Canlı Yayın
Elektronik sigara nedir?
Elektronik sigaralar, pil ile çalışan aletlerdir. Tank sistemleri bulunan bu cihazlar sigara gibi tütün yakmaz. Bunun yerine nikotin, propilen glikol, gliserol ve çeşitli aromik maddelerle dolu kartuşları bulunur. Kimyasal içeren bu sıvı elektrikle ısınarak kişilerin soluduğu buhara dönüşür. Elektronik sigaralar da normal sigaralar gibi nikotin içerdiğinden bağımlılık yaratır. İçeriğindeki diğer kimyasallar ise tek başlarına toksik ve kanserojen olduğu gibi, asıl tehlikenin bu bileşiklerin birlikte ısıtıldığında oluştuğu düşünülüyor.
Elektronik sigara neden zararlı?
Kanser
Elektronik sigara, tütün sigaralarında bulunan katran, amonyak ve DDT gibi kanserojen maddelerin birçoğunu içermese de, içerisindeki asetaldehit ve formaldehit yüksek kanserojen etkiye sahip. Elektrikle sıvının ısınması ve buharlaşması sırasında, içindeki kimyasallar bozulma sürecine uğrar. Elektronik sigara sıvısı bozulduğunda, hem formaldehit hem de formaldehit salan maddeler üretir. Öyle ki, elektronik sigara toksininden kansere yakalanma riskinin, geleneksel sigaradan 15 kat daha fazla olabileceğini belirten çalışmalar bulunuyor. Ayrıca elektronik sigaralar yüksek miktarda gümüş, demir, nikel, alüminyum, krom, kalay ve silikat gibi ağır metalleri içerir. Çok küçük boyutlarda olan bu parçacıklar, gen DNA ipliklerinde kopmalara neden olabiliyor. Bu metaller akciğer, kemik iliği, dalak, kalp ve hatta merkezi sinir sistemi gibi hassas bölgeleri etkileyebilir. Elektronik sigarada özelllikle akciğer kanseri üzerine ciddi endişeler var.
Kalp ve Damar Hastalıkları
Elektronik sigaralar günlük kullanıldığında kalp krizi riskini 2 kat, geleneksel sigaralar 3 kat artırıyor. Ancak gün içerisinde hem sigara hem de elektronik sigara tüketenlerde kalp krizi riski 5 kat artıyor. Elektronik sigaralarda bulunan nikotin “uyarıcı” kategorisinde yer alır ve adrenal bezleri tetikler. Adrenalin artışı ile kana anında glikoz salınır, ayrıca kalp hızı, solunum hızı ve kan basıncı artar. Nikotin ayrıca pankreasın daha az insülin üretmesine neden olur ve kan şekerini yükseltir. Bu etkileriyle nikotin, kanda pıhtılaşma, damar sertliği ve inme riskini artırır, yüksek tansiyonu tetikler.
Solunum Yolları Hastalıkları
Çeşitli elektronik sigara ürünlerinde, aroma amacıyla yüksek miktarlarda toksik madde kullanılır. Örneğin yaygın olarak kullanılan formaldehit gözleri, boğazı ve burnu tahriş eder. Ayrıca, propilen glikol maddesi de gözlerde ve solunum yollarında tahrişe neden olabilir. Butanedion ve diasetil ise solunum yolu hastalıkları ile oldukça ilişkilidir. Elektronik sigaralar için 7764 farklı aroma tatları ve içlerinde çeşitli toksik maddeler mevcut. İnsan kök hücreleri üzerinde test edilen 36 aroma maddesi arasından en zehirli olanın Seylan Tarçını aroması olduğu bulundu. Benzer şekilde vanilin ve çikolata tatlandırıcılarında bulunan dimetilpirazin, yapılan deneylerde farelerin akciğer hücrelerinde ciddi hasara neden oldu.
Elektronik sigara, sigarayı bırakmada gerçekten yardımcı mı?
Elektronik sigara kullanımı, henüz sigara bırakma ile ilişkili bulunmadı. Hatta çoğu insan için sigarayı bırakmayı zorlaştırıyor, bu yüzden birçok kişi elektronik sigara kullanırken sigara içmeye devam ediyor. Elektronik sigaradaki en büyük tehlike nikotin. Beynin zevk ve motivasyon alanlarında dopamin salınmasını sağlayan nikotin, kokainden daha fazla bağımlılık yapıyor. Ne yazık ki, yeni nesil elektronik sigara cihazlarının kandaki nikotin düzeylerini %35-72 oranında daha fazla arttırdığı bildirilmiş. Bu yüzden elektronik sigaralar, özellikle gençler için büyük tehlike içeriyor. Nikotin, gelişmekte olan ergen beynin dikkat, öğrenme, ruh hali ve dürtü kontrolünü kontrol eden bölümlerine zarar verebilir.
Sigarayı nasıl bırakırım?
Profesyonel anlamda yardım almak için ALO 171 Sigara Bırakma Hattı Hattı ile birlikte çalışabilirsiniz. Türkiye’nin bir çok ilinde özellikle göğüs hastalıkları bölümlerinde sigara bırakma poliklinikleri bulunuyor. Sizin de kişisel yaşamınızda uygulayabileceğiniz bazı yöntemler var:
● Sigarayı içmeyi neden sevdiğiniz ve neden içmemeniz gerektiği ile ilgili bir liste yapın. Sigarayı bırakmak için bir tarih belirleyin ve kendinizi o ana kadar hazırlayın. Yanınızda sigara paketi yerine yalnızca iki veya üç adet sigara taşıyın. Sigaraya vereceğiniz parayı, hergün görebileceğiniz büyük bir cam kavanoza koyun. Bunların hepsi size motivasyon sağlayacaktır.
