Canlı Yayın
Buna göre, kur riskinden koruma amaçlı mevcut türev ürünlerin yanı sıra, artık hayatımızda "TL Uzlaşmalı Vadeli Döviz Sözleşmeleri (NDF-Non-Deliverable Forward Contracts)" de olacak.
Sistem Nasıl Çalışacak?
TCMB bir ihale düzenler ve ileri vadeli bir tarih ve toplam işlem tutarı belirler. Örneğin TCMB 29 Haziran 2018 tarihinde ödenmek üzere toplam 700 milyon USD işlem hacimli bir ihale açar.
İhaleye katılan bankalar almak istedikleri tutarı ve ödemek istedikleri kur seviyesini teklif ederler. Örneğin X Bankası USD/TL kuru 3,98'den olmak üzere 20 milyon USD için teklif verir (Tabi banka sonra bu kontratı ikincil piyasada belli bir kâr payıyla satabilir).
Sonuçta ihalede oluşacak fiyat neyse (örneğin USD/TL 3,98), TCMB belirlenen tarihte ihalede oluşan o fiyattan döviz satmayı taahhüt eder.
Bu durumda, örneğin 29 Haziran 2018'de 1 USD = 4,08 TL olarak gerçekleşmişse; kontrat sahibi banka 20 milyon USD'yi TCMB'den 4,08'den değil 3,98'den, yani 10 kuruş daha aşağı bir fiyattan alır.
Ancak NDF'nin şu anda piyasadaki mevcut ileri vadeli işlemlerden bir farkı var. Banka TCMB'den 20 milyon USD'yi 3,98'den almak yerine (79 milyon 600 bin TL ödeyerek), yani kontrat konusu toplam tutar üzerinden bir alış veriş yerine; TCMB 10 kuruş üzerinden banka lehine oluşan farkı, yani 2 milyon TL'yi X Bankası'na öder. Tabi aksi durumda, yani vade tarihinde USD kurunun örneğin 3,88 olarak gerçekleşmesi halinde; bu defa banka TCMB'ye 2 milyon TL ödeme yapar.
Sistemin Beklenen Avantajlar Nelerdir?
Özel sektör yüzlerce milyar USD'yi bulan yabancı para borcunu yönetirken, kur riskine karşı ekstra bir enstrümana kavuşacak.
Özel sektör, yabancı para borcundan kaynaklanan "kur yükselir" endişesiyle, borç ödeme vadesinden çok önce ve imkân buldukça yabancı para satın almak yerine; öngördüğü kur artışından kaynaklanacak olası zararı, NDF'yle tazmin etme yoluna gidebilir. Böylece yabancı paraya talep nispeten düşecek ve kurun ateşi normalden fazla çıkmayacak.
Yine, TCMB'nin ödeme yapması halinde, sadece fark ödemesi ve o da TL üzerinden olacağı için Merkez Bankası'nın döviz rezervleri olumsuz etkilenmeyecek.
Sonuç olarak NDF belki mucizeler yaratmayacak; ama dalga boyunun çok yüksek olduğu fırtınalı havalarda güvenli bir liman imkânı sunma potansiyeli barındıracak.
Buna göre, kur riskinden koruma amaçlı mevcut türev ürünlerin yanı sıra, artık hayatımızda "TL Uzlaşmalı Vadeli Döviz Sözleşmeleri (NDF-Non-Deliverable Forward Contracts)" de olacak.
Sistem Nasıl Çalışacak?
TCMB bir ihale düzenler ve ileri vadeli bir tarih ve toplam işlem tutarı belirler. Örneğin TCMB 29 Haziran 2018 tarihinde ödenmek üzere toplam 700 milyon USD işlem hacimli bir ihale açar.
İhaleye katılan bankalar almak istedikleri tutarı ve ödemek istedikleri kur seviyesini teklif ederler. Örneğin X Bankası USD/TL kuru 3,98'den olmak üzere 20 milyon USD için teklif verir (Tabi banka sonra bu kontratı ikincil piyasada belli bir kâr payıyla satabilir).
Sonuçta ihalede oluşacak fiyat neyse (örneğin USD/TL 3,98), TCMB belirlenen tarihte ihalede oluşan o fiyattan döviz satmayı taahhüt eder.
Bu durumda, örneğin 29 Haziran 2018'de 1 USD = 4,08 TL olarak gerçekleşmişse; kontrat sahibi banka 20 milyon USD'yi TCMB'den 4,08'den değil 3,98'den, yani 10 kuruş daha aşağı bir fiyattan alır.
Ancak NDF'nin şu anda piyasadaki mevcut ileri vadeli işlemlerden bir farkı var. Banka TCMB'den 20 milyon USD'yi 3,98'den almak yerine (79 milyon 600 bin TL ödeyerek), yani kontrat konusu toplam tutar üzerinden bir alış veriş yerine; TCMB 10 kuruş üzerinden banka lehine oluşan farkı, yani 2 milyon TL'yi X Bankası'na öder. Tabi aksi durumda, yani vade tarihinde USD kurunun örneğin 3,88 olarak gerçekleşmesi halinde; bu defa banka TCMB'ye 2 milyon TL ödeme yapar.
Sistemin Beklenen Avantajlar Nelerdir?
Özel sektör yüzlerce milyar USD'yi bulan yabancı para borcunu yönetirken, kur riskine karşı ekstra bir enstrümana kavuşacak.
Özel sektör, yabancı para borcundan kaynaklanan "kur yükselir" endişesiyle, borç ödeme vadesinden çok önce ve imkân buldukça yabancı para satın almak yerine; öngördüğü kur artışından kaynaklanacak olası zararı, NDF'yle tazmin etme yoluna gidebilir. Böylece yabancı paraya talep nispeten düşecek ve kurun ateşi normalden fazla çıkmayacak.
Yine, TCMB'nin ödeme yapması halinde, sadece fark ödemesi ve o da TL üzerinden olacağı için Merkez Bankası'nın döviz rezervleri olumsuz etkilenmeyecek.
Sonuç olarak NDF belki mucizeler yaratmayacak; ama dalga boyunun çok yüksek olduğu fırtınalı havalarda güvenli bir liman imkânı sunma potansiyeli barındıracak.
SON DAKİKA
