Göbekli tepe insanlık tarihinde bazı kazı çalışmalarının da yapıldığı Türkiye'nin özel tarihi ve güzelliğine sahip yerlerinden biridir. Birçok insan Göbekli tepeye ilgi göstermekte kültürel bakımdan gezilerine katılmaktadır. Hatta yurt dışından pek çok turist de doğa ve kültürel yapıya sahip Göbekli tepe yerini ziyaret etmektedir.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Göbeklitepe Nerede, Hangi Şehirde?

Göbekli tepenin konumunu anlatmak gerekirse Göbekli tepe Türkiye ülkesinin Şanlı Urfa ilinde yer almaktadır.

Göbekli tepe aynı zamanda UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesin'de yer alarak adını tüm dünyaya duyurmuştur.

Göbekli tepe insanlık tarihine yön veren bir kazı olarak gösterilmektedir. Günümüzden 12 bin yıl önce bu bölge Fırat ve Dicle nehirleri arasında kalmaktadır.

Göbekli tepe Şanlı Urfa şehrinin 15 kilometre kuzey doğusunda yer almaktadır. Şanlı Urfa merkezinden taksi veya otobüsle şehrin kuzey doğusuna ulaşılabilmektedir. Şanlı Urfa il merkezinin Örencik köyüne bağlıdır.

Göbeklitepe'nin Tarihi

Göbekli tepe 1995 yılında kazı çalışmaları sonucunda ortaya çıkarak UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır.

Bu kazı çalışmaları ise 1995 senesinde Alman arkeolog Klaus Schmidt'in öncülüğünde gerçekleşmiştir.

Klaus Schmidt Göbekli tepeyi şöyle tanımlamıştır; “Kendi gücünün farkına varan insanoğlunun, doğanın parçası olmaktan çıkıp, ona hükmetmeye giden yolu açtığı yerdir. ''

Göbekli tepenin bu kazı çalışmaları sonucunda 12 bin yıl önce inşa edildiği ortaya çıkmıştır. Bu amaçla da yerleşik hayata geçiş tarihinin yeniden yazılmasına yol açtığı bilinmektedir.

Göbekli tepenin açılışı ise 2019 yılı olarak kaynaklarda yer almaktadır. 2019 yılı Göbekli tepe yılı olarak kabul edilmektedir.

Göbekli tepe en eski tapınak merkezlerinden biri olarak gösterilmektedir. Kazılar sonucunda bazı bilgiler elde edilmiştir. Bu yüzden de Göbekli tepe yapının korunması amacıyla yerleşim yeri olarak kullanılmamıştır.

Bilinen bilgi ise Göbekli tepede tam 20 adet üstü açık yapının bulunduğudur. Bu yapıların dini amaçlı yapılmış olduğu sanılmaktadır.

Bu tapınaklar dünyanın ilk tapınakları olarak geçmektedir. Taş devrinden kalma bu tapınakların yapılış biçiminde pek çok ortak özellik göze çarpmaktadır.

Göbeklitepe'nin Özellikleri Nelerdir?

Göbekli tepenin özelliklerini sizler için listeledik. İşte merak edilen Göbekli tepenin özellikleri şöyle sıralanmaktadır:

Göbekli tepe çok sayıda yuvarlak yapıdan oluşmaktadır.

Bu yapılardan 6 tanesi gün yüzüne çıkarılmıştır.

Taş devrinden kalma ve dünyanın ilk tapınaklarıdır.

Toplam 20 adet üzeri açık yapı yer almaktadır.

Tapınaklar T biçiminde sütunlarla çevrilidir.

Tapınakların merkezinde iki adet T biçiminde sütun karşılıklı bir şekilde yer almaktadır.

Sütunların boyu 6 ile 3 metre arasında değişmektedir.

Düşünülen ise bu sütunların insan tasvirleri olduğudur.

Bunun nedeni olarak sütunlarda gösterilen el ve kol tasvirlerinin varlığıdır.

İnsan tasvirleri haricinde sütunların üzerinde hayvan ve semboller de yer almaktadır.

6 tanesi gün yüzüne çıkarılan ve 20 adet olan bu yapıların geri kalanlarının da gün yüzüne çıkarılması için çalışmalar devam etmektedir.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Türkiye'nin en önemli turizm merkezlerinden birisidir.

Bu özelliklerinden ve sütunların üzerinde yer alan figürlerden dolayı sanat tarihi alanında da büyük öneme sahiptir.

Sütunların üzerinde yer alan figürler üç boyutlu kabartmalar şeklindedir.

Bölgede yapılan kazı çalışmaları sonucunda çeşitli kafatası parçaları da bulunmuştur.

Bilim insanları tarafından çıkarılan üç kafatası örneği dünyanın en erken oyulmuş kafatasları olarak değerlendirilmiştir.

Bazı araştırmacılara göre Göbekli tepe ön Türk eseri olarak yer almaktadır.

Göbekli tepede bulunan bu eserlerin Tük kültürüne ait olduğu bilinmektedir.

Göbeklitepe'nin Önemi Nedir?

Göbekli tepe dinsel tarihi etkilemiştir ve bilinen ilk ibadet merkezi olarak kabul görmüştür. Bu yüzden ve diğer özelliklerinden dolayı da tarihi, kültürel bir öneme sahiptir.

Göbekli tepe yapıları Neolitik dönemde inşa edilmiştir. Yapılarda buğday kalıntıları bulunmuştur. Bu yüzden de yerleşik hayatın ilk döneminin başlangıcının olduğu yer olarak tarihe geçmiştir.

Henüz tarıma geçisin yapılmadığı dönemde Göbekli tepe yapılarının üzerindeki yırtıcı hayvan figürleri dikkat çekmektedir.

İnsanüstü varlıklara işaret eden Göbekli tepe bilinen ilk uygarlıklara ev sahipliği yapmıştır. Bu uygarlıklar arasında Sümer Uygarlığı, Mısır Uygarlığı, Maya Uygarlığı, Hint Uygarlığı ve Çin Uygarlığı yer almaktadır.

Göbeklitepe Hikayeleri

1983 senesinde bu bölgede tarlasını süren bir çiftçi toprak altında yer alan oymalı bir taş bulmuştur. Bu dönemde bu taşın nedeni bulunmamış, önemsenmemiş ve dikkate alınmamıştır.

Bu bulgunun önemi ise ancak 1995 yılında anlaşılmıştır. Bu doğrultuda da Şanlı Urfa Müze Müdürlüğü ve Alman arkeolog Harald Hauptmann danışmanlığında kazı çalışmaları başlamıştır.

Göbekli tepe avcı ve toplayıcı toplumların hayatlarının ne kadar eski bir tarihe dayandığını adeta ispatlamaktadır.

Dönemde el arabasının ve diğer inşaat malzemelerinin bulunmadığı elbette ki bilinmektedir. Bu yüzden de bu büyük yapının nasıl inşa edildiği hala gizemini korumaktadır. Fakat sütunların üzerinde yer alan hayvan figürleri yapının inşa edilmesinde hayvan gücünden yararlanıldığını düşündürmektedir.

Göbekli tepe yapılarında yer alan resim, semboller, kabartma, taşlar, insan ve hayvan figürleri insanların o dönemde de estetik, sanatsal ve yüksek bir bilince sahip olduğunu göstermektedir. Bu yüzden de duyulan ve bilinen rivayetlere göre Göbekli tepe bölgesinde çeşitli insan hikayelerinin olduğu bilinmektedir.