hourSON DAKİKA
left-arrowright-arrow
weather
İstanbul
down-arrowup-arrow
    Esra Öz Esra Öz

    Medya okuryazarlığı sosyal medyada dolandırılmanızdan nasıl korur?

    28.08.2020 Cuma | 14:02Son Güncelleme:

    Medya okuryazarlığının önemi, gün geçtikçe daha da çok artıyor. Bu nedenle de veri akışının kesintisiz devam ettiği dijital dünyada tehlikeler de bu oranda artmaya başladı.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Dijital platformları etkili kullanarak, birçok farklı amaçların yapıldığı düşünülürse, bu konuda kendimizi daha çok geliştirmemiz de kaçınılmaz hal alıyor.

    “Sosyal mühendislik diye bir kavram çok popüler. Kısa tanımı sosyal medyadan, internetten topladığınız bilgilerle birini dolandırıyorsunuz” diyen Silikon Vadisi’nden Selim Önal ile dijital dünyada neler olduğunu konuştum.

    Cambridge Analytic olayının patlamasıyla birlikte verinin ne kadar kıymetli olduğu anlaşılmıştı. Fake news paylaşımlarının artması, insanların algılarında farklılıklara neden olur mu?

    Mutlaka oluyordur ama bence bu hiç yeni bir problem değil. Medya okur yazarlığı tüm dünyada çok iyi durumda değil, geleneksel medyada da çok fazla yalan haber, çok fazla kör göze parmak taraflı haber geçmişte de vardı, hala da var. Cambridge Analytica’nın yaptığı aslında yalan veya çarpıtılmış haberciliği çok daha profesyonelce, çok daha zekice yapmak oldu. Ayrıca 2008 ve 2012 seçimlerinde Barack Obama’nın, 2016 seçimlerinden önce de Cumhuriyetçilerin ön seçiminde Ted Cruz’un kampanyasının da kişilerden toplanan verilere göre reklam vermeyi çok iyi yaptığı konuşuluyordu, aslında politikada bunun kullanılması da yeni değildi. Her ürün, her teknoloji gibi veri madenciliğinin de farklı kullanımları var, bazıları bizim istediğimiz yönde kullanıyor, bazıları bizim ilkelerimize ters yönde. Bence buradaki esas problem bilgisayar bilimi, veri bilimi hızla ilerlerken sosyal bilimler, yani sosyoloji, hukuk bu konularda çok geriden geliyor. Bence tartışılması gereken problem bu, teknolojideki ilerlemeler ve bunun getirdiği değişikliklerin insan hayatında, toplum düzeninde, hukuk sistemindeki yansımaları çalışılmalı ve bu yeni düzene toplumsal kurumlar adapte olmalı.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

     

    The Great Hack belgeselinde anlatıldığı gibi, veri analiziyle insanlar nasıl yönlendiriliyor?

    Bence burada çok basit bir prensipten faydalanılıyor. Birini ne kadar iyi tanırsanız, duygularını, özlemlerini, kızgınlıklarını veya sevinçlerini ne kadar iyi bilirseniz, tepkilerini ne kadar iyi analiz ederseniz, o kişiyi o kadar kolay manipüle edebilir, sizinle hemfikir olmaya o kadar kolay ikna edebilirsiniz. Veri bilimi yardımıyla da aslında yapılan bu, sizi tek tek kişisel olarak tanımak yerine, sosyal medyada veya diğer çevrimiçi mecralarda bıraktığınız izlerden sizin özlemlerini, kızgınlıklarını anlayıp, size ona göre içerikler, reklamlar gösteriliyor. Sizin neye duyarlılık göstereceğiniz, neyin sizi etkileyeceği tahmin ediliyor ve bu duygularınızın üzerine oynanıyor.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

     

    Sosyal medya platformu kullanılarak toplum mühendisliği yapılabilir mi? Yapılabilirse nasıl?

    Yapılabilir tabi ki ama bence bu geleneksel medyayla da yapılabilir, başka yollarla da yapılabilir. Yani burada toplum mühendisliği hedefi olanların ne kadar elinde imkan varsa, aslında bunu engellemek, ya da toplumu daha farklı yöne taşımak isteyenlerin elinde de aynı imkanlar var. Bazı toplumlar bu tarz manipülasyonlara çok açık, bazıları daha iyi bir iş çıkarıyor. Burada araştırmalara baktığınızda eğitim düzeyi, özellikleanalitik düşünme ve sorgulayıcı düşünmeyi öğreten toplumlarda, medya okuryazarlığını öğreten eğitim sistemlerinden yetişen toplumlarda bu tarz sorunlar daha az yaşanıyor. Hiç yaşanmıyor değil, insanın olduğu her yerde bu sorunlar var, ama amaç da zaten oranını azaltmak olmalı bence, tamamıyla bitirmek gerçekçi değil.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Bir de son yıllarda social engineering yani sosyal mühendislik diye bir kavram çok popüler. Kısa tanımı sosyal medyadan, internetten topladığınız bilgilerle birini dolandırıyorsunuz. Mesela son yaşayan Twitter skandalında tamamıyla sosyal mühendislik kullanılarak Twitter mühendislerinin hesaplarına erişilmiş, oradan daha üst düzey çalışanların kim olduğu öğrenilip, onlar yine sosyal mühendislik ile hedef alınmış. Bilgisayar mühendisi olan, her gün bu işlerin içinde olanlar bile hedef olup kurban olabiliyor.