Canlı Yayın
Bu çerçevede Lisans programlarında hangi üniversitenin daha çok, hangi üniversitenin daha az tercih edildiği göz önünde bulundurularak yorum yapılmıştır.
Bu da üniversitelerin tercih edilme konusundaki başarılarını görme imkânı vermiştir. Ancak bu çalışma ile yalnızca üniversitelerin kontenjan yapılarının etkisi görülebilmektedir. Tercih edilme konusundaki başarılarını analiz etmek için, bölüm bazlı kontenjan yapılarına, burs oranlarına - fiyatlara ve başarı sıralarına - puanlara bakmak gerekmektedir. Bu kapsamdaki çalışma da geçmiş 8 yılın toplu analizi şeklinde hazırlanmaktadır.
Yine de talep değişimleri gerek il bazlı gerekse üniversiteleri segmente ederek yorumlanmıştır. Özellikle de geçen yıl KHK ile kapanan üniversitelerin etkisi ve tercih dönemi öncesi - sırasında (15 Temmuz ve öncesi süreç) göz önünde bulundurularak özellikle İstanbul dışı üniversiteler için yorum yapılmıştır.
2016 – 2017 Karşılaştırmalı Vakıf Üniversiteleri Lisans Programları Doluluk Analizi
Doluluk oranı artanlar - oldukça başarılı & başarılı
Geçen yıla göre doluluk oranını radikal şekilde arttıran yalnızca 4 üniversite var.
Doluluk oranı artan bu üniversitelerden Nişantaşı’nın kontenjanında ciddi düşüşler söz konusu, bunun doluluk oranı artışında etkisi yüksek.
Bahçeşehir ve Esenyurt’ta elde edilen oldukça önemli başarı diyebiliriz. Bezm-i Alem’in düşük kontenjanları göz önünde bulundurulduğunda doluluk oranında artış diğer iki üniversiteye göre daha kolay.
Esenyurt; bölgesel tercihin de etkisi ile, aynı segmentteki Gelişim, Aydın ve Arel’in öğrenci kitlesini almış görünüyor, bu üniversitelerde oldukça düşüş var.
Bahçeşehir’in başarısında ise Bilgi’nin azalan kontenjanlarının etkisi oldukça yüksek olduğu söylenebilir.
Doluluk oranı çok az değişenler - başarılı
5 üniversitenin 2 puandan daha az artışı, 7 üniversitede 2 puandan daha az azalma, 2 üniversitede de aynı doluluk oranı var. Yani yaklaşık 14 üniversitede doluluk oranında çok büyük değişiklik yok, yerlerini korumuşlar. Ancak bu, genel doluluk oranı düşerken bir başarı olarak nitelendirilebilir.
Bu üniversitelerin büyük çoğunluğu % 95’in üzerinde hatta % 100’e yakın doluluğa sahip üniversiteler.
Bu kategoride Medipol, kontenjanlarını arttırmasına rağmen doluluk oranlarını düşürmemeyi başarmış. En başarılı sonuç olduğu söylenebilir bu kategoride. Doğuş da kontenjan arttırarak doluluk oranını değiştirmemeyi başarmış ancak Doğuş’un doluluk oranı % 70’lerde. Gedik, kontenjanı çok değişmeyen ancak sıralamada çok az yükselen bir diğer üniversite. Yine de Gedik de Doğuş gibi düşük bir doluluk oranına sahip.
Yine bu üniversitelerin arasında, Acıbadem, Sanko, Mef, Özyeğin, Bilkent, Yaşar ve Konya Gıda Tarım doluluk oranları % 90’ların üzerinde olan ve doluluk oranı sıralamasında yükselmeyi başaran üniversiteler. Yani bu üniversiteler doluluk oranlarında değişim olmamasını sağlayarak, tüm üniversiteler içinde daha yüksek sıraya gelmişler. Bunlardan ilk ikisi sağlık alanında, diğerleri ise % 100 İngilizce eğitim veren üniversiteler olmaları bu sonucu elde etmelerinde etken diyebiliriz. Konya Gıda Tarım ise çok düşük ve tamamı % 100 Burslu kontenjanlar ile bunu başarıyor.
