hourSON DAKİKA
left-arrowright-arrow
weather
İstanbul
down-arrowup-arrow
    Esra Öz Esra Öz

    Sağlık okuryazarlığı bilinci ile keşfeden çocuklar yetiştirin

    14.11.2018 Çarşamba | 12:19Son Güncelleme:

    Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) araştırmalarına göre, dünyada yaklaşık 2 milyar yetişkin fazla kilolu; 650 milyondan fazlası obez. Beslenme konusunda tartışmalar bitmiyor ve ailelerin kafası sürekli karışıyor. Medyada oluşan bilgi kirliliği kitaplara da sıçrayınca, buna bir çözüm üretmem gerektiğini düşündüm. Çocuklara sağlık okuryazarlığı bilincini temel düzeyde kazandırmayı hedefledim. Türkiye’de çocuk kitapları alanında ilk olan, “Dedektif Duru Gerçeğin Peşinde” serisinin birinci kitabı “Sağlıklı Beslenmenin Gizemli İpuçları” kitabımı bu nedenle yazdım.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Çocuk kitaplarının önemini fark ettim ve karakterler kurgulayarak uzmanları gerçek hayattan seçtim. Yaşananlar hayal ürünü de olsa mesajların gerçek olduğu ve bilimsel temellere dayandığı bu çalışmayı hazırladım. Çocuklar sağlık okuryazarlığını bir maceranın içerisinde hayatlarına uygulayabilecekleri şekilde sundum. Sağlık okuryazarlığı maalesef farklı şekilde algılanabiliyor. Gelin konuya daha yakından bakalım.

    Sağlık okuryazarlığı nedir?

    Hayatımızı şekillendirmemizde bu kadar önemli yeri olan “sağlık okuryazarlığı” Medicine Enstitüsü’nün 2004 yılında yayınladığı "Health Literacy: A Prescription to End Confusion," adlı çalışma raporunda şöyle tanımlanıyor; “Bireysel olarak sağlığı ile ilgili uygun karar vermek için gerekli sağlık bilgisi ve hizmetlerini elde etme, anlama ve idrak etme kapasitesinin düzeyidir.”
    DSÖ tarafından yapılan tanım ise; “İyi sağlık halinin sürdürülmesi ve geliştirilmesi yolunda bilgiyi kullanma ve anlama için bireysel olarak bilişsel ve sosyal beceri ve yeteneklerini elde etme ulaşabilirliğidir.”
    Temel sağlık bilgisi olduğuna dair yanlış bir kanı olsa da sağlık okuryazarlığı aslında, sağlıkla ilgili bilgileri uygulayabilmek için yeterli donanıma sahip olmaktır.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Sağlık okuryazarlığı bilinci ile keşfeden çocuklar yetiştirin

    Temel sağlık bilgisinin verilmesi, sağlık okuryazarlığı değildir

    Sağlık okuryazarlığı adı altında etkinlikler düzenlendiğinde, dikkat çeken noktalardan biri, temel sağlık bilgisinin verilmesidir. Ülkemizde güvenilir kaynaklara ulaşma sorunu yaşandığı için, temel sağlık bilgisi verilmesi sağlık okuryazarlığı olarak yanlış şekilde algılanabiliyor. Sağlık okuryazarlığını ilgi çekici hale getirmek için, ünlülerle işbirliği yapılsa da aslında burada da yanlış mesaj veriliyor. Asıl konuya dikkat çekilmesi gerekiyor.
    Sağlık okuryazarlığı, bilgi edinme, bu bilgiye şüpheyle yaklaşıp sorgulama ve süzgeçten geçirerek anlayıp hayatımıza uygulamayı gerektiren adımlardan oluşuyor. Bu konuda çok daha detaylı şekilde yaklaşımlar ve pratik çözümler sunulması gerekirken, temel sağlık bilgisinin sağlık okuryazarlığı diye sunulması karışıklık yaşandığını gösteriyor. Aslında bu bilincin gerçek anlamda anlaşılıp uygulanması, sağlık sistemindeki aksaklıkların giderilmesinde de etkili olacak.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Etkili iletişim teknikleri de sağlık okuryazarlığı değildir

    Sağlık okuryazarlığının yanlış anlaşıldığı noktalardan biri de etkili iletişim teknikleriyle karışmasıdır. Bilgiyi edinip hayatımıza uygulama kısmında bazı iletişim tekniklerinden faydalanılabilir, ancak temelde bu iki konu birbirinden çok farklı. Kişinin iletişimini güçlendirmesi etkili iletişim teknikleri içerisine giriyor. Sağlık okuryazarlığı bilincini geliştirmek ve davranış değişikliğini oluşturmak için bu alandan faydalanılması aynı olduklarını göstermiyor.

    Sağlıklı beslenmenin gizemli ipuçları

    Medya davranışlarımızı nasıl değiştirir?

    1967 yılında Kanadalı medya iletişim kuramcısı Marshall McLuhan, dünyanın en çok konuşulan teorilerinden birisini ortaya atar: “İletişim aracı mesajın ta kendisidir.”

    Medya davranışlarımızı, düşünce biçimimizi ve hayatımızı değiştirebilir. McLuhan’ın dediği gibi, medyadaki mesajlar değişirse fikirlerimiz de değişir. Günümüzde geleneksel ve yeni medyanın da büyük etkisi ile birlikte davranış değişikliğinin nasıl olduğu çok net olarak görülebiliyor. Sağlık haberleri bizlerin birçok anlamda davranış şekillerimizi belirliyor. İnsanlara bakışımızı, yediğimizi, içtiğimizi ve kararlarımızı değiştirebiliyor.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Çocukların sağlık okuryazarlığı bilincine sahip olmalarını sağladığımızda, bilgi kirliliği ve hatalı bilgiler arasından kendilerine gereken rafine bilgilerle hayatlarını şekillendirebilecek donanıma sahip olacaklar. İşte bu nedenle sağlık okuryazarlığı, keşfeden, üreten ve umutla bakan çocuklar yetişmesini sağlayacak.