hourSON DAKİKA
left-arrowright-arrow
weather
İstanbul
down-arrowup-arrow

    Ne oldu da Rusya 'tamam' dedi? İşte tüm temasların perde arkası...

    Ne oldu da Rusya tamam dedi İşte tüm temasların perde arkası...
    expand

    Bu haftanın kuşkusuz en önemli gelişmesi 22 Temmuz’da imzalanan ve süresi 19 Kasım’da bitecek “tahıl koridoru” anlaşmasının süresinin 120 gün daha uzatılmasıydı. Rusya’nın “anlaşmanın lafzına uygun şekilde işlemediğine” dair açıklamalarını ve itirazlarının sebeplerini Milliyet yazarı Deniz Kilislioğlu pek çok kez bu köşesinde kaleme almıştı. Moskova yönetiminin son ana kadar o çekinceleri sürdü. Peki ne oldu da Rusya “tamam” dedi?

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Hiç kuşkusuz liderler düzeyinde görüşme önemliydi ancak perde arkasında Birleşmiş Milletler ve Rus heyetleri uzun süredir müzakere halindeydi. Kilitlenme noktası ise Rusya’nın “az gelişmiş ülkelere gönderilmek üzere” ihraç ettiği gübreyi taşıyan gemilerinin Avrupa’nın dört kritik limanında mahsur kalmasıydı. Rus gübresine dönük yaptırım kararı olmasa da Rus gemileri sigorta sorunları yüzünden limanlardan çıkamıyordu. Hollanda’nın Rotterdam, Finlandiya’nın Kotka, Belçika’nın Antwerp ve Almanya’nın Hamburg limanlarında sıkışan Rus gübresinin miktarı yaklaşık 300 bin tondu.

    LİMANLARLA TEMAS

    BM Genel Sekreteri bu krizi aşabilmek için öncelikle Rus gübresini “Dünya Gıda Programı (WFP)” şemsiyesi altına alma formülünü geliştirdi. Ardından da Eylül ve Ekim ayı boyunca Avrupa liderleriyle görüşmeler yaptı. Ayrıca BM Ticaret ve Geliştirme Ajansı yetkilileri dört büyük limanın temsilcileri ile görüştü. Moskova, gemilerin çıkışıyla ilgili adım görmek istediğini söyledi ve anlaşma uzatıldıktan sonra sürecin kesilmemesinin garantisini istedi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderler düzeyinde yaptığı görüşmeler de teknik düzeyde yapılan bu görüşmeleri tamamlayıcı nitelikteydi.

    İLK KAPIYI HOLLANDA AÇTI

    Rus gübresinin çıkışına ilk vize veren ülke Hollanda oldu. BM, Rotterdam Limanı’ndaki Rus gemisinin 20 bin ton gübreyle hafta başında yola çıkacağını duyurdu. Gemi Mozambik Limanı’na gidecek, BM Gıda Programı kapsamında Malavi’ye ulaştırılacak. İkinci partinin de yine Afrika ülkelerine gönderilebilmesi için çabalar sürüyor. Gübrenin ihtiyacı olan ülkelere ulaştırılması, gıda krizinin aşılabilmesi için hayati önemde. Kriz şimdilik aşıldı gibi görünüyor ama Rusya sahada uygulamayı görmek istiyor. Zaten anlaşmanın hemen ardından yaptığı açıklamada açıkça “Gecikme olmasın” diyerek AB ülkelerini, “22 Temmuz’da varılan anlaşma pakettir, engelleri kaldırma konusunda bize verdiğiniz bilgileri not ettik, uzatılan sürede sorunlar çözülmeli” diyerek de BM’yi uyardı.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Son bir not: Avrupa limanlarında takılan gübrenin çıkışının yanısıra gübre yapımında kullanılan amonyağın ihracı için de çabalar sürüyor. Rusya savaş öncesinde dünyanın amonyak ihtiyacının dörtte birini tek başına karşılıyordu ve bu amonyağın yarısı da Ukrayna’nın Odesa yakınlarındaki Yuzni limanında çıkan boru hattı ile ihraç ediliyordu. Savaş başladıktan sonra Ukrayna bu hattı kesmişti. BM Genel Sekreteri bu boru hattının açılması için de yoğun çaba sarf ediyordu. Rusya bu sorunun da hızlıca çözülmesini bekliyor.

    Sıradaki Haberadv-arrow
    Sıradaki Haberadv-arrow