Canlı Yayın
Esra Öz
İlk olarak 1950'lerde tanımlanmış olmasına rağmen, Lassa ateşi hastalığına neden olan virüs 1969'a kadar görülmedi. Lassa ateşine Benin, Gana, Gine, Liberya, Mali, Sierra Leone ve Nijerya'da rastlanıyor.
Lassa ateşi ile ilgili merak edilenleri Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. İdris Şahin ile konuştum.
Lassa ateşi nedir?
Bu hastalığın etkeni olan Lassa virüs, negatif polariteli ve zarflı bir RNA virüsü. Lassa ateşi, Batı Afrika'da meydana gelen 2-21 gün süreli virüse bağlı kanamalı bir hastalık. İnsanlara genellikle Mastomys adındaki bir tür sıçanın dışkısının bulaştığı yiyecekler veya ev eşyalarına maruz kaldıklarında bulaşıyor.
Kişiden kişiye bulaşabilen virüs, özellikle yeterli enfeksiyon önleme ve kontrolü bulunmayan hastanelerde ortaya çıkabiliyor.
Lassa ateşi belirtileri nelerdir?
Lassa ateşinin kuluçka süresi 6-21 gün arasında değişir. Hastalığın başlangıcında genellikle ateş ve halsizlik oluyor. Birkaç gün sonra baş ağrısı, boğaz ağrısı, kas ağrısı, göğüs ağrısı, bulantı, kusma, ishal, öksürük ve karın ağrısı görülebiliyor. Ağır vakalarda yüz şişmesi, akciğer boşluğunda sıvı, ağız, burun, vajina veya gastrointestinal sistemde kanama ve düşük tansiyona rastlanabiliyor.
İdrarda protein görülebiliyor. Daha sonraki aşamalarda şok, nöbetler, titreme, yönelim bozukluğu ve koma durumu ortaya çıkabiliyor.
Belirti göstermeme durumu var mı?
Lassa virüsü bulaşmış insanların yaklaşık yüzde 80'inde belirti vermiyor. Her 5 enfeksiyondan 1'i, virüsün karaciğer, dalak ve böbrekler gibi çeşitli organları etkilediği ciddi hastalıklarla sonuçlanabiliyor.
Nasıl tedavi edilir?
Bu tür hastalarda tanı ve acil tedavi şart. Lassa ateşinin semptomları çok çeşitli ve spesifik olmadığından, özellikle hastalığın başlangıcında tanı koymak zor olabiliyor. Ayrıca Ebola virüsü hastalığı gibi diğer viral hemorajik ateşlerden, sıtma, Şigelloz, tifo ateşi ve sarı humma gibi ateşe neden olan diğer hastalıklardan ayırt etmek zor olur. Kesin tanı için sadece referans laboratuvarlarında bulunan testler gerekir.
Tedavi olan hastaların yüzde 25'inde sağırlık görülür. Bu vakaların yarısında, işitme 1-3 ay sonra kısmen geri döner. İyileşme sırasında geçici saç dökülmesi ve yürüyüş bozukluğu oluşabilir. Ölüm genellikle riskli vakalarda 14 gün içinde görülür. Şu anda Lassa ateşine karşı koruma sağlayan bir aşı yok.
Türkiye’de görülür mü?
Bu virüs ülkemizde görülmediği için risk oranı çok düşük. Ancak, bu virüse çok benzer bir virüs olan ve yine farelerden bulaşan Hantavirüs olgularına ülkemizde rastlanıyor.
Yayılımı nasıl oluyor?
Lassa virüsü, Lassa ateşi ile enfekte olan bir kişinin kan, idrar, dışkı veya diğer vücut salgılarıyla doğrudan temas yoluyla insanlar arasında yayılabilir. İnsanlar arasında hava yoluyla yayılmasını destekleyen hiçbir kanıt yok. Lassa humması tüm yaş gruplarında ve her iki cinsiyette görülebilir. Ayrıca cinsel yolla bulaşabilir.
Nasıl korunmalı?
Lassa ateşinin önlenmesi için şunları yapın:
•Tahıl ve diğer gıda maddeleri kemirgen geçirmez kaplarda saklanmalı.
•Çöplerin evden uzağa atılması önemlidir.
•Hasta insanlara bakarken kan ve vücut sıvılarıyla temas etmemeye dikkat edin.
•Temel el hijyeni, solunum hijyeni ve kişisel koruyucu ekipman kullanımı önemli.
• Güvenli enjeksiyon uygulamalarının yapıldığından emin olun.
•Lassa ateşi olan hastalarla yakın temasta olduğunuzda en az bir metre mesafede olun. Yüz maskesi, gözlük ve steril eldiven kullanın. Uzun kollu kıyafetler tercih edin.
