Küresel çapta gıda fiyatlarını ne tetikliyor, yükselen kriz riski için ne yapmalı? Birleşmiş Milletler ne diyor? CNN TÜRK muhabiri Gülşen Coşkun Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Orta Asya Alt Bölge Koordinatörü ve Türkiye Temsilcisi Viorel Gutu ile konuştu.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Gülşen Coşkun:

-Uluslararası arenaya baktığımızda en önemli sorunlardan gıda krizi, iklim değişikliği, Rusya-Ukrayna savaşı ve son olarak da Hindistan’ın buğday ihracat kısıtlaması... Tüm bu başlıkların gıda arzına etkisi ne olur?

Viorel Gutu:

İklim değişikliği, korona salgını, şimdi de savaş ve fiyatlardaki dramatik artış. Gıdanın fiyatı... Bu hepimizin günlük hayatının temelini etkileyen bir konu. Fiyatların küresel çapta artmasını, enerji, petrol gibi tüm zincirin fiyatlarının artması etkiliyor. Özellikle dünyanın belirli bölgelerindeki insanlar için endişe ediyoruz bu noktada. Gıdaya ulaşamıyorlar. Gıda sadece miktarla ilgili de değil, besinlerin değeri de önemli. BM olarak, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü olarak sağlıklı besine, gıdaya ulaşmaktan da bahsediyoruz ve işte bu tehlike altında. Şimdiden 3 milyar insan sağlıklı gıdaya ulaşamıyor. 800 milyondan fazla insan küresel çapta yeterli gıdaya ulaşamıyor bugün. Son yıllarda bu rakamlar yükseliyor. İklim değişikliği Kovid-19, şimdi savaş ve pek çok diğer gelişmeler… Bu bizim için gerçekten endişe verici.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Gülşen Coşkun:

-Peki gıda fiyatlarındaki artış sorunu nasıl çözülecek?

Viorel Gutu:

Bunun 1 günde gerçekleşecek bir çözümü yok. Fiyatlar piyasa değerleri ile alakalı. Sebeplerini biliyoruz. Yine başta da dediğim gibi doğal afetler, korona salgını, enerji, petrol fiyatlarının en yüksek seviyelere ulaşması, tüm bunlar ürünlerin maliyetlerini etkiliyor. Bu çiftçilerin risklerini artırıyor ve yüksek fiyatlar ortaya çıkıyor. Peki, biz ne yapmalıyız? Riskleri azaltmalıyız. Kısa ve uzun vadeli adımlar olmalı. Ve doğal afetlerin nedenlerini azaltmalıyız. Tabii ki farklı çözümler var çiftçiler ve gıda piyasası için. İhracat yasaklarından bahsettiniz az önce… Buna karşıyız. Hükümetlere ihracat yasaklarını yapmamalarını öneriyoruz. Çünkü bu küresel piyasaları bozuyor. Farklı ürünlerin bölgesel dolaşımını etkiliyor. Tabii bu bizim tavsiyemiz ama hükümetler kendi kararlarını alırlar.

Gülşen Coşkun:

-BM’ni çiftçiler üreticiler için gündemi ne?

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Viorel Gutu:

BM’nin geçmişten bu zamana gündeminde olan, sürdürülebilir tarım. Bu söylem biraz karışık geliyor ama bu nüfusu beslemek için yeterli ürünü üretmek ve doğal kaynakları korumak demek. Geçen yıl sürdürülebilir gıda sistemi zirvesi yaptık ve konuyu politikacıların gündemlerindeki üst sıralara getirdik. Şimdi bu konuyu hem siyasi hem de teknik ve üretici çiftçi düzeyinde konuşuyor ve tartışıyoruz. Başa çıkılması gereken sınırlı kaynaklarla herkesi beslemek.

Gülşen Coşkun:

-Hükümetleri, üreticileri konuştuk peki ya bireyler? Bireysel olarak ne yapılmalı?

Viorel Gutu:

Türkiye ile 2 yıldır gıdanı koru kampanyası yapıyoruz. Bunun bir parçası olmaktan gurur duyuyoruz. Gıda kaybı ve israfının iki yanı var. Gıda kaybı ürün tarafındaki düşüş, lojistik, satış aşamasındaki gibi. İsraf ise bireysel bir seviye. Bu bizimle ilgili, toplumun tüm kesimi ile ilgili. İsrafı azaltmak için hepimiz pek çok şey yapabiliriz. Bu bizim tüketim alışkanlıklarımızı değiştirir. Aslında çok basit adımlar var. Mesela ne kadar ihtiyacımız varsa o kadar almak, tabağa ne kadar ihtiyacımız varsa o kadarını koymak ya da pişirmek. Düşünsenize bir ailede sadece yüzde 10-15 düzeyinde bile israfı azaltsak, gıdayı korumada bunun küresel etkisi ne kadar büyük olur. Gıdanın etiketine bakmak, atıklarından kompost yapmak, yani hayatımızın günlük rutinlerindeki adımlarını değiştirmek. Mesela bir alışverişe gittiğimizde bir ürünü şeklini beğenmeyip almayız, ama aslında onun besin değeri şekli güzel olanla aynıdır. Çok küçük adımlar büyük sonuçları doğurabilir.