Canlı Yayın
Esra Öz
Bağışıklık sistemi olağan çalıştığında bile bir insanın yaşamı boyunca en sık karşılaşacağı hastalık enfeksiyon. Bir oyun parkına götürdüğünüz çocuğunuzun milyonlarca mikroorganizma ile karşılaştığını söyleyen Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Esin Şenol, “Çoğu, hava yolu ile yani yalnızca aynı ortamı paylaşmakla bile bulaşan solunum yolu virüsleri ile nezle veya gribe benzeyen soğuk algınlığı gibi enfeksiyonları bir erişkin yılda 2-4 kez, küçük bir çocuk ise 4-6 kez geçirmesi olağan bir durum” dedi.
Grip için formülün aşı olduğunu belirten Şenol, nezle için böyle bir formül olmadığını kaydetti. Korunmak için ağız ve boğaz bölgesini nemli ve sıcak tutmanın, kalabalık ortamlarda uzun süre kalmamanın ve sık el yıkamanın önemine dikkat çeken Şenol, iyi ve kaliteli yaşamın tüm kurallarını uygulamanın işe yaradığını söyledi.
Toplu taşıma araçlarını sık kullanan, kalabalık iş yerlerinde çalışan ve küçük çocuklarla bir arada olanların her kış birkaç defa soğuk algınlığı geçirdiğini dile getiren Şenol, bu sürecin hafif ve derinleşmeden atlatılmasının önemini vurguladı. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Esin Şenol, bağışıklık sistemini nasıl güçlendirmemiz gerektiği ile ilgili sorularımı yanıtladı.
Nezle olduğumuzda ne yapmalıyız?
İlk 2-3 günü, bol ılık- sıcak içecekler ateş ve kas ağrıları için ağrı kesici ve ateş düşürücü etkiye sahip bir ilaçların yanı sıra iltihap önleyici ilaçları hekiminizin önerdiği şekilde kullanmak, burun tıkanıklığını, burun açıcılar ve ortamda sıcak buhar yapmak gibi destekler ile iyi yönetmek ve en az 5-7 gün hiçbir şekilde antibiyotik kullanmamak önemli. Fazladan kullanacağınız antibiyotikler, o kış tekrarlayan enfeksiyonlara davetiye çıkartır.
Ilık sıvılara limon ve zencefil eklemek, boğazı yumuşatmak için iltihap azaltıcı veya boğazı sıvayan bitki kaynaklı pastillerin kullanılması bulguları hafifletir. Ancak ne yaparsanız yapın nezle olunduktan sonra, 3-5 gün hafif derecede ateşiniz, 5-7 gün burun tıkanıklığınız, 2 hafta kadar da öksürüğünüz olacak. Doğru yöneterek yalnızca eklenecek diğer komplikasyonları önlemeniz mümkün.
Telaşlanarak, acil servislere başvurmanız, sıklıkla gereksiz tetkik ve tedavilere neden olacak ve oradaki kritik hastalara hastalığı bulaştırmanıza yol açabilir. Zaten kullanmakta olduğunuz, kan sulandırıcı, tansiyon hapları gibi ilaçlarınız varsa nezle için kullanacağınız destek tedavileri mutlaka doktorunuza sormalısınız. Hatta, siyah çay dışındaki, bitki çayları ve bitkisel destekleri kısıtlı ve dikkatli tüketmelisiniz.
Fazlasıyla heveslendiğimiz süper güçlere ulaşmak için kullanacağımız vitamin ve destekler, bazen, bazı kişilerde işe yarasa da kanıt düzeyinde veri olmadığı için güncel durumda, böyle bir mucizenin olmadığını söyleyebiliriz.
Bağışıklık sistemi yeterince çalışmıyorsa, nasıl güçlendirilebilir?
Bağışıklık sistemimizin yeterince işlevsel olmadığını düşünmemiz için, geçirdiğimiz enfeksiyonlar şiddetli seyretmeli yani sinüsler, akciğer gibi organ tutulumları olmalı veya doğru tedavilere karşın sık tekrarlamalı. “Genelde ben sık enfeksiyon geçiriyorum” cümlesi aslında doğru yönetilemediği için uzamış, süründürülmekte olan bir viral enfeksiyonun habercisidir.
Kısaca şöyle özetleyelim, basit bir nezle geçiriyorsunuz; ilk üç gün hafif bir ateşiniz var, başınız, kaslarınız ağrıyor, gözleriniz sulanıyor ve burnunuz akıyor.
