La Edri Kimdir? La Edri Mahlası Ne Demek, Eserleri Nelerdir?

Arapçada kelimelerin ve söz gruplarının başına getirilen la eki, "yok" ve "değil" anlamına gelir. Örneğin "Lakayt" sözcüğü, hem kayıt alına alınamayan hem de ciddiyetsiz demektir. Bazı kelimeler ise la ekinden ayrı yazılarak tamlama yapılır. Bu tamlamalardan biri olan La Edri, 600 yıl boyunca birçok divan şairi tarafından kullanılmıştır.�

La Edri Kimdir?

La Edri, sadece bir kişi tarafından değil, onlarca şair tarafından kullanılan bir mahlastır. Tarih boyunca bu mahlas iki farklı şekilde kullanılmıştır. Şairi bilinmeyen şiirler alıntılanırken sonuna La Edri yazılır. Bunun dışında isminin bilinmesini istemeyen ya da kendisine henüz mahlas bulamamış genç şairler de La Edri mahlasıyla birçok şiir kaleme almıştır. Edri kelimesinin kökü edriyadır. Edriya Arapça tanınmak ve bilinmek manasına gelir. La Edri ise ismi bilinmeyen kişi demektir. Günümüzde bu sözcüğün yerine daha çok "anonim" kelimesi kullanılmaktadır. 

La Edri Mahlası Ne Demek? 

Edri kelimesi, bilinmek, tanınmak anlamına gelir. La ise olumsuzluk eki olarak kullanılmıştır.

La Edri Eserleri Nelerdir?

 1-

 Ehl-i keyfin keyfini kim tazeler kim yeniler

 Taze elden taze pişmiş taze kahve tazeler 

Birçok konuda olduğu gibi kahve konusunda da divan şairleri farklı görüşler öne sürmüşlerdir. Bazı şairler, gazel ve kaside türündeki şiirlerde ilahi aşkı simgeleyen şarabı yüceltirken, bazıları kahvenin çok daha lezzetli ve sağlıklı olduğunu öne sürmüştür. Örneğin 16. yüzyıl şairlerinden Ulvi "Kahve mutadi olaldan geçmişizdir badeden / Varmaya yoktur sefamız hane-i hammaraya hiç" beytinde kahveye alıştıklarından beri şarap içmediklerini ve artık hiç meyhaneye gitmediklerini belirtmiştir. 

Yukarıdaki beytin ise kim tarafından kaleme alındığı bilinmemektedir. Osmanlı döneminde birçok şiirin kitaplar aracılığıyla değil kulaktan kulağa yayılması, bazı şiirlerin kim tarafından yazıldığının öğrenilememesine yol açmıştır. Tekrir sanatının başarılı bir şekilde kullanıldığı dizeler, önce Anadolu'da, sonra ülke genelinde hızla yayılmış; belli başlı atasözleri kadar çok kullanılmıştır. 

 2-

 İçme kahve eğer helal ise de 

 İç bade eğer vebal ise de 

 Bu şiirin de kim tarafından yazıldığı bilinmemektedir. 

 3-

 Dervişlik olsaydı eğer taç ile hırka 

 Biz dahi alırdık otuza kırka 

Bir kişinin ya da toplumun davranış kalemlerini eleştirmek için yazılan şiirlere taşlama ve hiciv denir. Bazı şairler gelecek olan tepkilerden çekindikleri için, hicivlerin altına kendi isimlerini değil "La Edri" kelimesini yazarlar. Yukarıdaki beyitte dinin ve tasavvufun derinliğine inememiş, her şeyin sadece dış görünüşüyle ilgilenen insanlar eleştirilmiştir. 

 4-

 Şeyh uçmazsa kerametle eğer 

 Mürit uçurur ta be kamer 

Yukarıdaki dize kısaca şu şekilde yorumlanabilir: Şeyh, herhangi bir keramet göstermese bile, kendisine tâbi olan kişilerin gözünde her zaman yücedir. Bu nedenle şeyhler tarafından gösterildiğine inanılan birçok kerametin, hurafe olduğu anlaşılmıştır. 

 5-

 Kabiliyet dad-u haktır her kula olmaz nasip 

 Sad-hezar terbiye etsen de bi-edip 

İLGİLİ HABER

EĞİTİM

Kolloid Nedir, Özellikleri Nelerdir? Kolloid Karışım Örnekleri Nelerdir?