Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki Dağlık Karabağ krizine ilişkin barışçıl bir çözüm bulunmasını teşvik eden Minsk Grubu nedir? Hangi ülkeleri kapsamaktadır ve elde ettiği sonuçlar neler? Vizörümüzde sizler için inceledik...

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

28 YILDIR DEVAM EDEN MÜZAKERELERDE ÇÖZÜM ÜRETİLEMEDİ

AGİT Minsk Grubu. Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki Dağlık Karabağ sorununa barışçıl bir çözüm bulunmasını teşvik amacıyla 1992 yılında Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı tarafından kuruldu ancak 28 yıldır devam eden müzakere sürecinde bir türlü çözüm üretemedi.

AGİT Minsk süreci, 24 Mart 1992 tarihinde Finlandiya'nın başkenti Helsinki'de toplanan AGİT Konseyi'nin Karabağ sorununun bir an önce görüşmeler yoluyla sonuçlandırılabilmesi için çözüm yolunu açma talebiyle başladı. Bu amaçla Minsk şehrinde bir konferans toplantısı yapılması talep edildi. Fakat bu toplantı, 2009 yılı sonuna kadar gerçekleşemedi.

6 Aralık 1994'e gelindiğinde Budapeşte'de bir toplantı yapıldı ve Minsk süreci için eş başkanlık kurumlarının oluşturulmasına karar verildi. Eş başkanların ABD, Fransa ve Rusya olmasına karar verildi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Söz konusu eş başkanlar, krizin tarafları olan Azerbaycan ve Ermenistan başta olmak üzere tüm ilgili ülkelerle ve kurumlarla görüşmeler yapmak ve bu görüşmelerin sonuçlarını Minsk Grubu'na bildirmekle yükümlü. Grupta eş başkanlar ABD, Fransa ve Rusya'ya ek olarak Beyaz Rusya, Almanya, İtalya, Portekiz, Hollanda, İsveç, Finlandiya, Türkiye ve Dağlık Karabağ'da karşı karşıya gelen Azerbaycan ile Ermenistan yer alıyor.

AGİT Minsk Grubu geçen süre zarfında taraflara, "Çok uluslu bir barış gücü oluşturulması" da dahil çeşitli çözüm önerileri içeren paketler sundu. Fakat bu paketler ya Azerbaycan ya Ermenistan ya da her iki tarafın birden tepkisine yol açtı. Süreç barış görüşmeleri çıkmazına sürüklendi.

Azerbaycan ile Ermenistan arasında iki ülkenin de üzerinde hak iddia ettiği Dağlık Karabağ bölgesinin paylaşımı nedeniyle tırmanan gerilim, Şubat 1992 yılında sıcak çatışmaya dönüşmüştü. Savaşı bitiren ateşkes anlaşması Temmuz 1994’te yürürlüğe girdiğinde Azerbaycan topraklarının Dağlık Karabağ ve komşu yedi ilçe ile beraber yaklaşık yüzde 20'si Ermenistan işgali altındaydı.

7 Ekim 2002'de ise Moldova'nın başkenti Kişinev'de Minsk Grubu'nun barış müzakerelerindeki faydası hem ermeni hem de Azerbaycanlı delegasyonları tarafından tartışılmak üzere gündeme getirildi. Onlara göre 10 yıl süren AGİT arabuluculuğu yeterince etkili olmamıştı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Minsk Grubu geçen 28 yılda Dağlık Karabağ sorununun taraflarına çok sayıda çözüm önerisi sundu ancak taraflardan kabul görmedi. Bu öneriler adım adım yaklaşımı, paket anlaşma önerisi, ortak devlet önerisi, temel prensipler/Madrid prensipleri.

2005 yılından sonraki müzakereler, temel prensipler adıyla bilinen ve ilk öneriyi bir araya toplayan ilkeler üzerinde odaklandı. Tasarı, Kasım 2007'de İspanya'nın başkenti Madrid'de düzenlenen AGİT Zirvesi'nde Ermeni ve Azerbaycan hükümetlerine resmen sunuldu.

