Kadınlar öfkelendi, müşavir özür diledi

Devlet Demiryolları'nın dergisi 'Raillife'nin son sayısındaki bir yazı, Erzurumlu kadınları öfkelendirdi. Erzurum garının evden kaçan kızlarla ilişkilendirildiği yazıda "Artist olamadan, ancak 'kız gittim kadın geldim' havasında tekrar memleketlerine dönerler" denilmişti. O yazıyı kaleme alan Müşavir Mehmet Aycı, tepkiler üzerine özür diledi.

TCDD'nin aylık yayınlanan dergisi Raillife'nin Şubat sayısında Mehmet Aycı imzasıyla 48 ve 49'uncu sayfalarda "Trenden kaçan oğlan" başlıklı bir makale yayınlandı. Derginin künyesinde Genel Müdür Süleyman Karaman'dan sonra yer alan Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müşaviri Mehmet Aycı, yazının bir bölümünde şöyle demişti:

"Mustafa Çetin Baydar anlatmıştı. Tren Erzurum'a geldikten sonra Yeşilçam'da artist olma heveslisi Erzurum kızları, trenle İstanbul'a kaçarlar, türlü maceralar yaşadıktan hatta çam dibine yatırıldıktan sonra, tabii artist olamadan ancak 'kız gittim, kadın geldim' havasında tekrar memleketlerine dönerler. Yeşilçam'a varmadan yolda belde İstanbul'da ikna edilenler ayrı, pişman olanlar da ayrı, film çevirmeye başlayanlar yandı gülüm keten helva hikayesidir. Ve bu hikayenin kaçıs kısmı trenlidir. Gözünü sevdiğim memleketimde kaç kız bavulunu günler önceden hazırlayıp dağlar yakışıklısına kaçar gibi trenle artist olmak için kaçmıştır, bunun istatistiği yoktur, Allah bilir. Kaçanlardan artist olan var mıdır, bunu da Yeşilçam'ın insan hatiratısını çıkarmakla mesul sinema tarihçilerimize, ne sinema tarihçisi, özenti tarihçilerimize sorulmalıdır. Tren sadece kaçışa tanık olmuştur, vallahi de billahi de bu işte vebali yoktur."

"Bakan'dan açıklama bekliyoruz"

Erzurum kadınının bütün zorluklara karşı aile yapısına önem verdiğini vurgulayan Türk Kadınlar Birliği Derneği Erzurum Şube Başkanı Sevim Çebi de, Erzurum kadınının bu şekilde yazılmasından büyük rahatsızlık duyduklarını söyledi. Dergide Erzurum aile yapısına ters ifadeler kullanıldığını savunan Girişimci Kadınlar Derneği Başkanı Zekiye Çomaklı ise, Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım'dan konuyla ilgili açıklama beklediklerini belirttti. Zekiye Çomaklı şöyle konuştu: "Ulaştırma Bakanı okumayabilir ancak, dergiyi kontrol eden hiç mi adam gibi bir adam yok? Devletin dergisinde Erzurum kadınını aşağılayan yazı çıkıyor. Sayın Bakan'ı bu yazıyla ilgili açıklamaya, yazıyı kaleme alan o beyefendiyi tüm toplumun önünde özür dilemeye davet ediyorum. Yazılanlar mutlaka düzeltilmelidir."

"Erzurum kadını Nene Hatun'ları yetiştirmiştir"

Erzurum Girişimci Kadınlar Derneğinde bir araya gelen Gönüllü Anneler Derneği Başkanı İnciser Azak, yazının Erzurum kadınını incittiğini belirtti. İnciser Azak şunları söyledi: "Erzurumlu kadın haysiyetine, şerefine, ahlakına, namusuna düşkün kızlar ve oğullar yetiştirir. Erzurumlu kadın Nene Hatun'ları yetiştirmiştir. Nene Hatun'lar dadaşları yetiştirmiştir. Bu derginin yazarını, baskısını yapanları ve de yetkililerini kınıyorum. Genel Müdürlük yöneticilerini istifaya davet ediyorum. Böyle bir haysiyetsizce yazıyı kabul edip dergilerine koyacak kadar küçülemezler."

Yazı alçakça

Erzurum Kalkınma Vakfı (Er-Vak) Kadın Komisyonu temsilcisi Yıldız Oluroğulları, yazıyı 'alçakça' bulduğunu ve esefle kınadığını söyledi. Dergide yer alan yazıyla, kadına resmen şiddette bulunulduğunu ileri süren Zihinsel Engelliler Derneği Başkanı Name Bayraktutar da, "Doğulu ve Erzurumlu bir kadın olarak çok üzüldüm. Birileri bir yerlere yazı yazıyor. Yazıda geçen kızların ifadesi, her bir kızın, her bir kadının dava açmasına yeterlidir" dedi.

Gara siyah çelenk koyacaklar

Erzurum'daki kadın örgütleri, sosyal paylaşım sitelerinde 18 Şubat Cuma günü saat 11.00'de Erzurum Garı önünde toplantı çağrısı yaptı. Kadınlar burada TCDD'nin dergisinde yazılanları 'siyah çelenk' koyarak protesto edecek.

Müşavir özür diledi

Dergideki yazıyı kaleme alan Ulaştırma Bakanlığı Basın Müşaviri Mehmet Aycı, yaptığı açıklamayla özür diledi. Çok üzgün olduğunu belirten Aycı, "Kendini Erzurum'a ait hisseden, Erzurumlu kimliğini taşıyan herkesten özür diliyorum" dedi. Mehmet Aycı'nın, konuya ilişkin yazılı açıklaması şöyle: "Kendini Erzurum'a ait hisseden, Erzurumlu kimliğini taşıyan herkesten özür diliyorum. Erzurumlu kızlardan, kadınlardan ayrıca özür dilerim. Göç, evden kaçmalar Türkiye'nin bir sosyolojik olgusu. Tek ulaşım vasıtasının tren olduğu zamanlarda, kadın olsun, erkek olsun evden başka şehirlere özellikle İstanbul'a kaçmanın trenle olduğunu biliyoruz. Yol kültürü, özellikle kurumlar yoluyla modernleşmede demiryolları örneği üzerine uzun zamandır çalışıyorum. Sözlü kültürün her verisini de değerlendiriyorum. Erzurum kent kimliği ve göç olgusu üzerine çalışan Mustafa Çetin beyin anlattıkları da bu bağlamda değerlendirilmişti. Yazı ne Erzurum'a, ne de Erzurum'dan evden kaçanlara hasredilmiş bir yazı değildir. Oradaki 'memleket' vurgusu bütün Türkiye'nin hikayesidir. Erzurum, ülkemizin ne kadar önemli bir kentiyse, Yeşilçam da bu ülkenin sosyal dönüşümünde etkin olan merkez olmuştur."

"Sorumlusu benim"

Yazıdaki trenden kaçma vurgusunun, sadece Erzurum'a özgü olmadığını anlatan Mehmet Aycı, "Yanlışın da, yanlış anlamanın da sorumlusu benim. Kaldı ki Raillife dergisinin bu sayısı Erzurum'un güzelliklerine, tarihine, doğal zenginliklerine ayrıldı. Bir dünya şehrinin fotoğrafı verildi" dedi.