Dikkat çeken F-35 çıkışı! Yıl sonuna kadar tamam mı?

Ankara Büyükelçisi ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack’a, ABD Başkanı Donald Trump’ın Türkiye’yi F-35 programına yeniden dahil etme konusunda iyi niyetli olduğu izlenimini daha önce aktardığı hatırlatılarak, "CAATSA ve F35 meselesinde ikili ilişkilere yapıcı katkıları olacak bir süreç işliyor mu?" sorusuna, "Evet, kesinlikle evet." yanıtını verdi. F16 ve F 35'lerin NATO müttefiki Türkiye'nin olmazsa olmaz unsurları olduğunu söyleyen Barrack, F35 parçalarının çoğunun Türkiye'de üretildiğini hatırlattı. "ABD Kongresi meseleye yeniden bakmaya hazır. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da 'yeni bir başlangıç' yapılması gerektiğini söylüyor." diyen Barrack, "(F35 ve CAATSA yaptırımları) Bana göre Başkan Trump ve Cumhurbaşkanı Erdoğan; Bakan Rubio ile Dışişleri Bakanı Fidan'a, bunu 'bitirin, bir yolunu bulun.' diyecek. Kongre mantıklı bir sonucu destekleyecek. Dolayısıyla, yıl sonuna kadar bir çözüme kavuşma imkanına sahip olduğumuza inanıyorum." dedi. Barrack'ın dikkat çeken bu açıklamaları ile ilgili Yunus Paksoy Hürriyet'teki köşesinde bir yazı kaleme aldı...

ABD’nin Türkiye Büyükelçisi Tom Barrack... Geçenlerde bir röportajını gördüm. Anadolu Ajansı’na konuşmuş. Öyle dümdüz bir odada, sıkıcı bir arka planla değil ama... İzmir Kemeraltı’na gitmiş. Halı-kilim bakıyor. Şöyle bir şam tatlısı deniyor. Sonra da gömleğin kolları kıvrılmış, oturulmuş bir kahveye, çayından da şöyle bir iki yudum almış başlatıyor anlatmaya. 5 AYDA. 

Diyor ki büyükelçi...

- F-35 işi de S-400 işi de çözülecek.

- Kongre konuyu yeniden değerlendirecek.

- Başkan Trump ve Cumhurbaşkanı Erdoğan, bakanlarına “Bir çözüm bulun” diyecek.

- Yıl sonuna kadar bu iş çözülmüş olacak.

Çaylar tazelenmedi ondan mı sorulmadı yoksa soruldu da Büyükelçi mi cevaplamadı bilmiyorum ama... Benim aklıma gelen soru şu oldu: İyi hoş da nasıl olacak bu işler?

Şimdi... Biraz gerçeklerden bahsedelim. 2020 Savunma Bütçe Tasarısı’nda Türkiye’ye yeniden F-35 satılması şu şartlara bağlanarak yasalaştı. Türkiye, elindeki S-400 veya bu sistemle ilgili başka hiçbir ekipmana, malzemeye ya da personele artık sahip olmayacak. Türkiye, gelecekte S-400 veya benzeri sistemler almayacağına dair teminat verecek. Türkiye, S-400’lerden bu yana Rusya’dan herhangi bir savunma malzemesi satın almamış veya kabul etmemiş olacak. Bir de CAATSA yaptırımlarına bakalım.

- Bu yaptırımlara Başkan muafiyet sağlayabilir mi?

Evet.

- Kalıcı mı olur geçici mi?

Geçici.

- Kalıcı olması için ne gerekir?

Kongre’nin karar alması. Büyükelçi “Her şey çözülecek” derken S-400’ü boşuna araya sıkıştırmıyor. Çünkü 2020 yasasına giren şartlar da CAATSA yaptırımları da tek bir başkanlık kararnamesiyle yok olup gitmiyor. Kongre’nin harekete geçmesi için ise S-400 meselesi orada öylece duruyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan daha geçen hafta “Sayın Trump ile S-400’ü görüşmedik. O iş bitmiştir” dedi. İşte Sayın Büyükelçi’ye tam bu noktada sormak isterim: Kongre madem bu işe yeniden bakmaya hevesli... Bizim de duruşumuz belli... Peki Kongre S-400’lere muafiyet çıkarmaya hazır mı?

Yaptığım konuşmalarda benim aldığım hava şu... İyi niyet hoş karşılanıyor ama ortada duran meselelere dair net, somut, elle tutulur bir yol haritası henüz ufukta var mı emin olunamıyor. F-35 konusunda yıllardır ağzımıza çalınan ballardan şeker komasına girmek üzereyiz. Biden yönetimi çok net söylemişti: “S-400 işini çözelim, F-35’e alabiliriz.”

Neden? Çünkü yasayla sabit. Sayın Büyükelçi de bu konuda net olmalı: S-400’ler kırmızı çizgi midir? Değil midir? Eğer değilse Kongre’de ikna çalışmalarınız başladı mı? Temmuz ayına girmişiz. Kongre’nin tatile çıkmasına şurda birkaç hafta kalmış. Yıl sonuna kadar bu iş çözülecekse ortada hem kapı gibi bir plan hem de Kongre’de ikna edilmiş bir çoğunluk lazım. Var mı?  Tüm bu soruların Amerikan yasalarına ve işleyişe uygun cevapları varsa telefonum da köşem de açık.