Mayaları hafif bir kuraklık yok etmiş olabilir!
Meksika'nın güneyi ve Guatemala'yı kapsayan Maya medeniyetinin çöküşüne, nispeten hafif geçen bir kuraklığın yol açmış olabileceği belirtiliyor.
Milattan önce 2000 yılında ortaya çıkan ve 950 yılına dek varlığını sürdüren Maya medeniyeti geride muazzam anıt ve binalar bıraktı.
Bölgedeki ilk yazıyı geliştiren ayrıca matematik, astronomi ve sanatta büyük ilerlemeler kaydeden medeniyet özellikle 200 yılından sonra altın çağını yaşadı, büyük bir nüfusa ve refaha ulaştı.
Bilim adamları şimdiye dek medeniyetin çöküşüne şiddetli bir kuraklığın yol açtığını düşünüyorlardı.
Ancak Meksikalı ve İngiliz araştırmacıların yaptığı yeni bir çalışma, yağışta yüzde 25 ile 40 arasındaki bir azalmanın bölgedeki su kaynaklarını mevsimsel olarak tüketmeye yeteceğini gösterdi.
Science dergisinde yayımlanan çalışmayı, Meksika'daki Yucatan Bilimsel Araştırmalar Merkezi ile İngiltere'deki Southampton Üniversitesi ortaklaşa yürüttü.
Bilim adamları Maya medeniyetinin hızlı bir gerilemeye girdiği 800-950 yılları arasındaki yağış ve buharlaşma oranlarını, geliştirdikleri modelle inceledi.
Yucatan bölgesindeki ovalar nehir sistemlerinden yoksun olduğu için yağışta nispeten az bir düşüşün bile, tatlı su kaynaklarının kurumasına yol açmaya yeteceğini belirlediler.
Zira azalan yağışın, yüksek buharlaşma oranları karşısında birikim oluşturamayacağı vurgulandı.
Southampton Üniversitesi'nden Profesör Eelco Rohling, "Her seferinde bir kaç yıl süren kuraklıklar sık sık tekrarlandığından, kritik su sıkıntısı toplumsal çatlak ve patlamalara ve kentlerin terkedilmesine yol açmış olabilir" dedi.
Uzmanların yarattığı kuraklık modelleri, aynı bölgede yakın gelecekte iklim değişikliği dolayısıyla yaşanması beklenen değişikliklerle ilgili öngörülerle benzerlik taşıyor.
Profesör Martin Medina-Elizalde de iki vaka arasında bazı farklılıklar olsa da, alınacak dersin açık olduğunu vurguladı: Su kaynaklarında ufak görünen bir azalma bile uzun vadeli ve büyük sorunlara yol açabilir.
Medina-Elizalde'ye göre, "sorun Yucatan Yarımadası'na özgü değil, buharlaşma oranının yüksek olduğu her yer için geçerli".
Maya medeniyetinin çöküşünü inceleyen diğer çalışmalarda, asayişin bozulması, salgın hastalıklar ve ormansızlaşma da nedenler arasında gösteriliyor.
Kaynak: BBC
SON DAKİKA
- 12.52
İran-İsrail hattında dün gece ne oldu? İşte dakika dakika yapılan açıklamalar...
- 12.48
İsrail - İran gerilimine ilişkin Dışişleri'nden açıklama: Kalıcı çatışma riski var
- 12.42
44 yıl kesinleşmiş hapis cezası bulunan firari yakalandı
- 12.36
İsrail, İran'ı İran'dan mı vurdu? Perde arkasını İdris Arıkan anlattı
- 12.18
Bıçakla dehşet saçtı! Şoke eden sözler: 'Peşlerini bırakmayacağım'
- 12.10
Deredeki balıkları telef oldu! Sebebi yine aynı...
EN ÇOK OKUNANLAR
Duygu Nebioğlu, Metin Akpınar, Uğur Dündar, Suphiye Orancı! Öyle bir detay ortaya çıktı ki...
EN UCUZU! Türkiye'de satışa sunuldu! 'İşte fiyatı...'
Bankalar faiz yarışında! 100 bin liraya 70 bin lira faiz getirisi
Rekor üstüne rekor! Altında yeni zirve
Promosyon almak isteyen emekliye kötü haber! Bankalar öyle bir zorluk çıkarıyor ki! 'Şaka gibi'