SON DAKİKA... Gazze’de ateşkes! İşte anlaşmanın aşama aşama detayları... İsrail askerleri geri çekildi, Filistinlilerin Gazze'ye dönüşü başladı

İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nde yürürlüğe giren ateşkesin ardından kademeli olarak çekilmesiyle, Gazze’nin orta kesimindeki ABD-İsrail güdümlü sözde yardım dağıtım merkezi, geriye yalnızca tel örgüler ve kum yığınlarıyla çevrili bir harabe olarak kaldı.

Ateşkesin devremeye girmesinin ardından AFP'nin geçtiği Gazze'den görüntüler.

Birleşmiş Milletler (BM) İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Tom Fletcher, New York’taki BM Genel Merkezi’nde düzenlenen basın toplantısına çevrim içi katılarak bilgi verdi. Fletcher, ateşkesin yürürlüğe girmesinin ardından insani yardımın hızla başlayacağını belirterek, “Ateşkesin ilk 60 gününde, Gazze’de 2,1 milyon kişiye her gün yüzlerce kamyonla yardım ulaştırmayı hedefliyoruz” ifadelerini kullandı.

BM’nin kapsamlı ve test edilmiş yardım planlarına sahip olduğunu söyleyen Fletcher, Gazze’ye gönderilmek üzere 170 bin tonluk gıda, ilaç ve diğer temel yardım malzemesinin uzman ekiplerle hazır beklediğini kaydetti. Fletcher, ilk aşamada açlık tehlikesi altındaki bölgelerde gıda krizinin geri çevrilmesi, sağlık, su ve barınma altyapısının yeniden inşası ve okul çağındaki 700 bin çocuk için geçici eğitim alanlarının oluşturulmasının planlandığını aktardı.

Fletcher ayrıca, 2025 acil yardım kampanyası için gereken 4 milyar doların yalnızca yüzde 28’inin temin edildiğini belirterek, uluslararası topluma ‘Gazze’de hayat kurtarmak için desteğinizi artırın’ çağrısında bulundu.

ABD'nin Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda İsrail ordusunun saat 12.00'de anlaşma kapsamında belirlenen konuşlanma hattına çekildiğini belirterek, "CENTCOM (ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı), İsrail Savunma Kuvvetleri'nin yerel saatle 12.00'de sarı hattaki ilk çekilme aşamasını tamamladığını doğruladı. Rehinelerin serbest bırakılması için 72 saatlik süre başladı" ifadelerini kullandı.

Anlaşmanın ilk aşamasında Gazze'de tutulan 28'i ölü olmak üzere 48 İsrailli rehine ile İsrail hapishanelerindeki yüzlerce Filistinli esirin serbest bırakılması bekleniyor. Hamas'ın Gazze'deki İsrailli esirleri büyük ihtimalle pazar veya pazartesi günü iade etmesi bekleniyor.

İsrail, esir takası kapsamında serbest bırakılması planlanan 250 Filistinlinin isminin yer aldığı listeyi yayımladı.

Gazze ateşkesi sonrası Netanyahu'dan ilk açıklama geldi. İsrail lideri "Savaş bitmiş değil." ifadelerini kullandı.

Netanyahu, Hamas'ın silahsızlandırılacağını savunarak, "Eğer bu (Hamas'ın silahsızlandırılması) kolay yoldan başarılabilirse harika. Eğer başarılamazsa zor yoldan başarılacaktır." diyerek Gazze'ye yeniden saldırı tehdidinde bulundu.

Netanyahu, Gazze'de varılan ateşkesin yürürlüğe girmesinin ardından yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında anlaşma için ABD Başkanı Donald Trump'a teşekkür etti.

Varılan anlaşma sonrası Gazze'deki tüm İsrailli esirlerin teslim edileceğini söyleyen Netanyahu, Hamas'ın bu anlaşmayı Gazze'ye düzenledikleri saldırıların sonucu oluşan "baskı nedeniyle kabul ettiğini" ileri sürdü.

Netanyahu, ölen esirlerin cenazelerini bulup İsrail'e getirilmesi için çalışacaklarını dile getirdi ancak bu konuda atılacak adıma dair detay vermedi.

