hourSON DAKİKA
left-arrowright-arrow
weather
İstanbul
down-arrowup-arrow

    Medeniyetlerin gözbebeği: Ayasofya | Video

    Yeniden ibadete açılıp açılmaması tartışılan 15 yüzyıllık tarihi yapı Ayasofya, ayakta kaldığı bu uzun süre boyunca şahidi olduğu tüm medeniyetlerin gözbebeği olarak anıldı. Peki bu tarihi mabet ilk kez mi bu tür tartışmaların odağında?

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    İsmi, “Kutsal Bilgelik” ya da “İlahi Bilgelik” anlamında bir mabet. Hep tartışıldı, hep gündeme geldi.

    Milattan sonra 532 ile 537 yılları arasında Bizans İmparatoru 1. Jüstinyen tarafından Patrik Katedrali olarak inşa ettirildi. Neredeyse 1500 yaşına merdiven dayayan Ayasofya, ilk günkü gibi dimdik ayakta.

    Tarihi yapı yüzyıllar boyunca hep ilgi odağı oldu

    Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethettiği 1453 yılına kadar Hristiyan dünyasının en önemli mabetlerinden biri olan Ayasofya, fetihten yaklaşık 460 yıl sonra İstanbul’un işgal altında olduğu 1. Dünya Savaşı sonrası dönemde yeniden kiliseye çevrilmek istendi.

    Yeditepe Üni. Öğr. Üyesi Dr. Furkan Kaya, “Ayasofya’nın müze olması konusu, özellikle 1. Dünya Savaşı sonrası sıklıkla dile getirilmiştir. İstanbul’da bulunan bu yabancı güçlerin devlet adamları, özellikle Ayasofya’yı yeniden kilise haline döndürmek için çeşitli çalışmalar içine girdiğini görüyoruz.”

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Milli Mücadele yıllarında ve Kurtuluş Savaşı sonrası Mustafa Kemal Atatürk Ayasofya’yı dünya kültür mirasına kazandırmak istiyordu. Nitekim 24 Kasım 1934’de alınan kararla bu düşünce hayat bulmuş oldu.

    Yeditepe Üni. Öğr. Üyesi Dr. Furkan Kaya, “Mustafa Kemal Atatürk için de Ayasofya önemli bir mabetti. Tarihten gelen önemi ile beraber İstanbul’un fethinin sembolü olduğunu o da biliyordu. Ancak Milli Mücadele yıllarında ve yeni Türkiye’nin kurulduğu sırada Ayasofya meselesinin de bir takım zorluklara yol açacağını biliyordu. Ayasofya’yı dünya kültür mirasına sunmak için müzeye çevirmek istediğini söyleyebiliriz.”

    Şimdi Ayasofya'nın müzeye çevrilmesi sırasındaki Bakanlar Kurulu'ndaki imzanın Atatürk'e ait olup olmadığı tartışma konusu. Aslında Ayasofya’nın tekrar camiye çevrilmesi tartışmaları ise ilk olarak 1950’li yıllarda yapıldı.

    1950'lerde yeniden camiye çevrilmek istenmişti

    “Demokrat Parti’nin iktidara geldiği 1950’li yıllarda aydınlar ve halk, Ayasofya’nın yeniden camiye dönüştürülmesi için çeşitli öneriler ve mektuplar göndermişlerdir, ve siyasilere bu yönde baskılarda bulunmuştur. Tabi Ayasofya ibadete açılmamış, 1980’lerde hemen yanındaki hünkar mahfili mescit olarak ibadete açılmıştır.”

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Ve ayasofya yine yeniden ibadete açılma tartışmalarının odağında. Özellikle Yunanistan başta olmak üzere batıdan yüksek sesli eleştiriler yükselse de, onlarla birlikte Türkiye halkı da tartışmaların nasıl sonlanacağını merak ediyor.

    Sıradaki Haberadv-arrow
    Sıradaki Haberadv-arrow