Göz Hastalıkları ve Cerrahisi Prof. Dr. Orkun Müftüoğlu, akıllı mercek nedir, kimlere uygulanabilir, hangi durumlarda uygulanır ve nelere dikkat edilmesi gerekir sizler için anlattı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Yurtdışında daha çok “Premium” olarak anılan lenslerin birçok tipi ve ayrıntısı vardır. Bunlar multifokal yani “çok odaklı” lenslerdir. Günümüzde en çok uygulanan cinslerini “trifokal lensler - yani üç odaklı veya EDOF lensleri yani “genişletilmiş odaklı” lensleri sayabiliriz. Bu lensler katarakt ameliyatı ile göze yerleştirilir. Ameliyatla göze takılan yapay lensin, saydamlığı geri kazandırmaktan uzak odaklara ek olarak, merceğe yakın ve orta mesafe odakları eklenirse, sadece uzak görüş değil, aynı zamanda gözlüksüz yakın ve orta mesafe görüşü de elde edilir.

Akıllı lenslerle hangi göz kusurları tedavi edilir?

Aslında tüm göz içi lensleri ister tek ister çok odaklı olsun, göze ışığın girmesini engelleyen ve sağlıklı bir görüntü oluşturan katarakt hastalığının tedavisini sağlar. Katarakt ameliyatı, giderek yoğunlaşan ve göze ışık iletmeyi kesen doğal merceğimizi yapay bir mercekle değiştirerek sorunun ortadan kaldırılmasına yardımcı olur.

Trifokal lensler üç temel durumu düzeltir: Tri; 3, fokal ise odak demektir yani basitçe hastanın gözlüğe ihtiyaç duymadan gözün 3 odağını; yakın (35-45 cm), orta (60-80 cm) ve uzak (5 metre ve ötesi) mesafelerini görmesini sağlar. Özetle kişiyi çok büyük oranda gözlükten bağımsız hale getirmeyi hedefler. Ayrıca, ek olarak astigmatı da düzelten modelleri vardır.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Bu lenslere neden akıllı deniyor?

Aslında tıp terminolojisinde "akıllı lens" diye bir isim yoktur. Hem uzak, hem yakın, hem de ara mesafeyi düzelten önemli bir teknoloji kullanıldığı için ülkemizde "akıllı" olarak anılmaya başlanmıştır. Tartışma devam etse de sonuçta bu mercekler sayesinde hastalar gözlükten, özellikle de yakın gözlüklerinden büyük oranda kurtulmaktadır. Mesela markette alışveriş için çantadan gözlük aramalarına gerek kalmamakta yani hayatlarını kolaylaşmakta, hızlanmaktadır.

Lensler herkese uygulanabilir mi?

Nadir durumlar dışında bu ameliyat 45 yaşından sonra yapılmalıdır. Ancak bu lensler genç yaşta travma veya hastalık nedeniyle lens organının çıkarılması, gençlik kataraktı gibi durumlarda da daha erken yaşlarda uygulanabilir.

Bu lensler hafif bir kontrast kaybı yapabilir. Ayrıca bazı göz hastalıklarında uygulanmaları iyi sonuç vermez, hatta sorunlara yol açabilir. Kısacası her hasta için uygun değildir. Bu nedenle başarılı sonuçlar için uygulamada hastaların seçimi ve doktor tarafından bilgi verilmesi çok önemlidir. Mesela bir pilota veya geceleri çok yoğun araba kullanan biri için bazı modeller uygun olmayabilir. Bunlarda farklı modeller tercih edilebilir. Mesela 48 yaşındaki bir bankacı ile 55 yaşındaki bir iş adamına yaklaşımımız ve mercek tercihlerimiz farklı olabilir.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Kaç çeşit akıllı lens vardır?

Gözlüksüz uzak, orta ve yakın görme sağlayan lensleri iki temel alt grupta tanımlayabiliriz: üç odaklı lensler ve odak derinliğini artıran lensler. Bu lenslerin trifokal olanları görsel olarak daha başarılı ancak daha fazla yan etkiye sahipken, odak derinliğini artıran lensler daha az yan etkiye sahiptir ancak özellikle yakın görmede yetersiz kalabilmektedir.

Ameliyat ve tedavi süreci nasıl ilerliyor?

Ameliyat öncesi hazırlık ve hasta bilgilendirme süreci, normal bir katarakt ameliyatı hazırlığından daha uzun süren ek testler gerektirir. Bununla birlikte, ameliyatın kendisi geleneksel bir fakoemülsifikasyon ameliyatından farklı değildir. Ameliyattan sonra klasik ameliyatlarda olduğu gibi birkaç hafta göz damlası kullanılması gerekir.

Akıllı lenslerin yan etkileri var mı?

Öncelikle katarakt ameliyatları özellikle tecrübeli ellerde çok nadir komplikasyonu olan ameliyatlardır. Ameliyat süresinin kısa olması genellikle hastaların bu ameliyatı sürekli, kolay ve önemsiz bir ameliyat olarak algılamasına neden olur. Ancak fakoemülsifikasyon ameliyatı, doktor bakış açısıyla öğrenilmesi ve geliştirilmesi büyük çaba gerektiren ve deneyim gerektiren çok zor bir ameliyattır. Hızlı bir ameliyat ve göz dokusu olduğu için hiçbir hatayı kaldırmaz. Cerrahın çok iyi reflekslere sahip olması gerekir.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Tüm bunlara ek olarak, trifokal lenslerle ilgili bazı özel sorunlar da vardır. Bunlardan en önemlileri, gece ışıkların etrafında halkalar, kamaşma veya yıldız şeklindeki ışık uzantılarının görülmesine neden olan disfotopsi adı verilen problemlerdir. Bu problemler genellikle 3 ay içerisinde nöroadaptasyon yani beyin alışması ile azalır, hastalarca şikayet edilmemeye başlanır. Ayrıca ameliyattan sonra çok nadiren de olsa bir kısım kırma kusuru kalabilir ve hastaların bu kusurlarının lazer veya başka bir yöntemle tedavi olması gerekebilir.

Ameliyat öncesi değerlendirmeler doğru yapılırsa, hastaya göre doğru lensler seçilir ve iyi bir ameliyat yapılırsa bu lenslerin kullanımı katarakt ve presbiyopi tedavisi sağladıkları için fonksiyonel ve güvenli tedavi yöntemleridir. Sürekli gelişen lens teknolojisi sayesinde katarakt ameliyatlarının çoğunda bu çok fonksiyonlu lenslerin kullanım oranları da artmaya devam edecektir.