Hamas'ın silahsızlandırılacağı ve Gazze'nin silahlardan arındırılacağını savunan Netanyahu, "Bu (Hamas'ın silahsızlandırılması) kolay yoldan başarılabilirse harika. Başarılamazsa zor yoldan başarılacaktır." diyerek Hamas'ın silahsızlandırılmaması halinde Gazze'ye yeniden saldırılara başlanacağı tehdidinde bulundu.

İsrail ordusunun ateşkesin yerel saatle 12.00'de devreye girdiğini duyurmasının ardından Gazze Şeridi'nin güneyine göç etmek zorunda kalan Filistinliler, Gazze kentindeki evlerine dönüyor.

Filistinliler dönüş yolunda Gazze’nin orta ve güney bölgelerinden kuzeyine geçişi sağlayan Reşid Caddesi'ni kullanıyor.

İsrail ordusu, Mısır'da varılan anlaşma sonrası Gazze Şeridi'nde ateşkesin yerel saatle 12.00'de devreye girdiğini duyurmuştu.

Ordudan yapılan yazılı açıklamada, İsrail askerlerinin "sarı hat" olarak tanımlanan noktalara doğru kısmi çekilmesinin tamamlandığı belirtilmişti.

 İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ndeki kısmi çekilmesinin yerel saatle 12.00'de tamamlanmasının ardından ateşkesin resmi olarak devreye gireceği bildirildi.

İsrail ordusu, Gazze'de işgal edilen bölgelerdeki askerlerinin kısmi çekilmesine dair görüntüleri paylaştı.

Yedioth Ahronoth gazetesinde yayımlanan haberde de İsrail askerlerinin "sarı hat olarak" adlandırılan noktalarda kısmi çekilmesinin yerel saatle 12.00'de tamamlanmasının beklendiği kaydedildi.

Gazze'de ateşkesin kısmi çekilme tamamlandıktan sonra resmi olarak yürürlüğe gireceği aktarılan haberde, İsrailli esirlerin de 13 Ekim Pazartesi günü serbest bırakılmasının beklendiği ifade edildi.

Ateşkes anlaşması kapsamında, kısmi çekilme tamamlandıktan sonra Gazze'deki İsrailli esirlerin 72 saat içinde teslim edilmesi öngörülüyor.

İsrail Güvenlik Kabinesi'nin varılan ateşkes anlaşmasını dün akşam onaylamasının ardından İsrail ordusu Gazze'de işgal ettiği bazı bölgelerden kısmi olarak çekilmeye başlamıştı.

Türkiye'nin de katılımıyla Gazze'de ateşkesi sağlayan ve yürürlük sürecine ilişkin gelişmelerin izlendiği anlaşmanın ayrıntıları ortaya çıktı.

AA'nın güvenlik kaynaklarından edindiği belge, "Başkan Trump'ın 'Gazze Savaşı'nın Kapsamlı Şekilde Sonlandırılması' Önerisinin Uygulama Adımları" başlığını taşıyor ve 6 maddeden oluşuyor.

Metinde, Türkiye adına Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı İbrahim Kalın'ın imzası yer alıyor.

Anlaşmanın tam metni şöyle:

1. ABD Başkanı Donald Trump, Gazze Şeridi'ndeki savaşın sona erdiğini ve tarafların bu amaçla gerekli adımları uygulamaya koymayı kabul ettiklerini duyurur.

2. Savaş, İsrail hükümetinin onayıyla derhal sona erecektir. Hava ve topçu bombardımanı ve hedefleme operasyonları dahil olmak üzere tüm askeri operasyonlar askıya alınacaktır. 72 saatlik süre boyunca, İsrail ordusunun çekildiği bölgelerde hava gözetimi askıya alınacaktır.

3. Teklifte belirlenen ve 19 Ocak 2025 tarihli insani yardım anlaşmasına asgari düzeyde uygun olarak insani yardım ve destek malzemelerinin eksiksiz girişine derhal başlanacaktır. İnsani yardım ve destek malzemelerinin uygulanmasına ilişkin adımlar ekte sunulmuştur.

4. İsrail ordusu, ekte sunulan X numaralı haritada mutabık kalınan hatlara çekilecektir. Bu geri çekilme, Başkan Trump'ın açıklamasının ardından ve İsrail hükümetinin onayını takiben 24 saat içinde tamamlanacaktır. Hamas anlaşmayı tam olarak uyguladığı sürece, İsrail ordusu çekildiği bölgelere geri dönmeyecektir.

