Çin ile ABD’yi karşı karşıya getiren, otomotiv sektörünü küresel krize sokan, savunma sanayinde tehlike çanları çaldıran çip krizi nasıl ortaya çıktı, nasıl aşılabilir? Çip nerelerde kullanılıyor?

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

ABD ve Çin arasındaki gerilimin ortasında kalan Tayvan, iki ülkeyle ilişkileri ve Güney Asya’daki stratejik konumu kadar, teknoloji rekabetini de tetikledi. Tayvan, dünyadaki çip üretiminin yüzde 63’ünü karşılıyor. Uzmanlar artan gerilimle krizin derinleşmesinden endişeli. Tayvan’ın, Çin ve ABD arasındaki gerilimin merkez üssü olması çip üretimini tehdit ediyor.

Bilgisayarlardan akıllı telefonlara, uçaklardan elektrikli araçlara kadar birçok aygıt ve teknoloji temelini oluşturan mikroçiplerin 3'te 2'sinden fazlasını üreten Tayvan, dünya ekonomisi açısından hayati bir işlevi üstleniyor.

Tayvan yarı iletken imalat şirketi, "dünyanın en büyük üreticisi" olarak sektörün lokomotifi konumunda. Peki, Çin Tayvan’ı işgal ederse ne olur? Tayvan Yarı İletken İmalat Şirketi'nin CEO'su Mark Liu, "Hiç kimse şirketimizi zorla kontrol edemez. Askeri bir güç kullanır veya işgal ederseniz, fabrikayı çalışamaz hale getirirsiniz çünkü bu çok sofistike bir üretim tesisidir. Bu, dış dünya ile Avrupa ile Japonya ile ABD ile gerçek zamanlı bağlantıya bağlıdır. Malzemeden kimyaya, yedek parçaya, mühendisliğe, yazılıma, teşhise kadar ve bu fabrikayı işler hale getirmek herkesin çabasıdır. Çin açısından bugün, işimizin yaklaşık %10'unu oluşturuyor. Sadece tüketici ile çalışıyoruz" yanıtını verdi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

"HER YERDE BÜYÜK BİR EKONOMİK ÇALKANTI YARATIR"

Mark Liu, Ukrayna savaşından sonra savaşın Tayvan'da çıkacağı yorumlarıyla ilgili olarak da "Üretimimizdeki bir kesinti Çin'de her iki tarafta da büyük bir ekonomik çalkantı yaratır. Çünkü aniden en gelişmiş parça arzı ortadan kalkar ve bu nedenle herkes iki kez düşünmeli. Bence Ukrayna savaşından dersler çıkarmalıyız ve bu dersleri Tayvan'ın penceresinden bakmak için kullanmalıyız. Savaştan nasıl kaçınabiliriz?" diyor.

Tayvan'ın çip üretimindeki merkezi rolü, bu alanda daha rekabetçi olmak isteyen ABD ve Çin'i, son yıllarda çip üretimindeki paylarını artırmaya yöneltti. Amerikan Temsilciler Meclisi'nde 28 Temmuz'da, mikroçip sektörüne 280 milyar dolarlık teşvik verilmesini öngören yasa tasarısı onaylanmıştı. Nişantaşı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Onur Osman, "Herkes önümüzdeki 10 yıl içeresindeki rolleri paylaşmaya çalışıyor. Bununla ilgili de çok önemli yatırımlar yapıyorlar. Yani bunu yatırım yaparak çipi kendisi üreterek çözebilir. ABD bu yıl içinde 50 milyar dolarlık bir yatırım yapıyor, önümüzdeki yıl bu 100 milyar dolara kadar çıkacak. Dünyanın en büyük Tayvanlı firma, Samsung, diğer firmalardan artık kendi ülkesinde bu çipi üretmeye başlayacak. Diğer ülkelerden Çin'de de yine benzer yatırımlar var. Çin tabi biraz daha geriden takip etse de çok önemli yatırımlar yapılmaya başlandı. Çünkü herkes şunu biliyor ki çipi üreten, bununla ilgili ürünü yapacak. Şuanda çip üreten demeyelim de ürün satan firmaların çoğu ABD'de ama ABD kendi firmalarının ancak yüzde 50'sinin çipini kendisi üretebiliyor. Çoğunu Çin'de, Tayvan'da, Malezya'da, Singapur'da ürettiriyor. Fakat böyle bir kriz olduğunda krizi yönetebilmesi ve yahut da ekonomik olarak baskı kurabilmesi için çipini kendi sınırları içerisinde üretmesi gerektiğinin farkına vardı. O nedenle herkes artık kendi ülkesinde kendi sınırlarında bu çipi üretecek. Önümüzdeki yıllarda da kim daha fazla çip üretirse o ürününü satabilecek" ifadelerini kullandı. 

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Çin de benzer şekilde ulusal stratejik planları çerçevesinde payını artırmak için politikalar geliştiriyor. Pekin, sanayisinin Tayvan mikroçiplerine bağımlılığı azaltmak üzere yerli üreticilere büyük çaplı sübvansiyonlar sağlıyor. Teknoloji Yazarı Hakkı Alkan, "Şimdi Tayvan'dan bahsediyoruz. Tayvan'da ABD ile Çin arasında bir gerginlik var. Tayvan bu çip dünyasında en önemli konumlardan bir tanesi. TSMC dediğimiz bir şirket var. Şimdi buradaki fabrikaya su verilmedi, bu fabrikaya su gitmediği için üretim durdu. Çip üretimi durduğu için biz otomobilleri tahliye edemiyoruz. Ettiklerimiz nasıl? Ettiklerimizde de bazı özellikler yok" diye konuştu.