Her gün bindiğiniz otobüsler, asansörler nezle virüsleri ile kaplanmıştı ve siz, yorgun, gergin bir döneminizde hastalandınız. Bu hastalık, şikayetleriniz azalarak bir hafta on gün kadar size kendini, hatta 2 haftaya kadar süren bir öksürüğünüz olacak, hissettirecek.
Siz ise bu olağan süreci kısaltacak hiçbir şey olmadığı halde, antibiyotik kullanmaya başladınız. Dinlenmek, burnunuzu açmak, bol sıvı almak yerine bir avuç ilaç kullanıyorsunuz ve kışınız kabusa dönüyor.
İlk üç günü iyi yönetemediğinizde başınıza gelenleri kısaca bunlar olacak. .
Gripte durum nasıl oluyor?
Burada verilmesi gereken bir başka ve önemli örnek ise grip hastalığıdır. Etkeni o kadar güçlü ve becerikli bir virüstür ki, bağışıklık sistemimizin tanımasına izin vermez. Yüzlerce yıldır yakamızdan düşmeyen kış kabusumuz.
Grip çok hastalandırıcı hatta öldürücü olabilen, çok bulaşıcı, bazen büyük salgınlarla dünya savaşlarından çok ölümlere yol açan bir hastalık. Bazen hastalandırıcı mikrop o kadar güçlü olur ki, bağışıklık sisteminizi alt ediyor. Bu yüzden gribi önlemek ya da başladığında kısa sürede tedavi etmek gerekiyor. Özellikle bağışıklık sistemini zayıflatan nedenleri olanlarda aşılama hayati öneme sahip.
Bağışıklık sistemi kimlerde baskılanıyor?
Diyabet, HIV enfeksiyonu, böbrek hastalıkları, kan hastalıkları, beslenme bozukluğu, iltihaplı barsak hastalıkları ve romatoid artrit için kullanılan tedaviler, kanser, kortizon kullanımı bağışıklık sisteminin baskılandığı durumlar.
Neden sık enfeksiyon geçiriliyor?
Normal bir erişkin, hem kendi sağlığı hem de değişen koşullar ile ilişkili olmak üzere, yıldan yıla değişen sayıda enfeksiyon geçiriyor.
Bağışıklık sisteminin analizini gerektiren uyarıcı durumlar şöyle özetlenebilir:
Bağışıklık sistemimiz ne zaman incelenmeli?
Bağışıklık sistemi olağan çalıştığında bile bir insanın yaşamı boyunca en sık karşılaşacağı hastalık enfeksiyon. Bir oyun parkına götürdüğünüz çocuğunuzun milyonlarca mikroorganizma ile karşılaştığını söyleyen Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Esin Şenol, “Çoğu, hava yolu ile yani yalnızca aynı ortamı paylaşmakla bile bulaşan solunum yolu virüsleri ile nezle veya gribe benzeyen soğuk algınlığı gibi enfeksiyonları bir erişkin yılda 2-4 kez, küçük bir çocuk ise 4-6 kez geçirmesi olağan bir durum” dedi.
Grip için formülün aşı olduğunu belirten Şenol, nezle için böyle bir formül olmadığını kaydetti. Korunmak için ağız ve boğaz bölgesini nemli ve sıcak tutmanın, kalabalık ortamlarda uzun süre kalmamanın ve sık el yıkamanın önemine dikkat çeken Şenol, iyi ve kaliteli yaşamın tüm kurallarını uygulamanın işe yaradığını söyledi.
Toplu taşıma araçlarını sık kullanan, kalabalık iş yerlerinde çalışan ve küçük çocuklarla bir arada olanların her kış birkaç defa soğuk algınlığı geçirdiğini dile getiren Şenol, bu sürecin hafif ve derinleşmeden atlatılmasının önemini vurguladı. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Esin Şenol, bağışıklık sistemini nasıl güçlendirmemiz gerektiği ile ilgili sorularımı yanıtladı.
Nezle olduğumuzda ne yapmalıyız?
İlk 2-3 günü, bol ılık- sıcak içecekler ateş ve kas ağrıları için ağrı kesici ve ateş düşürücü etkiye sahip bir ilaçların yanı sıra iltihap önleyici ilaçları hekiminizin önerdiği şekilde kullanmak, burun tıkanıklığını, burun açıcılar ve ortamda sıcak buhar yapmak gibi destekler ile iyi yönetmek ve en az 5-7 gün hiçbir şekilde antibiyotik kullanmamak önemli. Fazladan kullanacağınız antibiyotikler, o kış tekrarlayan enfeksiyonlara davetiye çıkartır.
