Cari işlemler açığı 2015'te 32 milyar dolara indi. Açık 2010'dan bu yana en düşük seviyesinde. Ancak ayrıntılarda kaynağı belirsiz para girişindeki rekor artış dikkat çekici. Gizemli para girişi 10 milyar dolara dayandı. Merkez Bankası rezervlerinde de 12 milyar dolara yakın azalış var.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Petrol fiyatlarındaki düşük seyrin sürmesi halinde cari açıkta iyileşmenin devam edebileceğini belirten ekonomistler, bir yandan da jeopolitik riskler ve güvenlik endişelerinin turizm gelirlerine olumsuz yansıması, ana ihraç pazarlarındaki daralma ve iç talepte beklenen artışın cari açık üzerinde risk oluşturacağına dikkat çekiyor.

Güncel OVP'ye göre cari açığın 2015'i GSYH'ya oran olarak yüzde 4.4'e tekabül eden 31.7 milyar dolar ile tamamlaması bekleniyordu. OVP'de bu yıl ise cari açığın GSYH'nın yüzde 3.9'una denk gelecek 28.6 milyar dolar olması bekleniyor.

Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, cari açık Aralık ayında ise 5.07 milyar dolar ile beklentilere paralel gerçekleşti.

TCMB açıklamasında, "Söz konusu gelişmede ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 1.87 milyar dolar azalarak 4.97 milyar dolara düşmesi etkili oldu. Öte yandan, hizmetler dengesinden kaynaklanan net gelirler 171 milyon dolar azalarak 611 milyon dolara gerilerken, birincil gelir dengesi açığı 42 milyon dolar artarak 839 milyon dolara yükseldi" denildi.
Yabancı dil öğreten akıllı uygulamalar
Reuters anketine göre cari işlemler dengesinin Aralık'ta 5 milyar dolar açık vermesi, petrol fiyatlarındaki düşük seyrin desteğiyle 2015 yılında cari açığın 33 milyar dolar civarında yılı tamamlaması bekleniyordu.

İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, yılın ilk 11 ayına ait cari açıkta daraltıcı yönde 0.9 milyar dolarlık revizyon yapıldığını ve yıl genelinde net hata noksanın büyük katkısının finansmanın çok kaliteli olmadığına işaret ettiğini söyleyerek, şöyle devam etti:

"Petrol fiyatlarındaki düşüşün büyük katkısı ile cari açık yılı görece düşük seviyede kapattı. Petrol fiyatlarının 2016 yılında da düşük kalması cari denge lehine çalışacak. Ancak Avrupa ekonomisindeki canlanmaya rağmen diğer ana ticaret ortaklarımızın azalan talebi (petrol fiyatlarındaki düşüşün gelirlerini azalması ve süregelen jeopolitik gerilim) bu yıl ihracatı olumsuz etkileyecek. Ayrıca iç talepte beklediğimiz canlanma da ithalat üzerinden dış ticareti ve cari açığı genişletecek. Bu bağlamda 2016 yılında cari açığın bu yıla kıyasla sınırlı oranda genişleyerek 35-36 milyar dolara ulaşmasını bekliyoruz."

Petrol fiyatları geçen yıl yaklaşık yüzde 35 düşüş gösterirken, Brent ham petrolünün varil fiyatı 12 yılın en düşük seviyesine geriledi. Haziran 2014'te 115 doların üzerinde işlem görmesinden beri aşağı yönlü bir seyir izleyen Brent ham petrol bugün 30 dolar civarında işlem görüyor.

JP Morgan Ekonomisti Yarkın Cebeci, "Cari açığın özellikle bu yılın ilk yarısında daralmaya devam etmesini bekliyoruz. Ana unsur petrol fiyatlarındaki zayıflık olacaktır ancak Avrupa'nın talebindeki iyileşme de cesaret verici" dedi ve şöyle devam etti:

"Öte yandan terör olaylarındaki artış ve turizm gelirleri üzerindeki olası etkileri dengelenme hızını sınırlayabilir. Gıda üzerinde Rusya'nın yaptırımları bir diğer negatif unsur ancak Türk ihracatçılarının şimdiden alternatif pazar arayışları nedeniyle bu etki azalacaktır. Bu yıl cari açığın GSYH'nın yüzde 4'ü olan 29.5 milyar dolara gerilemesini bekliyoruz."

TCMB verilerine göre 2014 yılına 1.56 milyar dolar giriş olan net hata noksan kaleminde 2015 yılında 9.7 milyar dolar giriş olurken, önceki yıl 468 milyon dolar azalan resmi rezervler geçen yıl 11.83 milyar dolar azaldı.

Öte yandan 2015'te net doğrudan yatırımlar (FDI) yaklaşık 11.5 milyar dolar oldu.

Verinin ayrıntılarına bakıldığında 2015 yılında portföy yatırımları kalemindeki net yükümlülük oluşumuyla ilgili olarak, hisse senedi piyasasından 2.4 milyar dolar, tahvil piyasasından 7 milyar dolarlık çıkış oldu.