Prof. Mustafa Soylak'tan su kaynaklarına hayat veren buluş
Türkiye'de son yıllarda çevre kirliliğine yönelik yürütülen bilimsel çalışmalar aralıksız devam ediyor.
Bu kapsamda 30 yılı aşkın süredir çalışmalar yürüten isimlerden biri de Erciyes Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü'nden Prof. Dr. Mustafa Soylak. Sulardaki ağır metal kirliliğinin ayrıştırılmasına yarayan karbon nano tüplerin laboratuvar ortamında etkinliğini ortaya koyan Prof. Dr. Soylak, İlim Yayma Ödülleri kapsamında Mühendislik, Doğa ve Sağlık Bilimleri kategorisinde ödüle layık görüldü.
Geçen günlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla gerçekleştirilen törende ödülünü, eski Başbakan Binali Yıldırım'ın elinden alan Prof. Dr. Soylak, gelecek yıllarda su kaynaklarındaki kirlilik yükünü azaltması hedeflenen bilimsel çalışmaları hakkında Milliyet'e konuştu.
Gelecekte su kaynaklarındaki ağır metal kirliliğinin önüne geçmeye yarayacak bilimsel araştırmanın detaylarını sorduğumuz Prof. Dr. Soylak şunları söyledi:
"Ödül aldığımız çalışmanın temeli, özellikle çevre kirliliğinde büyük problem olan ağır metal yığınlarının ayrıştırılıp zenginleştirilmesine dayanıyor. Laboratuvar çalışmalarımızda ağır metalleri kendine bağlayıcı özelliği olan karbon nano tüpleri kullandık.
Nano teknolojik malzemeler olarak adlandırdığımız ürünlerle ilk kez sudaki ağır metalin ayrıştırılmasını sağladık. Nano metre boyutundaki karbon tüpleri, kolon adını verdiğimiz özel bir malzemenin içine yerleştirdikten sonra ağır metal kirliliği olan suyu bu kolondan geçirdik. Sistem ağır metal parçacıklarını tutarak, arıtma işlemi gerçekleştirdi."
Laboratuvar aşamasındaki bilimsel çalışmadan elde edilen sonuçların gelecek açısından umut verdiğini sözlerine ekleyen Prof. Dr. Soylak, şöyle devam etti: "İlerleyen yıllarda, üzerinde başarılı sonuçlar elde ettiğimiz karbon nano tüpler ticari olarak su kirliliğinin önlenmesinde veya arıtma tesislerinde kullanılabilecek duruma gelecektir. Geliştirdiğimiz nano teknolojiyi uygun kaynaklara yerleştirip ağır metal kirliliğinin önüne geçilmesi en büyük hedeflerimiz arasında.
Gelecek yıllarda uygun yatırım olanakları ve çalışmalarımızın ilerlemesiyle ağır metal kirliliğine yönelik önemli mesafeler katedeceğiz. Prototip çalışmalarımız devam ediyor. Kaynak bulduğumuz takdirde kirlenmiş bir dere veya ırmağın belli kesimlerinde deneme amaçlı istasyon kurup, sahadaki sonuçları gözlemleme şansı bulabiliriz. Karbon nano tüp yöntemi sayesinde kirlenmiş sularda ve arıtma tesislerinde ağır metal ayrıştırma sağlanarak, çevre kirliliğinin önlenmesinde önemli bir adım atılabilir. Bir gramlık karbon nano teknoloji malzemesinin içeriğinde milyonlarca mikro ölçekli parça bulunuyor. Her bir mikro parça ağır metal parçacıklarının üzerine yapışmasını sağlıyor.”