5. İsrail ordusunun 72 saat içinde çekilmesinin ardından Gazze'de hayatta olan ve ölü tüm İsrailli rehineler serbest bırakılacaktır. (Liste ektedir)

a. İsrail ordusunun çekilme işlemini tamamlamasının ardından Hamas, rehinelerin durumunu araştırmaya başlayacak ve onlara ilişkin tüm bilgileri toplayacaktır. Hamas, elde ettiği bulgulara dair geri bildirimi aşağıda 5.e maddesinde belirtilen bilgi paylaşım mekanizması aracılığıyla sunacaktır. İsrail ise Gazze Şeridi'nden olup İsrail'de tutulan Filistinli mahkumlar ve gözaltındakilere ilişkin bilgileri sağlayacaktır.

b. 72 saat içinde Hamas, Gazze'deki Filistinli grupların elindekiler de dahil olmak üzere, hayattaki rehinelerin tümünü serbest bırakacaktır.

c. 72 saat içinde Hamas, elinde bulunan ve Gazze'deki Filistinli grupların elinde bulunan ölü rehinelerin naaşlarını teslim edecektir.

d. 72 saat içinde Hamas, aşağıdaki (e) paragrafında belirtilen bilgi paylaşım mekanizması aracılığıyla, kalan herhangi bir ölü rehineyle ilgili elde ettiği tüm bilgileri paylaşacaktır. İsrail elinde tuttuğu ölü Gazzelilerin naaşlarıyla ilgili bilgi sağlayacaktır.

e. 72 saatte alınamayan ölü rehineler veya İsrail'in elinde bulunan Gazzelilerin naaşları hakkında bilgi ve istihbarat alışverişinde bulunulması için, arabulucular ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracılığıyla iki taraf arasında bir bilgi paylaşım mekanizması kurulacaktır. Mekanizma, tüm rehinelerin naaşlarının tam ve güvenli bir şekilde mezardan çıkarılmasını ve teslim edilmesini sağlayacaktır. Hamas, bu taahhütlerin mümkün olan en kısa sürede yerine getirilmesi için azami çaba gösterecektir.

f. Hamas tüm rehineleri serbest bıraktıkça, İsrail de ekli listelere göre karşılık gelen sayı kadar Filistinli tutukluyu buna paralel olarak serbest bırakacaktır.

g. Rehine ve tutukluların değişimi, arabulucular aracılığıyla ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) gözetiminde, üzerinde mutabık kalınan mekanizma uyarınca gerçekleştirilecektir. Bu süreçte herhangi bir kamu töreni veya medya yayını yapılmayacaktır.

6. Tarafların mutabık kalacağı şekilde, Amerika Birleşik Devletleri, Katar, Mısır, Türkiye ve diğer ülkelerin temsilcilerinden, iki tarafla uygulamayı takip ve koordine edecek bir görev gücü oluşturulacak.

İsrail ordusu, ateşkes yürürlüğe girmesine rağmen Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerine saldırılar düzenlemeyi sürdürüyor.

Görgü tanıklarından alınan bilgiye göre, İsrail ordusuna ait savaş uçakları ve topçu birlikleri, bu gece ateşkes anlaşması onayladıktan sonra sabah saatlerinde Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Gazze kentinin doğusunu hedef aldı.

Tanıklar ayrıca İsrail ordusuna ait tanklardan Gazze Şeridi'nin kuzeyi ile güneyini birbirinden ayıran Netzarim Koridoru çevresine ateş açıldığını söyledi.

Ayrıca, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentinin kuzeybatısındaki Şakuş bölgesi çevresinde konuşlanan İsrail askeri araçlarından yerinden edilen sivillerin kaldığı ev ve çadırlara ateş açıldığı aktarıldı.

İsrail topçu birlikleri de güneydeki Han Yunus kentinin kuzeydoğusuna sis bombaları attı, kent merkezine hava saldırısı düzenledi.

SON DAKİKA HABERİ... İsrail basını: Gazze'de yürürlüğe giren ateşkesin ardından İsrail ordusunun kısmi çekilmesi başladı
 
 

ABD’nin, Gazze’de sağlanan ve yürürlüğe girmesi beklenen ateşkes anlaşmasını izlemek için İsrail'e 200 asker göndereceği öne sürüldü.

ABD’li yetkililer, adının açıklanmaması koşuluyla Associated Press'e (AP) konuya ilişkin açıklamada bulundu.

