Norveç polisi, ülkenin kuzeyinde 2 bin kişinin yaşadığı küçük bir beldede aralarında çocuklara tecavüzün de bulunduğu 151 cinsel taciz vakasını belgeledi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

BBC'den Linda Pressly'in haberine göre, saldırılar 1950'li yıllar ile 2017 arasında yaşandı ama kısa bir süre önce gün yüzüne çıktı.

Son dakika: AB'den Türkiye'ye kınama Yunanistan'a destek

Bu kadar ciddi suçlar nasıl oldu da yıllar boyunca gizli kalabildi?

Nina Iversen, büyüdüğü Tysfjord beldesinde başına gelenler hakkında her zaman konuşan, yaşadıklarını anlatan biri olduğunu söylüyor:

"Her zaman bununla ilgili konuştum. 14 yaşımdayken 'Bu taciz hakkında kitap yazacağım ve buna son vereceğim' diye düşündüm ama tabii yapamadım."

Ergenlik döneminde gençler birbirlerine yaşadıkları cinsel taciz olaylarını anlatıyorlardı ama yetişkinler onları dinlemiyordu.

Iversen "Fahişe ve yalancı diyorlardı bize. Birçoğumuza böyle davranıyorlardı. Bu konuyla ilgili konuşmaya çalıştığımızda da bizimle ağız dalaşına giriyorlardı" diyor.

Iversen'in tacizcileri akrabalarıydı. Çocukluğunu sürekli korkunun hâkim olduğu bir aile ortamında geçirdi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Iversen şimdi 40 yaşında ve artık Tysfjord'da yaşamıyor ama hala kendini güvende hissetmiyor.

Yaklaşık 900 metre derinlikte fiyortlara sahip Tysfjord, biri batı kıyısında Drag, diğeri doğuda Kjopsvik olmak üzere ikiye ayrılmış. İki bölge arasında arabalı feribot çalışıyor.

Burada nüfusun yarısı İskandinavya'nın yerli Sami (Lapon) halkından oluşuyor. Samiler Norveç, İsveç, Finlandiya ve Rusya'da yaşıyor. 83 cinsel taciz mağdurunun da yaklaşık üçte ikisi Sami.

Nina Iversen 2005 yılında bir anneydi. Çocuklarına yönelik cinsel taciz tehdidinden kaygılanıyordu ve çocuk esirgeme kurumlarıyla iletişime geçti. Kendi deneyimlerini paylaştı ve doktoruna yaşadıklarını anlattı.

"Herkese söyledim" diyor Iversen, "Ama sözünüzün dinlenmesi için geçerli bir geçmişe sahip olmanız lazım. Benim gibi yoksul aileden gelenler dikkate alınmıyor."

Yetkililerin dikkatini çekmeye çalışan tek kişi Iversen değildi. Çocukları cinsel tacize uğrayan Sami kökenli bir aile, yardım talebinde bulunmak için 2007'de başbakana bir mektup yazdı. Mektup medyanın da gündemine düştü ve hükümetin harekete geçmesi beklentisi vardı.

O dönem, Norveç'te bir kilise papazının yardımcısı olan Sami kökenli Anna Kuoljok ve avukat eşi Ingar, çocukları cinsel taciz mağduru olan 20 aileyle iletişime geçti. Çift, yerel siyasetçilerin, sağlık çalışanlarının, polis ve diğer yetkililerin katıldığı halka açık toplantılarda konuşmalar yaptı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

"Çok vaka olduğu için söylediklerimizin doğru olmadığını düşündüler, yalan söylediğimize inandılar" diyor Anna.

Ingar da o dönemle ilgili "Bu tip hikâyeler duymaktan çok rahatsız oldular, meseleyi nasıl ele alacaklarını bilemediler" diyor.

Samiler polise ve yetkililere güvenmiyor
Tysfjord Belediye Başkanı Tor Asgeir Johansen de bu toplantıları hatırlıyor ama neden dikkate alınmadıklarıyla ilgili başka bir açıklaması var.