Koç, Sabancı ve TOBB; doluluk oranlarında da, sıralamada da çok küçük değişiklikler göstermeyen, istikrarlı bir şekilde öğrenci talebi alan ve sektörün genel değişimlerinden çok etkilenmeyen üniversiteler. Zaim de benzer şekilde değişimden çok etkilenmemiş görünüyor.
Doluluk oranı düşenler içinde… (en geniş kategori)
“Doluluk oranı sırası” yükselenler - az da olsa başarılı
Yeni Yüzyıl, Bilgi, Beykent, Şehir, Uluslararası Antalya, Kadir Has ve Yeditepe, doluluk oranları azalmasına rağmen diğer üniversitelere göre daha az azalmanın etkisi ile doluluk oranı sıralamasında yükselmeyi başarmışlar. Yani doluluk oranı kaybı olsa da, genele göre daha az azalma, bir başarı getirmiş.
Bu grupta Yeni Yüzyıl ve Beykent’in kendisi ile aynı segmentte öğrencileri alan Nişantaşı’nın; Kadir Has’ın ise yine benzer segmentte öğrenci alan Bilgi’nin azalan kontenjanından faydalandığını söyleyebiliriz.
Şehir ve Yeditepe, İstanbul Anadolu yakasında bulunan diğer üniversitelere göre başarılı bir performans sergilemişler.
Bu üniversitelerden Özellikle Yeditepe ve Beykent ile Uluslararası Antalya, az da olsa kontenjanı artmasına rağmen yükselmeyi başarmışlar.
“Doluluk oranı sırası” çok fazla değişmeyenler – nötr
Doluluk oranları % 7 ile % 20 arasında düşen bu kategori, genel vakıf üniversitesi doluluk oranlarını düşüren üniversiteler diyebiliriz. Ancak genel ortalama düştüğü için sıralamada geçen yılki yerlerini koruyorlar.
Bu üniversiteler içinde Avrasya ve Arel, az da olsa kontenjanlarını azaltmalarına rağmen doluluk oranları düşmüş olan üniversiteler olarak bu kategorideki en sıkıntılı sonuca sahip üniversiteler.
Hasan Kalyoncu, Kültür, Karatay, Işık, Okan, Biruni, Toros, Piri Reis ve Ticaret, kontenjanlarını da çok fazla arttırmayan, doluluk oranları düşen ancak sıralamalarını koruyan üniversiteler.
Üsküdar, Başkent, İstinye, Aydın ve Altınbaş’ın doluluk oranının düşüşünde arttırdıkları kontenjanın da etkisi olduğu söylenebilir. Ancak özellikle Altınbaş’ın doluluk oranındaki düşüş oranı ve en son geldiği doluluk oranı oldukça sıkıntılı görünüyor.
Bu kategorideki üniversitelerden Hasan Kalyoncu, Kültür, Üsküdar, Karatay, Başkent ve Işık düşen oranlara rağmen % 80’lerin üzerinde doluluk oranına sahip.
“Doluluk oranı sırası” çok düşenler – başarısız
Bu kategorideki üniversitelerin tamamı geçen yıl % 90’ın üzerinde doluluğa sahip olup bu yıl doluluk oranları ve dolayısıyla sıraları değişen üniversiteler.
Bu üniversiteleri kategorize ederek sebeplerine dair yorum yapmak mümkün.
TED, Atılım, Çankaya ve Ufuk için geçen yıl yaşanan terör olayları nedeniyle Ankara dışına çıkmayı pek tercih etmeyen adayların bu yıl tekrar şehir dışına çıkma kararının etkisi olduğu söylenebilir.
Aynı etken ve kapanan üniversitelerin etkisi ile İzmir Ekonomi de doluluk oranında ciddi bir düşüş yaşamış.
Nuh Naci Yazgan, Çağ ve Alanya Hamdullah Emin Paşa da geçen yıl şehir değiştirmek istemeyen gençlerin bu yıl artan mobilizasyonu etkisi ile doluluk oranı azaldığı söylenebilir.
Haliç ile ilgili öğrenciler arasında konuşulan çeşitli haberlerin etkisi nedeniyle bu düşüşün yaşandığı söylenebilir.
Yüksek İhtisas ve Rumeli az olan kontenjanlarını arttırırken bölüm - kontenjan - bursluluk dengesinde çok doğru seçimler yapmamış gibi görünüyor.
Bilim sağlık alanındaki artan rekabetten negatif etkilenmiş görünüyor.