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı’nın (CENTCOM) İsrail'de "sivil-askeri koordinasyon merkezi" kuracağını belirten yetkililer, bu yapının "insani yardım akışının yanı sıra lojistik ve güvenlik desteğini kolaylaştıracağını" aktardı.

Yetkililer, ABD’nin Gazze’de sağlanan ve yürürlüğe girmesi beklenen ateşkes anlaşmasını desteklemek ve izlemek için, ortak ülkeler ve sivil toplum kuruluşlarının da dahil olduğu bir ekip kapsamında yaklaşık 200 askeri İsrail’e göndereceğini söyledi.

Yetkililerden biri, yeni ekibin "ateşkes anlaşmasının uygulanmasını ve Gazze'de sivil bir hükümete geçişi izlemeye yardımcı olacağını" savundu.

Gazze'ye hiçbir ABD askerinin gönderilmeyeceğine işaret eden yetkililer, askerlerin bir kısmının vardığını ve hafta sonu boyunca merkezin kurulması için çalışmalara başlamak üzere bölgeye seyahat etmeye devam edeceklerini kaydetti.

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki çatışmalarda dün bir askerinin öldüğünü duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, "614. Muharebe Mühendislik Taburu'nda görevli 26 yaşındaki Uzman Çavuş Michael Mordechai Nahmani, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki çatışmada öldü." ifadesi kullanıldı.

Ordunun açıklamasında, İsrailli askerin ölümüyle ilgili ayrıntı paylaşılmadı.

İsrail Ordu Radyosu'nun haberinde ise "İsrail askerinin keskin nişancı tarafından öldürüldüğü" aktarıldı.

8 Ekim 2023'ten bu yana ölen ve "isminin yayınlanmasına izin verilen" İsrail askerlerinin sayısı 914'e çıkarken, İsrail'in kara saldırılarına başladığı 27 Ekim 2023'ten beri Gazze'de öldüğü açıklanan asker sayısı ise 467 oldu.

BD Başkanı Donald Trump, Gazze'nin yeniden inşası sürecinde buradaki Filistinlilerin zorla yerlerinden çıkarılmayacağını bildirdi.

ABD Başkanı Donald Trump, Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb ile Beyaz Saray'da bir araya geldi. Oval Ofis'te gazetecilerin sorularını yanıtlayan Trump, Gazze'de ateşkes sürecinin iyi bir şekilde işleyeceğini ve bölgedeki tüm ülkelerin bu planı desteklediğini belirtti. Gazze'nin yeniden inşa sürecinde Filistinlilerin zorla yerlerinden çıkarılmayacağını teyit edip etmediği yönündeki bir soruya Trump, "Hayır, kimse zorla yerinden edilmeyecek. Biz böyle bir şey yapmayı hiç düşünmüyoruz. Bu harika bir plan, bu bir barış planı ve herkesin desteklediği bir plan" cevabını verdi.

Trump, esirlerin pazartesi veya salı günü serbest bırakılacağını vurgulayarak, "Muhtemelen ben de o gün orada olacağım. İsrail'de ve gördüğüm birçok ülkede herkes kutlama yapıyor" dedi.

Nobel Barış Ödülü hakkında da konuşan Trump, ödülü kazanma olasılığıyla ilgili soruları önemsemediğini, fakat barış çabalarıyla tarihe geçtiğini aktardı. Trump, “Tarihte hiç kimse dokuz ay içinde sekiz savaşı bitirmedi. Ben bunu yaptım. Bu daha önce hiç yaşanmadı” ifadesini kullandı.

Nobel Komitesi’ne atıfta bulunan Trump, “Onlar ne yaparsa yapsınlar, fark etmez. Ben bunu ödül için değil, birçok insanın hayatını kurtardığım için yaptım” diye konuştu.

Trump, daha önce eski ABD Başkanı Barack Obama'nın Nobel Barış Ödülü aldığını hatırlatarak, Obama'nın kötü bir başkan olmasına ve hiçbir şey yapmamasına rağmen bu ödülü aldığını söyledi.

NATO konusunda değerlendirmede bulunan Trump, İspanya’yı savunma harcamalarını artırmamakla eleştirdi. Trump, İspanya’nın ittifakın yüzde 5 savunma harcaması hedefini reddettiğinin altını çizerek, “İspanya tek istisna. Belki de NATO’dan çıkarılmalı” açıklamasını yaptı.