Cinsel taciz mağdurlarına atıf yaparak şunları söyledi: "Olayların üstüne gidemediler çünkü insanlar anlatmıyordu. Toplum polis değil. Etrafta dolanıp insanların evlerine bakamayız. İnsanlar gelip yardım istemeli."

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Birçok mağdur için, kültürel yapıları ne olursa olsun cinsel tacizi emniyete bildirmek zor. Ama Tysfjord'da özellikle çekiniyorlar çünkü Samiler polise ve yetkililere güvenmiyor.

Nina Iversen ve diğerleri de başlarından geçenleri anlatmak istiyordu ama dinleyen yoktu.

Etnik ayrımlar coğrafya ve siyasetle bağlantılı. Batıdaki Drag köyünde daha çok Samiler yaşıyor, doğudaki Kjopsvik ise yetkililerin konutlarının bulunduğu bölge.

Medyada taciz haberlerinin yer alması 10 yıla yakın bir zaman aldı. Nina Iversen o zamanları yalnız ve zor bir dönem olarak hatırlıyor. Bunalmış, bitkindi, Facebook'ta cinsel tacizle ilgili bir şiir paylaştı.

Benzer deneyimler yaşayan bölge sakini bir diğer kadın bu şiiri görüp Iversen'le iletişime geçti. Kadın, iki serbest çalışan gazeteciyle iletişimde olduğunu söyledi. Ondan sonra olaylar çığ gibi büyüdü.

Iversen, kendi ailesinde mağdur olan kadınlar dâhil tanıdığı diğer mağdurlara ulaştı. Ulusal gazete Verdens Gang, 11 Haziran 2016'da 11 kadın ve erkek mağdurla yaptığı röportajlardan oluşan cinsel taciz haberini bastı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Tepkiler gecikmedi. Nordland Emniyet Müdürü Tone Vangen, haberi Cumartesi günü evinde otururken okudu ve hemen harekete geçti. O dönemi şöyle anlatıyor:

"Çok ciddi bir durumdu. Öncelik listemizin en başında tutmamız gereken bir meseleydi. Amaç Tysfjord'da başka cinsel taciz vakalarının yaşanmasını önlemekti. Sonraki Pazartesi soruşturmanın başlatılması için kurumda yeni düzenlemeler yaptık."

Vangen, ne zaman olursa olsun, cinsel tacize uğrayanların yaşadıklarını bildirmesi çağrısında bulundu:

"Zamanaşımı nedeniyle dava açamayacak bile olsak herkesi ciddiye aldığımızı ve sorunun ne olduğunu anlamak istediğimizi, meselenin ne kadar büyük olduğunu anlamadığımızı söyledik."

Samilerle iletişime geçmesi ve güven ilişkisi oluşturması için polis memuru Aslak Finvik görevlendirildi.

"Çok karışık bir durumdu" diyor Finvik: "Polisin daha önce bilmediği birçok şey vardı, aile bağları, din gibi. Sami kültüründe Hristiyanlık öncesine ait unsurlar da var. İnsanlar şifaya, bir şamanın başka birinin acısını okuyarak onu kontrol edebileceğine inanıyorlar. Bunun hakkında konuşmaktan çekindiler, biz Norveçli olarak bunu anlayamıyoruz. Ama anlamamız Samiler için önemli."

Bu anlayış, Tysfjord'da ilk davanın açılmasıyla sonuçlanacaktı. Bir erkek, gücüyle şifa verdiğini ve şeytani ruhları uzaklaştırdığını iddia ederek 'tedavi' adı altında iletişime geçtiği kadınlara cinsel tacizde bulunmuş, beş buçuk yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.

Nina Iversen'in tacizcileri 2016 yılında öldü ve Iversen adaletin yerini bulduğunu göremedi.