Gelişim ve FSM’nin geçen yıl kapanan üniversitelerden öğrenci çektiğini, bu yıl ise önceki yıllardaki doluluk oranlarına döndüklerini söyleyebiliriz.
Maltepe Üniversitesi’nin ise Anadolu Yakası’nda bulunan ve kontenjanları - doluluk oranları artan Doğuş ve Medipol’den etkilendiğini söyleyebiliriz.
Aslında bu kategorideki birçok üniversite için geçen yıl bir sürprizdi, bu yıl gerçek doluluk oranlarına döndüler diyebiliriz.
Yeni açılanlar
Yeni açılan üniversitelerden İbn Haldun tamamı % 100 Burslu kontenjanlarla, Ayvansaray ise çok talep gören sadece 2 bölümle % 100 doluluk yakalarken, Beykoz da nispeten düşük kontenjan ile pek de fena olmayan bir doluluk oranı yakalamış görünüyor.
Kent, Antalya AKEV, Antalya Bilim ve geçen yıl öğrenci alımına 1 yıl ara verilen Türk Hava Kurumu ise pek de iyi bir doluluk oranı yakalayamamış görünüyor.
Elbette bu tespitler yalnızca doluluk oranları ve kontenjan değişimlerine bakılarak yapılan ilk tespitler. Puanlardaki değişimlere ve bursluluk oranları- fiyatları analiz edildiğinde bu değişimlerin sebepleri daha net ortaya çıkacaktır.
Ayrıca kontenjan yapısına bölüm bazlı olarak da bakılıp incelemek gerekmektedir, önümüzdeki günlerde bu çalışmalar da yapılacaktır. Sağlık, Hukuk vb talep edilen bölümlerdeki kontenjanların doldurulması kolay iken, Sosyal Bilimler kontenjanları için zordur. Bu durum da değerlendirilerek yorum yapmak gerekir.
Ancak tüm sebeplere rağmen doluluk oranlarında – fiyatlandırmada – taban puanda yükselme elde eden üniversitelerin yıl içinde yaptıkları iletişim faaliyetleri incelenmeli ve başarının dayanağı olarak gösterilmelidir.
Bu çerçevede Lisans programlarında hangi üniversitenin daha çok, hangi üniversitenin daha az tercih edildiği göz önünde bulundurularak yorum yapılmıştır.
Bu da üniversitelerin tercih edilme konusundaki başarılarını görme imkânı vermiştir. Ancak bu çalışma ile yalnızca üniversitelerin kontenjan yapılarının etkisi görülebilmektedir. Tercih edilme konusundaki başarılarını analiz etmek için, bölüm bazlı kontenjan yapılarına, burs oranlarına - fiyatlara ve başarı sıralarına - puanlara bakmak gerekmektedir. Bu kapsamdaki çalışma da geçmiş 8 yılın toplu analizi şeklinde hazırlanmaktadır.
Yine de talep değişimleri gerek il bazlı gerekse üniversiteleri segmente ederek yorumlanmıştır. Özellikle de geçen yıl KHK ile kapanan üniversitelerin etkisi ve tercih dönemi öncesi - sırasında (15 Temmuz ve öncesi süreç) göz önünde bulundurularak özellikle İstanbul dışı üniversiteler için yorum yapılmıştır.
2016 – 2017 Karşılaştırmalı Vakıf Üniversiteleri Lisans Programları Doluluk Analizi
Doluluk oranı artanlar - oldukça başarılı & başarılı
Geçen yıla göre doluluk oranını radikal şekilde arttıran yalnızca 4 üniversite var.
Doluluk oranı artan bu üniversitelerden Nişantaşı’nın kontenjanında ciddi düşüşler söz konusu, bunun doluluk oranı artışında etkisi yüksek.
Bahçeşehir ve Esenyurt’ta elde edilen oldukça önemli başarı diyebiliriz. Bezm-i Alem’in düşük kontenjanları göz önünde bulundurulduğunda doluluk oranında artış diğer iki üniversiteye göre daha kolay.
Esenyurt; bölgesel tercihin de etkisi ile, aynı segmentteki Gelişim, Aydın ve Arel’in öğrenci kitlesini almış görünüyor, bu üniversitelerde oldukça düşüş var.
