hourSON DAKİKA
left-arrowright-arrow
weather
İstanbul
down-arrowup-arrow

    ABD, Arjantin'in karanlık dönemine ilişkin belgelerin gizliliğini kaldıracak

    ABD, Arjantinin karanlık dönemine ilişkin belgelerin gizliliğini kaldıracak
    expand
    KAYNAKAA

    Arjantin en kanlı dönemini 1976-1983 arasında süren kanlı cunta döneminde yaşadı. ABD'nin bu darbedeki rolü ve cunta yönetimiyle ilişkisi de hep tartışılageldi. Darbenin 40. yılında Arjantin'i ziyaret edecek olan Başkan Obama’nın ziyareti öncesinde Washington'dan bu konuda bir adım geldi. ABD yönetimi bu döneme ilişkin askeri ve istihbarat kayıtlarındaki gizliliğin kaldırılacağını duyurdu. Duyurunun hemen öncesinde The New York Times gazetesi de Obama'ya çağrı yaparak, "Arjantin'in Kirli Savaşında Amerika'nın Rolü"nü açıklaması çağrısı yaptı.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Arjantin’in resmi ajansı Telam’da yer alan habere göre, ABD Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Susan Rice, Washington’daki Atlantik Konseyi’nde konuya dair açıklamalarda bulundu. Rice, “Obama Arjantin hükümetinin talebiyle ilk kez askeri ve istihbarat belgeleri de dahil olmak üzere ek belgelerin gizliliğinin kaldırılması için kapsamlı bir girişimin duyurusunu yapacak” ifadelerini kullandı.

    Margaret Thatcher'ın savaş oyuncağı

    ABD Başkanı Barack Obama’nın gelecek hafta Arjantin’e gerçekleştireceği resmi ziyaretin darbenin 40. yılına denk gelmesi sonrasında, insan hakları örgütlerinden döneme dair kayıtların açıklanması çağrısı gelmişti. Rice, “darbenin bu yılki yıl dönümü ve sonrasında bir ulus olarak Arjantin’in ilerlemesi ve iyileşmeye devam etmesi için üzerilerine düşen görevi yapma kararı aldıklarını” belirtti.

    Ayrıca ABD Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı, Obama’nın dönemin mağdurlarına saygısını göstermek için Buenos Aires’teki Anıt Parkı da ziyaret edeceğini duyurdu.

    Döneme dair kayıtlardaki gizliliğin kaldırılması girişiminin Ulusal Arşiv’deki ABD Emniyet Teşkilatı, Savunma Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve Başkanlık kütüphaneleri kayıtlarını kapsayacağı ifade edildi.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    ABD Dışişleri Bakanlığı, 2002 yılında 1976-1983 yılları arasındaki bu karanlık döneme dair 4 bin 700 belgenin gizliliğini kaldırmıştı.

    Arjantin'in eski devlet başkanına yolsuzluktan hapis cezası

    Ziyaret, Obama’nın ABD dış politikasında Latin Amerika’daki askeri diktatörlüklerin desteklendiği döneme dair Brezilya ve Şili’deki konuşmalarının ardından bölgedeki son uzlaşma girişimi olarak görülüyor.

    Arjantin hükümeti, “Kirli Savaş” olarak adlandırılan diktatörlük döneminde karşıt görüşlü 13 bin kişinin kaybolduğu ya da öldürüldüğünü tahmin ediyor.

    İnsan hakları örgütleri ise o dönemde kaybolan ya da öldürülenlerin sayısının 30 binden fazla olduğunu belirtiyor.

    New York Times'tan Obama'ya çağrı

    The New York Times gazetesi de "Arjantin'in Kirli Savaşında Amerika'nın Rolü" başlıklı bir yazı yayımlayarak Obama'ya ABD'nin rolünü ve belgeleri açıklaması çağrısı yaptı. Gazetenin editöryal kurulunun imzasıyla yayınlanan yazıda, "Obama önümüzdeki hafta darbenin 40. yıl dönümünde Arjantin'e gerçekleştireceği ziyarette, Washington'ın Arjantin tarihindeki bu karanlık dönemde nasıl bir rolü olduğunu tam olarak açıklamayı taahhüt etmeli" ifadeleri kullanıldı.

