Yatak yaraları nasıl önlenir?
Özellikle yaz aylarında artan yara vakalarına karşın dikkat edilmesi gerekenleri Op. Dr. Ercan Cihandide ve Yara Bakım Uzmanı Deniz Yahcı anlattı.
Uzun süre yatağa bağımlı kalan yaşlılarda sıkça görülen yatak yaralarının önemine değinen Plastik ve Rekonstrüktif Cerrah Op. Dr. Ercan Cihandide ve Yara Bakım Uzmanı Deniz Yahcı, yaz aylarında özellikle artan yara vakalarına karşın dikkat edilmesi gereken önemli noktaları aktardılar.
Yatak yarası nedir?
Yatak yaralarına bası yarası ya da dekübütüs ülseri de dendiğini belirten Yahcı, kemik çıkıntılarının bulunduğu yerlerde sürekli yatmaya bağlı olarak basınç ya da sürtünmelere bağlı olarak deride ya da deri altı dokularda meydana gelen hasarlar olarak adlandırıldığını ifade etti. Yatak yaralarının oluşma faktörlerinin hasta ve çevreye bağlı olduğunu anlatan Deniz Yahcı;
Hastaya bağlı faktörleri;
-Hareket azlığı/hareketsizlik
-Kas aktivite kaybı
-Yetersiz ve dengesiz beslenme
-İdrar veya dışkı tutama
-Yetersiz sıvı alımı
-Yaş
-Duygusal algılama bozuklukları
-Aşırı kilo yada çok zayıf olma
Çevreye bağlı faktörleri ise;
-Basınç
-Isı
-Nem (cildin ıslak kalması)
-Temizlik eksikliği
-Bakım ve davranış hataları (yatma ve oturma pozisyonunun yanlış olması)
-Sürtünme
-Yırtılma
-Yardımcı malzemeler olarak sıraladı.
Yatağa bağlı hastalarda ortaya çıkan yatak yaralarının ön belirtileri arasında cilt rengi ve yapısında değişiklikler meydana geldiğini söyleyen Deniz Yahcı, bu yaraların ana belirtileri arasında ise ciltte üzerine parmağımız ile basınç uyguladığımızda solmayan, kırmızılı devam eden bir kızarıklık, morarma ya da siyahlık olduğunu belirtti.
Yara Bakım Koordinatörü Deniz Yahcı, yatak yaralarında henüz cilt bütünlüğü bozulmamış ve ciltte açılmalar vs başlamamamış ise hastaya iki saatte bir pozisyon vererek, basınç azaltıcı destek ürünler kullanarak yara tedavilerinin mümkün olduğunu da sözlerine ekledi. Ayrıca cilt bütünlüğünü koruyan, destekleyen krem ve özel bakım ürünlerinin kullanarak daha büyük yaralar oluşmasının da engellenebileceğinin altını çizdi.
Yatak yaralarına karşı alınacak önlemler
*Hareketliliğin sağlanması
*Özellikle yaz aylarında artan yatak yaralarında, hastanın hareketliliğinin sağlanmasının eklem sertliklerinin oluşmasında, kas kaybının önlenmesi ve kan dolaşımının arttırılması açısından son derece önemli olduğunu vurguladı.
*Pozisyon değiştirme
Deniz Yahcı, yatak yaralarında ise pozisyon değiştirmenin öncelikli olarak kalça ve topuk gibi riskli bölgelerde basının azaltılması için hastanın pozisyonunun düzenli olarak değiştirilmesi gerektiğinin de altını çizdi.
* Cilt bakımı, yaz aylarında hastanın terleyerek cildin fazla nem ve ıslak kalmasının önlenmesi gerektiğine değinen Yahcı, cilt bakımının önemsenmesi gerektiğini belirtti.
Yatak yaralarında nasıl yatak tercih edilmeli?
Yatak yaralarında havalı yatakların basıncı önlemek ve azaltmak için kullanılan en önemli destek ürünü olduğunu belirten Yahcı, kendinden pozisyon veren, küp küp basınç noktalarına göre hava boşaltılmasını sağlayan yatakların ise en çok kullanılanlar arasında olduğunu söyledi. Yatak yaralarında kullanılmasını önermediği yatak tipini ise baklava dilimli içinde hava akımı sabit olan üstü muşamba yatak modelleri olarak belirtti.
Yatak yaralarında her hasta için tedavi sürelerinin aynı olmadığını açıklayan Deniz Yahcı, sürenin hastanın kilosuna, beslenme düzenine, vitamin, mineral değerlerindeki dengelere ve bakım şartlarına göre değiştiğini anlattı.
Diyabet hastalarının ise özellikle beslenme konusunda daha dikkatli olması gerektiğini çünkü hastaların şekerlerindeki dengesizlik ve yüksek değerlerin çıkmasından dolayı yara iyileşme sürelerinin geciktiğini sözlerine ekledi.
SON DAKİKA
- 12.35
G7 liderlerinden ortak ‘İran’ açıklaması
- 12.27
YSK'ya olağanüstü itiraz süreci bitti
- 12.23
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski: İran’ın İHA’larını çok iyi biliyoruz
- 12.17
Bakan Işıkhan: İstihdam sayımız tarihi zirvesini yeniledi
- 11.54
Küçük işletmeye dünya pazarı yolu
- 11.50
Gözler Orta Doğu'daki gerilimdeyken Rusya'dan kritik hamle: Putin'in 'süper silah'ı göründü!
EN ÇOK OKUNANLAR
İsrail İran savaşında son durum ne? Akıllarda aynı soru: 'Elinde atom bombası var mı?'
Haberler peş peşe geldi! Orta Doğu’da birçok ülke hava sahasını kapattı
Yerel seçimlerde oy kullanmama cezası 2024! Seçimlerde oy kullanmazsak ne olur? Oy kullanmak zorunlu mu?
Seçimlerin en genç ve en yaşlı adayları
Yemek yerken bu hata kalp krizine yol açıyor! Aman dikkat