İmtiyaz Nedir, Tdk Sözlük Anlamı Ne Demek? İmtiyazlı Kime Denir?
Dilimize Arapçadan geçmiş olan imtiyaz kelimesi, meyz kökünden türetilmiştir. Meyz, ayırmak, üstün tutmak ve yüceltmek anlamına gelirken, imtiyaz da üstün görülmek ve ayrıcalıklı olmak demektir. İmtiyaz sahibi olabilmek için, özel şartların yerine getirilmesi ya da başarı elde edilmesi gerekir.
İmtiyaz Nedir, TDK Sözlük Anlamı Ne Demek?
TDK'ya göre imtiyaz kelimesinin üç farklı anlamı vardır.
İlk Anlamı: Kişinin benzerlerinden ayrı tutulması, farklı bir konumda yer alması, diğerlerine benzememesi
İkinci Anlamı: Kişiye görevi, mesleği, başarısı ya da sosyal statüsü nedeniyle verilen ayrıcalık
Üçüncü Anlamı: İzin, ruhsat
Örnek Cümleler:
1- Tarihin her döneminde imtiyazlı sınıftan olanlar gününü gün ederken, diğerleri çok zor koşullar altında yaşamak zorunda kalmıştır.
Yukarıdaki cümlede imtiyaz sözcüğü ayrıcalık ve üstünlük anlamında kullanılmıştır.
2- Size verdiğimiz imtiyazı kötüye kullandığınız için işinize son verdik.
Bu cümlede ise imtiyaz kelimesi, izin manasında kullanılmıştır.
Not: İmtiyaz sözcüğü Osmanlı dönemi şairleri ve yazarları tarafından birçok tamlamada kullanılmıştır. Bunlardan en yaygın olanı ref-i imtiyazdır. Ref kaldırmak, hükmü geçersiz kılmak ve ilga etmek manasına gelir. Ref-i imtiyaz ise tüm ayrıcalıkların ortadan kalkması ve herkesin eşit haklara sahip olması demektir.
İmtiyazlı Kime Denir?
Konumu ya da görevi gereği içinde bulunduğu topluluğa göre belli başlı ayrıcalıkları olan kişilere imtiyazlı denir. Örneğin, salgın döneminde çoğu kişinin seyahat hakkı yasaklar kapsamında kısıtlanırken, sağlık sektöründe çalışan doktorlar, hemşireler ve sağlık personelleri bu kısıtlamalardan muaf tutulmuştur. Onlara meslekleri gereği tanınan bu ayrıcalık, imtiyaz olarak nitelendirilir.
Not: Osmanlı İmparatorluğunun 34. padişahı olan II. Abdülhamid döneminde devletin kendisine tahsis ettiği görevi layıkıyla yerine getiren memurlara ve askerlere ''İmtiyaz Madalyası'' verilirdi. Günümüzde bu madalyanın yerine, ilgili kişilere ''Üstün Hizmet Ödülü''
SON DAKİKA
- 16.51
Patronunu zehirleyen oyun şirketi yöneticisine idam cezası
- 16.47
Manisa Kula Seçim Sonuçları 2024 - Manisa Kula Kim Kazandı?
- 16.39
Soykırımcı İsrail yalnızlaşıyor mu?
- 16.36
Zonguldak Alaplı Seçim Sonuçları 2024 - Zonguldak Alaplı Kim Kazandı?
- 16.35
Araç alacaklar dikkat: Taşıt kredisi sınırları değişti
- 16.19
Rize Çayeli Seçim Sonuçları 2024 - Rize Çayeli Kim Kazandı?
EN ÇOK OKUNANLAR
Prof. Dr. Öncel: Batı tarzı beslenme kolon kanserine zemin hazırlıyor
Türkiye'nin Bağdat çıkarmasının bilançosu
Survivor kim elendi? Bozok mu gitti? Survivor 2024 İşte veda eden isim! 21 Mart 2024 Survivor'da yaşananlar!
Emeklileri ilgilendiren haber: Bankalarda promosyon yarışı
Yurtdışından telefon alanlar dikkat! Bu detayları kaçırmayın