    Arjantin ve Şili'deki 3 milyon Alevi'nin ilginç öyküsü

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    "Amerikan dış politikasının utanç verici bir dönemi"

    ABD Dışişleri Bakanlığı'nın şimdiye kadar bu karanlık döneme dair 4 bin 700 belgeyi açıkladığı vurgulanan yazıda, buna rağmen birçok kaydın netleştirilmediği belirtildi. Gazetede "Amerikan dış politikasının utanç verici bir dönemi" olarak nitelendirilen süreç sonrasında, Amerikan hükümetince haksızlığın adalete dönüştürülmesine yardım edilerek hala bazı cevaplar arayan mağdurların ailelerine verilmesinin tam zamanı olduğu ifade edildi.

    Yazıda, Arjantin'deki insan hakları gruplarının bu karanlık döneme dair gerçeklerin ortaya çıkması için verdikleri mücadeleye de değinildi. Ayrıca diktatörlük sürecinde, askeri yetkililer tarafından binlerce sivilin kaçırıldığı, rasgele tutuklanan ailelerden bebeklerinin çalınarak ordu mensubu aileler tarafından büyütüldüğü belirtildi.

    ABD Başkanı Obama'nın 23-24 Mart tarihlerinde Arjantin'e gerçekleştirileceği ziyaretin ülkedeki ABD destekli darbenin 40. yıl dönümüne denk gelmesi, ülkedeki insan hakları grupları ve bazı entelektüellerin tepkisini çekmişti.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    ABD, Arjantinin karanlık dönemine ilişkin belgelerin gizliliğini kaldıracak

    Arjantin'in karanlık kirli savaş dönemi

    Arjantin'de generaller 1976'da yönetime el koyarak ülke tarihinin en karanlık dönemine imza attılar. "Ulusal Uzlaşma Süreci" adı verilen 1983'te Falkland Savaşı'nın kaybedilmesiyle son bulan cunta yönetimi döneminde 30 bin insan ortadan kaldırıldı. İşkence, yok etmeler ve faili belli cinayetlerin eşliğinde süren dönemin gerekçesi de "Hristiyan değerlerinin korunması ve komünizmi engellemekti". 1977'de kayıpların anne ve büyükannelerinin hükümet binası önünde bulunan Plaza del Mayo'da (Mayıs Meydanı) her şeyi göze alarak cuntaya karşı başlattığı ve yakınlarının akıbetini sordukları eylem bütün dünyada bir örnek oluşturdu. Kayıp olan oğullarını, kardeşlerini ve torunlarını seslerini hiç çıkarmadan sadece hükümet binasının karşısında durarak talep ediyorlardı. Sayıları giderek arttı, birçok soruşturmaya ve dayağa maruz kaldılar, ancak başlarına beyaz başörtülerini takıp meydana çıkmaktan vazgeçmediler ve tüm dünya da onları bu şekilde tanıdı. Ülke normal yönetimine kavuştuktan sonra yapılan araştırmalar kayıpların çoktan öldüğünü ve cesetlerinin yokedildiğini ortaya çıkardı, ancak bu anneler generallerden hesap sorulması için eylemlerine devam ettiler. Arjantin'deki kirli savaş ve karanlık dönem pek çok edebiyat eseri ve sinema filmine de konu oldu. ABD'nin bu darbedeki rolü ve cunta yönetimiyle ilişkisi de hep sorgulandı.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    ABD, Arjantinin karanlık dönemine ilişkin belgelerin gizliliğini kaldıracak

    Sıradaki Haberadv-arrow
    Sıradaki Haberadv-arrow