Ilık sıvılara limon ve zencefil eklemek, boğazı yumuşatmak için iltihap azaltıcı veya boğazı sıvayan bitki kaynaklı pastillerin kullanılması bulguları hafifletir. Ancak ne yaparsanız yapın nezle olunduktan sonra, 3-5 gün hafif derecede ateşiniz, 5-7 gün burun tıkanıklığınız, 2 hafta kadar da öksürüğünüz olacak. Doğru yöneterek yalnızca eklenecek diğer komplikasyonları önlemeniz mümkün.
Telaşlanarak, acil servislere başvurmanız, sıklıkla gereksiz tetkik ve tedavilere neden olacak ve oradaki kritik hastalara hastalığı bulaştırmanıza yol açabilir. Zaten kullanmakta olduğunuz, kan sulandırıcı, tansiyon hapları gibi ilaçlarınız varsa nezle için kullanacağınız destek tedavileri mutlaka doktorunuza sormalısınız. Hatta, siyah çay dışındaki, bitki çayları ve bitkisel destekleri kısıtlı ve dikkatli tüketmelisiniz.
Fazlasıyla heveslendiğimiz süper güçlere ulaşmak için kullanacağımız vitamin ve destekler, bazen, bazı kişilerde işe yarasa da kanıt düzeyinde veri olmadığı için güncel durumda, böyle bir mucizenin olmadığını söyleyebiliriz.
Bağışıklık sistemi yeterince çalışmıyorsa, nasıl güçlendirilebilir?
Bağışıklık sistemimizin yeterince işlevsel olmadığını düşünmemiz için, geçirdiğimiz enfeksiyonlar şiddetli seyretmeli yani sinüsler, akciğer gibi organ tutulumları olmalı veya doğru tedavilere karşın sık tekrarlamalı. “Genelde ben sık enfeksiyon geçiriyorum” cümlesi aslında doğru yönetilemediği için uzamış, süründürülmekte olan bir viral enfeksiyonun habercisidir.
Kısaca şöyle özetleyelim, basit bir nezle geçiriyorsunuz; ilk üç gün hafif bir ateşiniz var, başınız, kaslarınız ağrıyor, gözleriniz sulanıyor ve burnunuz akıyor.
Her gün bindiğiniz otobüsler, asansörler nezle virüsleri ile kaplanmıştı ve siz, yorgun, gergin bir döneminizde hastalandınız. Bu hastalık, şikayetleriniz azalarak bir hafta on gün kadar size kendini, hatta 2 haftaya kadar süren bir öksürüğünüz olacak, hissettirecek.
Siz ise bu olağan süreci kısaltacak hiçbir şey olmadığı halde, antibiyotik kullanmaya başladınız. Dinlenmek, burnunuzu açmak, bol sıvı almak yerine bir avuç ilaç kullanıyorsunuz ve kışınız kabusa dönüyor.
İlk üç günü iyi yönetemediğinizde başınıza gelenleri kısaca bunlar olacak. .
Gripte durum nasıl oluyor?
Burada verilmesi gereken bir başka ve önemli örnek ise grip hastalığıdır. Etkeni o kadar güçlü ve becerikli bir virüstür ki, bağışıklık sistemimizin tanımasına izin vermez. Yüzlerce yıldır yakamızdan düşmeyen kış kabusumuz.
Grip çok hastalandırıcı hatta öldürücü olabilen, çok bulaşıcı, bazen büyük salgınlarla dünya savaşlarından çok ölümlere yol açan bir hastalık. Bazen hastalandırıcı mikrop o kadar güçlü olur ki, bağışıklık sisteminizi alt ediyor. Bu yüzden gribi önlemek ya da başladığında kısa sürede tedavi etmek gerekiyor. Özellikle bağışıklık sistemini zayıflatan nedenleri olanlarda aşılama hayati öneme sahip.
Bağışıklık sistemi kimlerde baskılanıyor?
Diyabet, HIV enfeksiyonu, böbrek hastalıkları, kan hastalıkları, beslenme bozukluğu, iltihaplı barsak hastalıkları ve romatoid artrit için kullanılan tedaviler, kanser, kortizon kullanımı bağışıklık sisteminin baskılandığı durumlar.
Neden sık enfeksiyon geçiriliyor?
Normal bir erişkin, hem kendi sağlığı hem de değişen koşullar ile ilişkili olmak üzere, yıldan yıla değişen sayıda enfeksiyon geçiriyor.
Bağışıklık sisteminin analizini gerektiren uyarıcı durumlar şöyle özetlenebilir:
Bağışıklık sistemimiz ne zaman incelenmeli?
SON DAKİKA