İlk olarak 1950'lerde tanımlanmış olmasına rağmen, Lassa ateşi hastalığına neden olan virüs 1969'a kadar görülmedi. Lassa ateşine Benin, Gana, Gine, Liberya, Mali, Sierra Leone ve Nijerya'da rastlanıyor.
Lassa ateşi ile ilgili merak edilenleri Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. İdris Şahin ile konuştum.
Lassa ateşi nedir?
Bu hastalığın etkeni olan Lassa virüs, negatif polariteli ve zarflı bir RNA virüsü. Lassa ateşi, Batı Afrika'da meydana gelen 2-21 gün süreli virüse bağlı kanamalı bir hastalık. İnsanlara genellikle Mastomys adındaki bir tür sıçanın dışkısının bulaştığı yiyecekler veya ev eşyalarına maruz kaldıklarında bulaşıyor.
Kişiden kişiye bulaşabilen virüs, özellikle yeterli enfeksiyon önleme ve kontrolü bulunmayan hastanelerde ortaya çıkabiliyor.
Lassa ateşi belirtileri nelerdir?
Lassa ateşinin kuluçka süresi 6-21 gün arasında değişir. Hastalığın başlangıcında genellikle ateş ve halsizlik oluyor. Birkaç gün sonra baş ağrısı, boğaz ağrısı, kas ağrısı, göğüs ağrısı, bulantı, kusma, ishal, öksürük ve karın ağrısı görülebiliyor. Ağır vakalarda yüz şişmesi, akciğer boşluğunda sıvı, ağız, burun, vajina veya gastrointestinal sistemde kanama ve düşük tansiyona rastlanabiliyor.
İdrarda protein görülebiliyor. Daha sonraki aşamalarda şok, nöbetler, titreme, yönelim bozukluğu ve koma durumu ortaya çıkabiliyor.
Belirti göstermeme durumu var mı?
Lassa virüsü bulaşmış insanların yaklaşık yüzde 80'inde belirti vermiyor. Her 5 enfeksiyondan 1'i, virüsün karaciğer, dalak ve böbrekler gibi çeşitli organları etkilediği ciddi hastalıklarla sonuçlanabiliyor.
Nasıl tedavi edilir?
Bu tür hastalarda tanı ve acil tedavi şart. Lassa ateşinin semptomları çok çeşitli ve spesifik olmadığından, özellikle hastalığın başlangıcında tanı koymak zor olabiliyor. Ayrıca Ebola virüsü hastalığı gibi diğer viral hemorajik ateşlerden, sıtma, Şigelloz, tifo ateşi ve sarı humma gibi ateşe neden olan diğer hastalıklardan ayırt etmek zor olur. Kesin tanı için sadece referans laboratuvarlarında bulunan testler gerekir.
Tedavi olan hastaların yüzde 25'inde sağırlık görülür. Bu vakaların yarısında, işitme 1-3 ay sonra kısmen geri döner. İyileşme sırasında geçici saç dökülmesi ve yürüyüş bozukluğu oluşabilir. Ölüm genellikle riskli vakalarda 14 gün içinde görülür. Şu anda Lassa ateşine karşı koruma sağlayan bir aşı yok.
Türkiye’de görülür mü?
Bu virüs ülkemizde görülmediği için risk oranı çok düşük. Ancak, bu virüse çok benzer bir virüs olan ve yine farelerden bulaşan Hantavirüs olgularına ülkemizde rastlanıyor.
Yayılımı nasıl oluyor?
Lassa virüsü, Lassa ateşi ile enfekte olan bir kişinin kan, idrar, dışkı veya diğer vücut salgılarıyla doğrudan temas yoluyla insanlar arasında yayılabilir. İnsanlar arasında hava yoluyla yayılmasını destekleyen hiçbir kanıt yok. Lassa humması tüm yaş gruplarında ve her iki cinsiyette görülebilir. Ayrıca cinsel yolla bulaşabilir.
Nasıl korunmalı?
Lassa ateşinin önlenmesi için şunları yapın:
•Tahıl ve diğer gıda maddeleri kemirgen geçirmez kaplarda saklanmalı.
•Çöplerin evden uzağa atılması önemlidir.
•Hasta insanlara bakarken kan ve vücut sıvılarıyla temas etmemeye dikkat edin.
•Temel el hijyeni, solunum hijyeni ve kişisel koruyucu ekipman kullanımı önemli.
• Güvenli enjeksiyon uygulamalarının yapıldığından emin olun.
•Lassa ateşi olan hastalarla yakın temasta olduğunuzda en az bir metre mesafede olun. Yüz maskesi, gözlük ve steril eldiven kullanın. Uzun kollu kıyafetler tercih edin.
SON DAKİKA