Bahçeşehir’in başarısında ise Bilgi’nin azalan kontenjanlarının etkisi oldukça yüksek olduğu söylenebilir.
Doluluk oranı çok az değişenler - başarılı
5 üniversitenin 2 puandan daha az artışı, 7 üniversitede 2 puandan daha az azalma, 2 üniversitede de aynı doluluk oranı var. Yani yaklaşık 14 üniversitede doluluk oranında çok büyük değişiklik yok, yerlerini korumuşlar. Ancak bu, genel doluluk oranı düşerken bir başarı olarak nitelendirilebilir.
Bu üniversitelerin büyük çoğunluğu % 95’in üzerinde hatta % 100’e yakın doluluğa sahip üniversiteler.
Bu kategoride Medipol, kontenjanlarını arttırmasına rağmen doluluk oranlarını düşürmemeyi başarmış. En başarılı sonuç olduğu söylenebilir bu kategoride. Doğuş da kontenjan arttırarak doluluk oranını değiştirmemeyi başarmış ancak Doğuş’un doluluk oranı % 70’lerde. Gedik, kontenjanı çok değişmeyen ancak sıralamada çok az yükselen bir diğer üniversite. Yine de Gedik de Doğuş gibi düşük bir doluluk oranına sahip.
Yine bu üniversitelerin arasında, Acıbadem, Sanko, Mef, Özyeğin, Bilkent, Yaşar ve Konya Gıda Tarım doluluk oranları % 90’ların üzerinde olan ve doluluk oranı sıralamasında yükselmeyi başaran üniversiteler. Yani bu üniversiteler doluluk oranlarında değişim olmamasını sağlayarak, tüm üniversiteler içinde daha yüksek sıraya gelmişler. Bunlardan ilk ikisi sağlık alanında, diğerleri ise % 100 İngilizce eğitim veren üniversiteler olmaları bu sonucu elde etmelerinde etken diyebiliriz. Konya Gıda Tarım ise çok düşük ve tamamı % 100 Burslu kontenjanlar ile bunu başarıyor.
Koç, Sabancı ve TOBB; doluluk oranlarında da, sıralamada da çok küçük değişiklikler göstermeyen, istikrarlı bir şekilde öğrenci talebi alan ve sektörün genel değişimlerinden çok etkilenmeyen üniversiteler. Zaim de benzer şekilde değişimden çok etkilenmemiş görünüyor.
Doluluk oranı düşenler içinde… (en geniş kategori)
“Doluluk oranı sırası” yükselenler - az da olsa başarılı
Yeni Yüzyıl, Bilgi, Beykent, Şehir, Uluslararası Antalya, Kadir Has ve Yeditepe, doluluk oranları azalmasına rağmen diğer üniversitelere göre daha az azalmanın etkisi ile doluluk oranı sıralamasında yükselmeyi başarmışlar. Yani doluluk oranı kaybı olsa da, genele göre daha az azalma, bir başarı getirmiş.
Bu grupta Yeni Yüzyıl ve Beykent’in kendisi ile aynı segmentte öğrencileri alan Nişantaşı’nın; Kadir Has’ın ise yine benzer segmentte öğrenci alan Bilgi’nin azalan kontenjanından faydalandığını söyleyebiliriz.
Şehir ve Yeditepe, İstanbul Anadolu yakasında bulunan diğer üniversitelere göre başarılı bir performans sergilemişler.
Bu üniversitelerden Özellikle Yeditepe ve Beykent ile Uluslararası Antalya, az da olsa kontenjanı artmasına rağmen yükselmeyi başarmışlar.
“Doluluk oranı sırası” çok fazla değişmeyenler – nötr
Doluluk oranları % 7 ile % 20 arasında düşen bu kategori, genel vakıf üniversitesi doluluk oranlarını düşüren üniversiteler diyebiliriz. Ancak genel ortalama düştüğü için sıralamada geçen yılki yerlerini koruyorlar.
Bu üniversiteler içinde Avrasya ve Arel, az da olsa kontenjanlarını azaltmalarına rağmen doluluk oranları düşmüş olan üniversiteler olarak bu kategorideki en sıkıntılı sonuca sahip üniversiteler.
Hasan Kalyoncu, Kültür, Karatay, Işık, Okan, Biruni, Toros, Piri Reis ve Ticaret, kontenjanlarını da çok fazla arttırmayan, doluluk oranları düşen ancak sıralamalarını koruyan üniversiteler.
