranı, yüzde 8,7 ile yüzde 66,7 arasında değişiyor.
Dünya Bankası'nın, "Dünyada Kayıtdışı Ekonomiler İçin Yeni Tahminler" konulu araştırmada, 162 ülkede kayıtdışı ekonominin boyutları mercek altına alındı ve kayıtdışı ekonominin 9 yıllık dönemde nasıl bir seyir izlediği irdelendi.Araştırmada, dünyada kayıtdışılığın en yüksek olduğu ülke Gürcistan olarak belirlendi. Kayıtdışılık oranı, 9 yılda yüzde 69'dan yüzde 62,1'e gerilese de, Gürcistan, yüzde 66,7'lik oranla listenin başında yer aldı.
Gürcistan'ı yüzde 66,1'lik kayıtdışı oranı ile Bolivya, yüzde 63,5'lik oranla Panama, yüzde 61,8'lik oranla Zimbabve, yüzde 58,1'lik oranla Peru, yüzde 58'lik oranla Azerbaycan, yüzde 56,5'lik oranla da Tanzanya takip etti.
Kayıtdışılığın en yüksek olduğu ilk 10 ülke sıralamasında, diğer ülkeler de, Tanzanya, Haiti, Nijerya ve Tayland olarak sıralandı. Tanzanya, listede yüzde 56,5 oranıyla 7'inci, Haiti yüzde 56,3 oranıyla 8'inci, Nijerya yüzde 56,2 oranıyla 9'uncu, Tayland da yüzde 51 oranıyla 10'uncu oldu.
Guatemala, Ukrayna, Myanmar, Uruguay ve Benin'de de, kayıtdışılık oranı yüzde 50'yi aşarken, 37 ülkede söz konusu oranın yüzde 40'lar düzeyinde bulunduğu belirlendi.
Kayıtdışılığın yüzde 40'larda seyrettiği ülkeler arasına, Rusya, Kazaktistan, Filipinler, Kamboçya, Zambiya, Angola, Nikaragua ve Nijer gibi ülkeler girdi.
Türkiye, 95'inci sırada
Araştırmaya göre, 48 ülkede ise kayıtdışı ekonomi oranı, yüzde 30'lar düzeyinde seyrediyor. Türkiye de, bu ülkeler arasında yer alıyor.
Araştırmaya göre, Türkiye, yüzde 31,6'lık kayıtdışılık oranıyla 162 ülke arasında 95'inci sırada bulunuyor. Araştırmanın ilk yılı olan 1999'da Türkiye'de yüzde 32,7 olan kayıtdışı ekonomi oranı, 2000 yılında yüzde 32,1, 2001 yılında yüzde 32,8, 2002 yılında yüzde 32,7, 2003 yılında yüzde 32,2, 2004 yılında yüzde 31,5, 2005 yılında yüzde 30,7, 2006 yılında yüzde 30,4, 2007 yılında ise yüzde 29,1 olarak ölçüldü. Böylece 9 yıllık dönemde ortalama kayıtdışılık oranı ise yüzde 31,6 oldu.
Kayıtdışılığın yüzde 30'larda bulunduğu ülkeler arasında Türkiye'nin yanı sıra, Brezilya, Fas, Pakistan, Libya, Sudan, Kenya, Ekvator, Romanya, Hırvatistan, Litvanya, Estonya, Malezya ve Namibya da yer aldı.
26 ülkede ise kayıtdışı ekonominin boyutunun yüzde 20'ler düzeyinde olduğu hesaplandı. Bu gruptaki bazı ülkeler de listede, İspanya, Portekiz, Güney Kore, İtalya, Polonya, Güney Afrika, Yunanistan, Meksika, Hindistan, Belçika, İsrail olarak sıralandı.
Kayıtdışılığın yüzde 10'larda seyrettiği ülke sayısı da 32 olarak tespit edildi. Japonya, Yeni Zelanda, Çin, Sinpapur, Hollanda, Fransa, Avustralya, Hong Kong, Almanya, Danimarka, Suudi Arabistan, Finlandiya, İran, Ürdün, Norveç, İsveç ve Suriye gibi ülkeler, oranın yüzde 10 ile yüzde 19,9 arasında değiştiği ülkeler arasında bulunuyor.
En az sorun İsviçre ve ABD'de
Kayıtdışı ekonomi açısından en az sorunun İsviçre ve ABD'de yaşandığı anlaşıldı. İsviçre, yüzde 8,7'lik kayıtdışı oranıyla listenin sonunda yer alırken, bu ülkenin hemen üstünde yüzde 8,8'lik oranla ABD'nin olduğu belirlendi.
Lüksemburg ve Avusturya da yüzde 9,9'luk oranla, kayıtdışı ekonomi sorununu önemli ölçüde çözmüş ülkeler arasında yer aldı.
Bölgeler itibariyle durum
Araştırmada dünyada bölgeler itibariyle kayıtdışılık da ortaya konuldu.
Buna göre, OECD'de yüksek gelire sahip ülkelerde kayıtdışılıkta en düşük oran yüzde 8,7, en yüksek oran da yüzde 28,9 oldu. Bu ülkelerdeki ortalama oran ise yüzde 16,8 olarak tespit edildi.
Diğer yüksek gelire sahip ülkelerde yüzde 12,4 ile yüzde 33,4 arasında değişen kayıtdışılıkta ortalama oran, yüzde 22,8 şeklinde hesaplandı.
Kayıtdışı ekonomide ortalama oran, Doğu Asya ve Pasifik ülkelerinde yüzde 32,3, Avrupa ve Ortay Asya ülkelerinde yüzde 38,5, Latin Amerika'da yüzde 41,2, Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerinde yüzde 28, Güney Asya ülkelerinde yüzde 33,2, Sahra Altı Afrika'sında ise yüzde 40,8 düzeyinde gerçekleşti.
