66 yaşında hayatını kaybeden Mustafa Kemal Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım vefatının yıl dönümünde farklı bölgelerde törenlerle anıldı. İzmir’in Karşıyaka İlçesi’nde bulunan kabrine ziyarette bulunan binlerce kişi saygı duruşunun ardından kabre karanfiller bıraktı. Peki, Zübeyde Hanım tam olarak kimdir ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinin değişmesine nasıl vesile oldu?

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Aslen Karamanlı olan Zübeyde Hanım 1857 yılında Selanik’te dünyaya geldi. 14 Ocak 1923’te yani cumhuriyetin ilanından sadece birkaç ay sonra İzmir’de hayatını kaybeden Zübeyde Hanım, Ali Rıza Efendi ile birlikte cumhuriyetin kaderini tayin eden Mustafa Kemal Atatürk’ü yetiştirdi. İşte Zübeyde Hanım’ın az bilinen yaşamı ile ilgili bazı detaylar…

ÇEVRESİNDE "ZÜBEYDE MOLLA" OLARAK ANILIYORDU

Osmanlı devrinde, II. Mehmed zamanında Karaman'dan Rumeli’ye göçen ve Selanik yakınlarındaki Langaza’da toprak işleri ile uğraşan bir Türkmen ailesi olan Hacı Sofu ailesindendir. Mustafa Kemal Atatürk'ün anne soyu da, Karaman'dan gelerek Selanik ile Manastır'ın arasında bulunan Vodina Sancağı'na bağlı "Sarıgöl" de denilen "Kayalar" Nahiyesine yerleştiler. Aile, sonradan Selanik yakınlarında bugün de kaplıcaları ile meşhur olan Langaza'ya yerleşti. Zübeyde Hanım, 1857'de Lankaza'da dünyaya geldi. Babası Sofuzade Feyzullah (Sadullah) Ağa, annesi Molla Hanım olarak anılan Ayşe Hanım’dır. Döneminde kadınların okula gitmesi yaygın olmadığı için, okur yazar oluşu nedeniyle kendisi de Zübeyde Molla olarak anılırdı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

14 YAŞINDA DÜNYA EVİNE GİRDİ

Selanik'te Gümrük Muhafaza Teşkilatında memur Ali Rıza ile 1871 yılında henüz 14 yaşında iken evlendi. Ali Rıza Bey kendisinden 20 yaş küçük olan, siyah saçlı ve derin mavi gözlü bu kadına sevdalandığını o dönemde çevresindekilere açıklamıştı.

Selanik Yenikapı semtinde yeni hayatını başlatmış ve Zübeyde Fatma, Ömer ve Ahmet adlı çocukları doğmuştu. Ancak Fatma da bu dönemde hayatını kaybetti.

Eşi Ali Rıza'nın Yunanistan sınırında Çayağzı (ya da Papaz Köprüsü)'na tayin edildiği için taşınmış ve orada Ömer ve Ahmet’i kaybetmiştir.

SELANİK’TEN İZMİR’E GÖÇ ETTİ

1881’de dördüncü çocukları Mustafa, 1885’te Makbule, 1889’da Naciye doğdu. Naciye’yi de küçük yaşta veremden kaybettiler.

Zübeyde Hanım Balkan Savaşı’ndan sonra Ragıp Bey’den ayrıldı ve artık Osmanlı toprağı olmaktan çıkan Selanik’i terk ederek kızı Makbule ile birlikte İstanbul’a göç edip Beşiktaş Akaretler’de bir eve yerleşti.

ANKARA’YA SAĞLIĞI EL VERMEDİ

1919’da Anadolu'ya çıktığından beri görmediği ve üstelik Osmanlı Padişahı tarafından hakkında ölüm emri verildiğini öğrendiği oğlu Mustafa Kemal ile ancak 14 Haziran 1922’de Adapazarı’nda tekrar buluşan Zübeyde Hanım, onun yanına Ankara’ya yerleşti. Ancak bu şehrin sert iklim koşulları sağlığını olumsuz etkileyince tedavi amacıyla 18 Aralık 1922'de tekrar İzmir'e gitti. Son günlerini Latife Hanım Köşkü'nde geçiren Zübeyde Hanım, 14 Ocak 1923'te yani 66 yaşında İzmir’de hayatını kaybetti