Finlandiya Cumhurbaşkanı Stubb ise Gazze'de ateşkes anlaşması sürecindeki rolü nedeniyle Trump'a teşekkür etti. Stubb, "Son 24 saatte Gazze'de gördüklerimiz için sizi tebrik etmek istiyorum. Bu gerçekten tarihi bir anlaşma" dedi.

İsrail basını, İsrail ile Hamas arasında imzalanan ve "Gazze Savaşı’nın Tamamen Sona Erdirilmesi" başlığını taşıyan anlaşma metninin ayrıntılarını yayımladı.

İsrail resmi yayın kurumu KAN, söz konusu anlaşmanın hem İsrail hem Hamas tarafından imzalandığını ve arabulucu ülkeler tarafından da onaylandığını bildirdi.

İsrail basını tarafından ayrıntıları yayımlanan anlaşmaya göre, İsrail hükümetinin anlaşmayı onaylamasının ardından çatışmalar derhal sona erecek. Ateşkes, hava saldırıları, top atışları ve kara saldırıları da dahil olmak üzere tüm askeri faaliyetlerin tamamen durdurulmasını kapsıyor.

Anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle birlikte Gazze’de ateşkes hemen uygulanacak, İsrail ordusu 24 saat içinde "sarı hat" olarak tanımlanan sınıra çekilecek. Bu sürecin ardından, Hamas’ın 72 saat içinde tüm İsrailli esirleri serbest bırakması öngörülüyor.

İsrail hükümetinin onayından hemen sonra Gazze’ye tüm insani yardımların girişine ve yardımların serbestçe dağıtılmasına izin verilecek. Bu uygulama, 19 Ocak 2025 tarihli kararda belirlenen günde 600 yardım tırı standardına dayanacak.

Hamas’ın, elindeki ölü İsrailli askerlerin bilgilerini, Katar, Mısır, Türkiye ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nin katılımıyla oluşturulacak ortak bir mekanizmaya devretmesi kararlaştırıldı.

Anlaşma uyarınca İsrail ordusu, ABD Başkanı Donald Trump’ın açıklamasından itibaren 24 saat içinde belirlenen "X" sınırlarına (kısmi çekilme) kadar geri çekilecek. Ordu, çekildiği bölgelere yeniden giremeyecek ve ateşkes kapsamı tam olarak uygulanacak.

Tam çekilmenin ardından, Gazze’deki tüm İsrailli esirlerin (hayatta olanlar ve ölenler) serbest bırakılması süreci başlayacak.

İsrail tarafı, Gazze’de 48 İsrailli esir bulunduğunu, bunlardan 20’sinin hayatta olduğunu, buna karşılık İsrail hapishanelerinde 11 binden fazla Filistinlinin tutulduğunu belirtiyor. Filistinli ve İsrailli insan hakları kaynaklarına göre, bu tutuklular işkence, aç bırakma ve tıbbi ihmal koşullarında tutuluyor.

Belgeye göre, ilk 72 saatlik süreçte İsrail ordusunun çekildiği bölgelerde hava gözetimi askıya alınacak. Ayrıca, esirlerin serbest bırakılmasının herhangi bir tören veya medya kapsamı olmadan yapılacağı, sürecin ABD, Katar, Mısır ve Türkiye’den oluşan bir ortak komite tarafından denetleneceği aktarıldı.

KAN’ın adı açıklanmayan kaynaklara dayandırdığı haberde, bazı İsrailli askerlerin cesetlerinin yerinin hala tespit edilemediği, bu konuda İsrail-Filistin-Mısır-Katar-Türkiye ortak mekanizmasının oluşturulacağı ifade edildi.

Söz konusu "Gazze Savaşı’nın Tamamen Sona Erdirilmesi" başlığını taşıyan anlaşma, Trump’ın Gazze savaşını sona erdirme planının ilk aşamasının temelini oluşturuyor.

Trump, dün yaptığı açıklamada, İsrail ile Hamas’ın ateşkes ve esir değişimi planının ilk aşaması üzerinde anlaştığını duyurmuştu.

Bu anlaşma, Mısır’ın Şarm eş-Şeyh kentinde, Türkiye, Mısır ve Katar’ın katılımıyla, ABD’nin gözetiminde dört gün süren dolaylı müzakerelerin ardından sağlanmıştı.

İsrail hükümeti, Trump'ın Gazze'de ateşkes anlaşmasını onaylamıştı.