Edebiyatın Derinliklerinde Bir Kavram: Metonimi

Metonimi, aralarında nitelik bakımından bağ olan iki kelimenin birbiri yerine kullanılmasıdır. Türkçede düz değişmece, mecaz-ı mürsel ya da ad aktarması isimleriyle de bilinir.Edebiyatın Derinliklerinde Bir Kavram: Metonimi Metonimi bir edebi araçtır ve sembolizm yoluyla kelimelere anlamlar katarak okuyucuları çekerler. Aynı zamanda hikayeye bağlayıcılığı artıran metonimi ad aktarması ya da mecaz-ı mürsel olarak da bilinir. Yunanca ad değişikliği anlamındaki metonymia kelimesinden gelen metonimi bir nesne ya da adın aksine onunla yakından ilişkisi olan bir şeyi adıyla anılan konuşma şeklidir. Başka bir deyim ya da kelime yerine geçen deyim ya da kelimeler metonimi olarak karşımıza çıkar. Metonominin ortaya çıkması için kurulacak bağlantılardan birinin bulunduğu yer ile bağlantısı olması gerekir. Nesnenin kendisi yerine malzeme ya da yapıldığı yer ile de bağlantısı metonimi olmasını sağlar. Metonimi yapmak için iki kelime ya da iki durum arasında herhangi bir şekilde bağlantı olması gerekir. Metonimiyi çağışım olarak da kabul etmek mümkündür. Yazarların Metonimi Kullanmasındaki Nedenler Birçok kişi günlük konuşmada metonimiyi bilmeden kullansa da yazarlar bunu bilinçli şekilde yaparlar. Yazarların metonimi kullanmasındaki nedenler şu şekildedir: Metonimi, yazarların kendilerini çok daha yaratıcı bir şekilde ifade etmelerini sağlamaktadır. Bağlantı mantıklı bir şekilde yapıldığı sürece farklı kelimeler ya da kelime öbekleri kullanmak yazarlara daha yaratıcı olma imkanı sağlar. Yazarlara tek sözcük ya da tümceleri çok daha güçlü kullanma imkanı vermektedir. En sıradan kelimeyi bile farklı bir anlamda kullanarak karmaşa yaratmak mümkündür. Metoniminin iki örneğini içeren kalem kılıçtan keskindir ifadesinde kalem ve kılıç gündelik sözcükler olarak karşımıza çıkar. Fakat bunlar yazılı sözcükler ve askeri güç yerine geldiklerinden anlamları çok daha sembolik ve güçlü olur. İfade ile yazılı kelimenin askeri güçten çok daha güçlü olduğu ima edilebilir. Yazarların daha özlü olmaları için metonimi yapmaları gerekir. Kısa ifadeler bazen çok daha derin ve keskin olabilmektedir. Konuşma yazarları ve gazeteciler karmaşık kavramları daha iyi anlatmak için basit alternatiflerle değiştirir ve metonimi kullanırlar. Metonimi kullanımı ayrıca yazarların kendilerine özgü bir dili olmasına da yardımcı olmaktadır. Metonimi Örnekleri İnsanlar her ne kadar metonimi olarak bilmeseler de günlük konuşma içinde sürekli olarak mecazi bir dil kullanırlar. Metonimiyi anlamak için bazı örnekler incelemek gerekebilir. Metonimi örnekleri şu şekildedir: İngiliz kraliyet ailesinin herhangi bir üyesinden taç olarak bahsetmek. New York menkul kıymetler borsasını anlatmak için Wall street kelimesini kullanmak. Amerikan film endüstrisi ya da ünlü kültürüne atıfta bulunmak için Hollywood kelimesini kullanmayı tercih etmek. Amerikan teknoloji endüstrisine Silikon vadisi demek. Amerika Birleşik devletine başkanına ya da yönetimine oval ofis veya beyaz saray olarak atıfta bulunmak. Amerikan reklam endüstrisinden Madison avenue olarak bahsetmek metonimi örneklerinden sayılabilir.