hourSON DAKİKA
left-arrowright-arrow
weather
İstanbul
down-arrowup-arrow

    Biri "sokak" mı dedi?

    Biri sokak mı dedi
    expand

    Bir kenti kent yapan sokaklarda "masalar" yasak, "gösteri yapmak" yasak, "sanat" ise hepten yasak!.. Sokak sanatçısı Vedat Zar, gösterilerini özgürce icra edebilmek istiyor.

    Vedat Zar'ın hayatını değiştiren 5-6 yıl önce İstiklal Caddesi'nde gezerken bir pantomim gösterisine rastlamak olmuş.

    "Bu sanat ilgimi çekmeye başladı" diyen Zar, yaşadıklarını şu sözlerle anlatıyor:

    "TOG Vakfı'nda Balıkesir Engelliler Projesi'nin Koordinatörlüğü'nü yürüttüm aynı sene ve eğitmen bulamadığım için işitme engellilere öğretmek adına pantomim öğrenmeye karar verdim.

    O zamandan bu zamana Batman, Denizli, Balıkesir ilçe ve köyleri, İstanbul, Ankara, Hırvastiyan, Dubrovnik gibi yerlerde sahne ve sokak gösterileri yaptım.

    Sanatı yaşamın bir parçası olduğunu göstermek adına 'kamusal alanda sanatsal gösteriler' gerçekleştirdim. Müze, kütüphane, Çocuk Esirgeme Kurumu, huzurevi, zihinsel engelli rehabilitasyon merkezleri ve okullar bunlardan bazıları."

    "Sokak sanatçıları kovuluyor, tartaklanıyor"


    Ancak Türkiye'de bu işi yapmanın ağır bedelleri olduğunu vurgulayan Zar, sokak sanatçılarının yıllardır kovulduğunu, tartaklandığını hatta tutuklandığını ileri sürdü.
    "Sokak sanatı" nedir?Sokak sanatı, sanatın aslında hiçbir mekana kısıtlanmaması gerektiğini anlatan bir terim. Sanatın mekansız formu da denilebilir. Yani sahne mantığından ayrılabilmektir.

    Genellikle sokakta yapılan sanatlar juggling, poi, graffiti, yer ve hava akrobasisi, pantomim, tiyatro, illüzyon vb. sanatlardır.

    İspanya ve Fransa'da popüler. Turistik mekanları mesken tutmuş pantomim sanatçıları, canlı heykeller turistlerin ve esnafın ilgi ve desteğini görüyor. Sadece canlı heykeller için bile bu mekanları gezmeye giden birçok turist var.

    80'li yıllarda Avrupa'da sokak tiyatrosu furyası vardı ve bu akım o zamandan bu yana sokaklarda farklı formlarla devam ediyor.

    Neredeyse sokak sanatı yapmanın kanunlara aykırı olduğuna dikkati çeken Zar, "Kanunların tam olarak izin verdiği bile belli değil. Bu yüzden sürekli olarak ya kovuluyorsunuz ya sivil polislerin tehtidine maruz kalıyorsunuz ya da tutuklanıyorsunuz" diye konuştu.

    Zar, şu örneği verdi:
    "Bundan bir-iki ay öncesinde Beyoğlu İstiklal Caddesi'nde bir sivil polis karakola götürmekle tehdit etti. Bunun dışında Kadıköy ve Beyoğlu'na sıkıştırılan sokak sanatçıları artık Kadıköy'de de gösteri yapamamaktadır. Bu da bu izinlerin keyfiyetle verilip keyfiyetle alınabildiğinin bir göstergesi."

    "Hakkımız olanı istiyoruz"


    "Biz, bize lütufta bulunulmasını değil, hakkımız olanı istiyoruz" diye konuşan Zar, yasaların-yönetmeliklerin değişmesi ve sokak sanatlarına sahip çıkmak adına imza kampanyası başlattıklarını belirtti.

    İMZALAMAK İÇİN TIKLAYINIZ...

    İstanbul'da bir dernekleri olmadığını dile getiren Zar, sokak sanatçıları olarak biraraya gelip dayanışma sergilemelerinin şart olduğunu savundu.

    Sokak sanatçılarının talepleri neler?


    Zar, taleplerini şöyle sıraladı:
    "Avrupa'da sokak sanatçıları resmi izinlerle bu sanatı meslek gibi icra edebiliyor. Bunun önünün açılmasını istiyoruz. Ufak bir gösteri için bile kapı kapı dolaşıp izinler almak sokak sanatının ruhuna aykırı. Sokak sanatçısı gösteri için yıllık ya da dönemlik çalışma izinleri alabilmeli ve gösterilerini Türkiye'nin her köşesinde özgürce icra edebilmeli. Bunun yasal güvence altına alınmasını istiyoruz."

    Bir ara sokak sanatçılarının belediyeden ehliyet almasının gündeme geldiğini de hatırlatan Zar, "Belediyenin ilk yıllarda yaptığı bir çalışmaydı bu ama nedense kaldırıldı. Şimdi belediyeye giden hiçbir sanatçıya izin belgesi ya da kart verilmiyor" dedi.
    Vedat Zar'dan öneriler..."Öncelikle her ne yapıyorsanız yapın yaptığınız işin eğitimini alın.

    Sağlam temellerle başladığınızda ve sokakta pratik yapmaya başladığınızda sokak sanatının büyüsünün sahneden çok daha farklı olduğunu görecek ve bu işten sıyrılamayacaksınız.

    Başlangıçta yılmadan devam ederseniz ve tehditlere kulak asmazsanız aslında hiçbir tehlikesinin olmadığını da göreceksiniz.

    Sanatın zararlı bir alan olduğu algısını yıkmak için size ihtiyacımız var."

    Tamamiyle illegal yapılmasının teşvik edildiğinin üzerinde duran Zar, "Sınırlarının da yüksek gürültünün olmamasıyla çizileceği vurgulanıyor. Fakat politik oyunlar oynayan arkadaşların tutuklandıklarına şahit olduk. Bu da izinlerin keyfiyetle, izin verenlerin menfaatleri ya da dünya görüşüyle alakalı olduğunu kanıtlıyor" diye tepki gösterdi.

    Yasa teklifi vermek istiyorlar


    Yeterli sayıda imza topladıktan sonra milletvekilleri vasıtasıyla Meclis'e bir yasa teklifi vermek istediklerini ifade eden Zar, "Ama ülkemizde bununla ilgili bir bilinç ve talep oluşturmak zorundayız. Hiçbir şey kendiliğinden gerçekleşmiyor" şeklinde konuştu.

    "Sokaktaki insanlardan bir karşılık beklemeksizin sunduğumuz gösterileri keyifle izlemeleri bizleri çok mutlu ediyor" diyen Zar, konuşmasını şu sözlerle noktaladı:

    "Gösterileri maddi anlamda desteklemek zorunda olmadıklarını, desteklerinin de bu sanatı icra edenlerin emeklerine ve yaşamlarına bir katkı olduğunu ve bu açıdan bakmalarını istediğimizi hatırlatmalıyım."
    Sıradaki Haberadv-arrow
    Sıradaki Haberadv-arrow