ERİVAN BARIŞÇIL ÇÖZÜME YANAŞMIYOR

Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ve Ermeni Mevkidaşı Serj Sarkisyan, 25 Ocak 2010'da Rusya'nın Soçi kentinde dönemin Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev'in ev sahipliğinde masaya oturdular. Madrid prensipleri çerçevesinde yapılan görüşmelerin ardından Erivan, barış önerisini yanıtlamak için iki hafta istedi ancak sürenin sonunda hiçbir karşılık vermedi. Azerbaycan Dışişleri Bakanı, 1 Ekim 2010'da Brüksel'de düzenlenen NATO Zirvesi'nde Ermenistan'ın bu tutumu için, "Bu, Ermenistan'ın Minsk Grubu'nun önerisini kabul etmesi ya da etmemesi ile ilgili değildir. Bu, Ermenistan'ın statükoyu hiçbir şekilde değiştirmek istememesiyle ilgilidir" açıklamasında bulunmuştu. Aliyev ve Sarkisyan, 2011'de bir kez daha karşı karşıya gelse de barışa yönelik beklentiler burada da karşılanamadı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

ÇÖZÜME MİNSK ÜÇLÜSÜ'NDEKİ ERMENİ DİASPORASI ENGELİ

AGİT Minsk Grubu'nun birçok girişime rağmen elle tutulur bir sonuca ulaşamaması eleştiriliyor. Minsk üçlüsü eş başkan ülkelerinde bulunan Ermeni diasporasının grubun sürece yaklaşımındaki kritik unsurlardan tarafsızlık ilkesine zarar verdiği düşünülüyor. Söz konusu lobiler, Ermenistan meselesini Rusya, ABD ve Fransa gibi ülkelerde iç siyaset konusu yapıyor. Minsk Grubu da Dağlık Karağ'da ağırlıklı olarak Erivan yönetimi yanında saf tutuyor.

ERMENİ VE RUS ORDULARI EŞ GÜDÜMLÜ HAREKET EDİYOR

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Ermenistan'ın kolektif güvenlik anlaşması örgütü üyesi olması da, süreci etkileyen bir başka faktör olarak ön plana çıkıyor. Rusya'nın NATO'su olarak değerlendirilebilecek Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü, Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Rusya'nın bölgedeki çıkarlarını koruma amacı taşırken, Rusya'nın Ermenistan'da iki askeri üssünün bulunması da Ermeni ve Rus ordularının sıklıkla eş güdüm içerisinde hareket ettikleri anlamına geliyor.

"30 YIL DAHA BEKLEYECEK VAKTİMİZ YOK"

Son olarak Ermenistan’ın saldırılarıyla Dağlık Karabağ'da yaşanan çatışmalar nedeniyle Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, Minsk Grubu'nu hedef almış, grubun hiçbir sonuç elde edemediğini söylemişti.

"SORUNU ÇÖZMEMEK İÇİN ELLERİNDEN GELENİ YAPTILAR"

Minsk Grubu'nun bir üyesi olan Türkiye, grubu çözüm odaklı olmamakla suçluyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Fransa, ABD ve Rusya 30 yıldır sorunu çözmemek için elinden geleni yaptı" ifadeleriyle eş başkanları hedef almıştı.

"TARAFLARA EŞİT YAKLAŞIM İŞGALCİYİ ÖDÜLLENDİRMEKTİR"

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da Azerbaycan'ın başkenti Bakü'ye gerçekleştirdiği destek ziyaretinde konuşmuş, Minsk Grubu'nun ateşkes çağrısını eleştirmişti.

Azerbaycan'ın İstanbul başkonsolosuna göre Azerbaycan'ın Minsk grubundaki varlığını ise zaman gösterecek.