Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Atila Yetişemiyen, sağlıklı ve güvenli süt tüketimi için pastörize ve UHT sütleri önerdi. Gerekli tedbirler alınmadığında besin değeri açısından çok zengin olan sütün, değişik mikroorganizmaları taşıyarak pek çok enfeksiyon hastalığına yol açabileceğini belirten Yetişemeyen, UHT ve pastorizasyonun nasıl gerçekleştiğini anlattı.

Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Atila Yetişemiyen, sütün daha sağlıklı bir şekilde tüketilmesini sağlamak için uygulanan pastörizasyon ve UHT işlemlerinin nasıl yapıldığını açıkladı. Prof. Dr. Yetişemiyen, bu işlemlerin sütün besin değerinde herhangi bir değişikliğe yol açmadığının altını çizerek, bu işlemlerin sütte bulunabilecek hastalık yapan mikroorganizmaların yok edilmesi için yapıldığını söyledi.

1. Isıl işlem uygulamasına tabi tutulmayan çiğ süt tüketimi, sağlığa zararlı birçok bakterinin de vücuda alınması demektir

Süt, mikroorganizmaların yaşaması için oldukça uygun bir ortamdır. Sütün içinde bulunabilecek bu zararlı mikroorganizmaları yok etmek ve sütün besin değerini korumak için uluslararası standartlarda 2 farklı ısıl işlem uygulanır. Bu işlemler pastörizasyon ve UHT işlemleridir.

2. Günlük süt olarak da bilinen pastörize içme sütünde süt 72-75 dereceye ısıtılır

Pastörizasyon işleminde süt, 72-75 derecede 15 saniye süreyle ısıtılır ve derhal buzdolabı ısısına soğutulur. Bu sayede sütün faydalı özellikleri ve besin değeri korunurken hastalık etmenleri ve zararlı bakteriler yok edilir. Diğer bakteriler de güvenilir bir düzeye çekilir.

3. Pastörize sütler daima soğuk zincirde bulundurulmalıdır

Pastörize edilmiş sütlerin en önemli özelliği taşınma da dahil olmak üzere soğuk zincir ihtiyacının varlığıdır. Pastörize sütlerin raf ömrü 2 ile 10 gün arasındadır. Satın alınan pastörize sütler evde buzdolabında saklanmalı ve ambalajı açıldıktan sonra 1-2 gün içinde tüketilmelidir.

4. UHT, 2-5 saniye gibi son derece hızlı bir şekilde gerçekleştirildiği için, sütün tadında, görünümünde ve besin değerinde bir kayıp ya da değişim meydana gelmez

UHT tekniğinde süt, 135-150 derecede 2-5 saniye süreyle ısıtılır ve hızla oda sıcaklığına soğutulur. Isıl işlem çok kısa bir sürede gerçekleştirildiği için sütün tadı, görünümü ve besin değeri korunur. Sütte mevcut tüm zararlı mikroorganizmalar yok olur.

5. UHT süt, hiçbir katkı maddesi içermez, sadece ısı ile mikroplardan arındırılır

UHT işleminin hemen ardından süt el değmeyen steril bir ortamda, sütü bozabilecek hava ve ışık etkisinden koruyan 6 katlı ambalajlara doldurulur. Sütün çok kısa bir süre yüksek ısıl işleme tabi tutulması ve özel aseptik ambalajlara doldurulması sütü uzun ömürlü hale getirir. Böylelikle sütün içinde koruyucu madde olmaksızın 4 ay boyunca oda sıcaklığında tazeliğini koruması sağlanır. Süt, ambalajı açıldıktan sonra buzdolabında muhafaza edilmeli ve en geç 2-3 gün içinde tüketilmelidir.