Üsküdar, Başkent, İstinye, Aydın ve Altınbaş’ın doluluk oranının düşüşünde arttırdıkları kontenjanın da etkisi olduğu söylenebilir. Ancak özellikle Altınbaş’ın doluluk oranındaki düşüş oranı ve en son geldiği doluluk oranı oldukça sıkıntılı görünüyor.
Bu kategorideki üniversitelerden Hasan Kalyoncu, Kültür, Üsküdar, Karatay, Başkent ve Işık düşen oranlara rağmen % 80’lerin üzerinde doluluk oranına sahip.
“Doluluk oranı sırası” çok düşenler – başarısız
Bu kategorideki üniversitelerin tamamı geçen yıl % 90’ın üzerinde doluluğa sahip olup bu yıl doluluk oranları ve dolayısıyla sıraları değişen üniversiteler.
Bu üniversiteleri kategorize ederek sebeplerine dair yorum yapmak mümkün.
TED, Atılım, Çankaya ve Ufuk için geçen yıl yaşanan terör olayları nedeniyle Ankara dışına çıkmayı pek tercih etmeyen adayların bu yıl tekrar şehir dışına çıkma kararının etkisi olduğu söylenebilir.
Aynı etken ve kapanan üniversitelerin etkisi ile İzmir Ekonomi de doluluk oranında ciddi bir düşüş yaşamış.
Nuh Naci Yazgan, Çağ ve Alanya Hamdullah Emin Paşa da geçen yıl şehir değiştirmek istemeyen gençlerin bu yıl artan mobilizasyonu etkisi ile doluluk oranı azaldığı söylenebilir.
Haliç ile ilgili öğrenciler arasında konuşulan çeşitli haberlerin etkisi nedeniyle bu düşüşün yaşandığı söylenebilir.
Yüksek İhtisas ve Rumeli az olan kontenjanlarını arttırırken bölüm - kontenjan - bursluluk dengesinde çok doğru seçimler yapmamış gibi görünüyor.
Bilim sağlık alanındaki artan rekabetten negatif etkilenmiş görünüyor.
Gelişim ve FSM’nin geçen yıl kapanan üniversitelerden öğrenci çektiğini, bu yıl ise önceki yıllardaki doluluk oranlarına döndüklerini söyleyebiliriz.
Maltepe Üniversitesi’nin ise Anadolu Yakası’nda bulunan ve kontenjanları - doluluk oranları artan Doğuş ve Medipol’den etkilendiğini söyleyebiliriz.
Aslında bu kategorideki birçok üniversite için geçen yıl bir sürprizdi, bu yıl gerçek doluluk oranlarına döndüler diyebiliriz.
Yeni açılanlar
Yeni açılan üniversitelerden İbn Haldun tamamı % 100 Burslu kontenjanlarla, Ayvansaray ise çok talep gören sadece 2 bölümle % 100 doluluk yakalarken, Beykoz da nispeten düşük kontenjan ile pek de fena olmayan bir doluluk oranı yakalamış görünüyor.
Kent, Antalya AKEV, Antalya Bilim ve geçen yıl öğrenci alımına 1 yıl ara verilen Türk Hava Kurumu ise pek de iyi bir doluluk oranı yakalayamamış görünüyor.
Elbette bu tespitler yalnızca doluluk oranları ve kontenjan değişimlerine bakılarak yapılan ilk tespitler. Puanlardaki değişimlere ve bursluluk oranları- fiyatları analiz edildiğinde bu değişimlerin sebepleri daha net ortaya çıkacaktır.
Ayrıca kontenjan yapısına bölüm bazlı olarak da bakılıp incelemek gerekmektedir, önümüzdeki günlerde bu çalışmalar da yapılacaktır. Sağlık, Hukuk vb talep edilen bölümlerdeki kontenjanların doldurulması kolay iken, Sosyal Bilimler kontenjanları için zordur. Bu durum da değerlendirilerek yorum yapmak gerekir.
Ancak tüm sebeplere rağmen doluluk oranlarında – fiyatlandırmada – taban puanda yükselme elde eden üniversitelerin yıl içinde yaptıkları iletişim faaliyetleri incelenmeli ve başarının dayanağı olarak gösterilmelidir.
SON DAKİKA