Ülkelerde kayıtdışılık
Araştırmaya konu 162 ülkede, kayıtdışı ekonomide ortalama oranlar şöyle belirlendi:
Ülkeler Kayıtdışılık oranı
Gürcistan 66,7
Bolivya 66,1
Panama 63,5
Zimbabve 61,8
Peru 58,1
Azerbaycan 58,0
Tanzanya 56,5
Haiti 56,3
Nijerya 56,2
Tayland 51,0
Guatemala 50,8
Ukrayna 50,5
Myanmar 50,3
Uruguay 50,3
Benin 50,1
Kamboçya 48,7
Honduras 48,4
Gabon 47,4
Zambiya 47,4
Kongo Demokratik Cum. 47,3
Kongo 46,8
Angola 46,4
Belarus 46,4
El Salvador 45,3
Orta Afrika Cum. 45,0
Sierra Leone 45,0
Fildişi Sahili 44,5
Moldova 44,5
Nikaragua 44,5
Rusya 44,5
Liberya 44,2
Ermenistan 44,0
Gambia 44,0
Çad 43,9
Senegal 43,9
Sri Lanka 43,7
Belize 43,2
Tacikistan 43,0
Uganda 42,5
Kazakistan 41,7
Malavi 41,6
Filipinler 41,5
Gana 41,0
Mali 41,0
Burkina Faso 40,6
Guine-Bissau 40,5
Madagaskar 40,4
Swaziland 40,7
Nijer 40,4
Eritre 40,1
Kırgızistan 40,1
Ruanda 40,1
Mozambik 39,8
Burundi 39,5
Brezilya 39,2
Gine 39,0
Komor Adaları 38,7
Paraguay 38,7
Etiyopya 38,6
Surinam 38,0
Kolombiya 37,5
Tunus 37,2
Papua Yeni Gine 36,7
Nepal 36,6
Pakistan 36,1
Makedonya 36,0
Bulgaristan 35,5
Cape Verde 35,4
Bangladeş 35,3
Jamaika 35,1
Moritanya 35,1
Fas 35,0
Togo 34,9
Mısır 34,7
Arnavutluk 34,3
Sudan 34,1
Libya 33,7
Venezuela 33,7
Bosna Hersek 33,6
Solomon Adaları 33,6
Guyana 33,5
Kenya 33,5
Trinidad Tobago 33,4
Lübnan 33,3
Bostvana 33,0
Ekvator 32,9
Romanya 32,8
Cezayir 32,7
Fiji 32,5
Hırvatistan 32,2
Kamerun 32,1
Litvanya 32,1
Dominik Cumhuriyeti 31,8
Ekvator Ginesi 31,6
Türkiye 31,6
Estonya 31,2
Malezya 31,1
Brunei Sultanlığı 30,9
Lesotho 30,5
Namibya 30,2
Meksika 29,9
Bhutan 28,8
Kıbrıs 28,3
Letonya 29,6
Maldiv Adaları 29,5
Laos 29,5
Yunanistan 27,9
Güney Afrika 27,5
Malta 27,4
Polonya 27,3
Yemen Cumhuriyeti 27,1
İtalya 27,0
Güney Kore 26,9
Bahama 26,5
Slovenya 26,4
Birleşik Arap Emir. 26,0
Kosta Rika 25,9
Arjantin 25,1
Tayvan 25,0
Macaristan 24,7
İspanya 22,8
Portekiz 22,6
Mauritius 22,6
Hindistan 22,2
Belçika 22,0
İsrail 22,0
Kuveyt 19,5
Şili 19,3
Endonezya 19,1
Suriye 19,0
İsveç 18,9
Çek Cumhuriyeti 18,8
Norveç 18,5
Umman 18,5
Ürdün 18,5
İran 18,2
Slovakya 18,2
Bahreyn 18,0
Suudi Arabistan 18,0
Finlandiya 17,9
Danimarka 17,8
Mogolistan 17,7
Almanya 16,2
Hong Kong 16,0
İrlanda 16,0
İzlanda 15,8
Kanada 15,8
Vietnam 15,1
Fransa 15,0
Avustralya 14,2
Katar 14,1
Hollanda 13,4
Singapur 12,9
Çin 12,7
İngiltere 12,6
Macao Özel İd. 12,4
Yeni Zelanda 12,3
Japonya 11,0
Avusturya 9,9
Lüksemburg 9,9
ABD 8,8
İsviçre 8,7
Sıradaki Haber
Sıradaki Haber
Sıradaki Haber
Sıradaki Haber
SON DAKİKA
- 01.42
Stokçulukta cezalar artıyor
- 01.13
Bakan Yerlikaya duyurdu: Restorana silahlı saldırıda 2 tutuklama
- 01.10
Nijerya için karakol gemisi üretildi
- 00.25
İsrail’in saldırısı BM yetkilisinin yayınına yansıdı
- 00.20
Selahattin Bilgen İstanbul Havalimanı'nın yeni CEO’su oldu
- 23.37
İstemeye gittiği kızın abisini vurdu!
EN ÇOK OKUNANLAR
Duygu Nebioğlu, Metin Akpınar, Uğur Dündar, Suphiye Orancı! Öyle bir detay ortaya çıktı ki...
EN UCUZU! Türkiye'de satışa sunuldu! 'İşte fiyatı...'
Bankalar faiz yarışında! 100 bin liraya 70 bin lira faiz getirisi
Rekor üstüne rekor! Altında yeni zirve
Promosyon almak isteyen emekliye kötü haber! Bankalar öyle bir zorluk çıkarıyor ki! 'Şaka gibi'