● Sürekli yanınızda taşıyabileceğiniz sağlıklı bir atıştırmalık yiyecek bulundurun. Kuruyemiş, şekersiz lolipop, sakız, havuç veya kereviz sapı işe yarayabilir. Her sigara içmek istediğinizde, bir fincan bitki çayı da içebilirsiniz. Özellikle tarçınlı çay, nikotin isteğini azaltır.
● Bazı çalışmalarda yabani yeşil yulaf özütünün, günde dört kez 1ml alındığında nikotin bağımlılığının yerini alarak tütün kullanımını bırakmaya yardımcı olduğu gösterildi. Ayrıca, devedikeni içeriğinde bulunan silimarinin kimyasal stres ve iltihapla mücadele etme yetenekleri sayesinde sigaranın zararlı etkilerini azalttığı bulundu.
● Alternatif bir tedavi olarak sigarayı bırakmada akupunktur yöntemini de deneyebilirsiniz.
Elektronik sigara nedir?
Elektronik sigaralar, pil ile çalışan aletlerdir. Tank sistemleri bulunan bu cihazlar sigara gibi tütün yakmaz. Bunun yerine nikotin, propilen glikol, gliserol ve çeşitli aromik maddelerle dolu kartuşları bulunur. Kimyasal içeren bu sıvı elektrikle ısınarak kişilerin soluduğu buhara dönüşür. Elektronik sigaralar da normal sigaralar gibi nikotin içerdiğinden bağımlılık yaratır. İçeriğindeki diğer kimyasallar ise tek başlarına toksik ve kanserojen olduğu gibi, asıl tehlikenin bu bileşiklerin birlikte ısıtıldığında oluştuğu düşünülüyor.
Elektronik sigara neden zararlı?
Kanser
Elektronik sigara, tütün sigaralarında bulunan katran, amonyak ve DDT gibi kanserojen maddelerin birçoğunu içermese de, içerisindeki asetaldehit ve formaldehit yüksek kanserojen etkiye sahip. Elektrikle sıvının ısınması ve buharlaşması sırasında, içindeki kimyasallar bozulma sürecine uğrar. Elektronik sigara sıvısı bozulduğunda, hem formaldehit hem de formaldehit salan maddeler üretir. Öyle ki, elektronik sigara toksininden kansere yakalanma riskinin, geleneksel sigaradan 15 kat daha fazla olabileceğini belirten çalışmalar bulunuyor. Ayrıca elektronik sigaralar yüksek miktarda gümüş, demir, nikel, alüminyum, krom, kalay ve silikat gibi ağır metalleri içerir. Çok küçük boyutlarda olan bu parçacıklar, gen DNA ipliklerinde kopmalara neden olabiliyor. Bu metaller akciğer, kemik iliği, dalak, kalp ve hatta merkezi sinir sistemi gibi hassas bölgeleri etkileyebilir. Elektronik sigarada özelllikle akciğer kanseri üzerine ciddi endişeler var.
Kalp ve Damar Hastalıkları
Elektronik sigaralar günlük kullanıldığında kalp krizi riskini 2 kat, geleneksel sigaralar 3 kat artırıyor. Ancak gün içerisinde hem sigara hem de elektronik sigara tüketenlerde kalp krizi riski 5 kat artıyor. Elektronik sigaralarda bulunan nikotin “uyarıcı” kategorisinde yer alır ve adrenal bezleri tetikler. Adrenalin artışı ile kana anında glikoz salınır, ayrıca kalp hızı, solunum hızı ve kan basıncı artar. Nikotin ayrıca pankreasın daha az insülin üretmesine neden olur ve kan şekerini yükseltir. Bu etkileriyle nikotin, kanda pıhtılaşma, damar sertliği ve inme riskini artırır, yüksek tansiyonu tetikler.
Solunum Yolları Hastalıkları
Çeşitli elektronik sigara ürünlerinde, aroma amacıyla yüksek miktarlarda toksik madde kullanılır. Örneğin yaygın olarak kullanılan formaldehit gözleri, boğazı ve burnu tahriş eder. Ayrıca, propilen glikol maddesi de gözlerde ve solunum yollarında tahrişe neden olabilir. Butanedion ve diasetil ise solunum yolu hastalıkları ile oldukça ilişkilidir. Elektronik sigaralar için 7764 farklı aroma tatları ve içlerinde çeşitli toksik maddeler mevcut. İnsan kök hücreleri üzerinde test edilen 36 aroma maddesi arasından en zehirli olanın Seylan Tarçını aroması olduğu bulundu. Benzer şekilde vanilin ve çikolata tatlandırıcılarında bulunan dimetilpirazin, yapılan deneylerde farelerin akciğer hücrelerinde ciddi hasara neden oldu.
Elektronik sigara, sigarayı bırakmada gerçekten yardımcı mı?
Elektronik sigara kullanımı, henüz sigara bırakma ile ilişkili bulunmadı. Hatta çoğu insan için sigarayı bırakmayı zorlaştırıyor, bu yüzden birçok kişi elektronik sigara kullanırken sigara içmeye devam ediyor. Elektronik sigaradaki en büyük tehlike nikotin. Beynin zevk ve motivasyon alanlarında dopamin salınmasını sağlayan nikotin, kokainden daha fazla bağımlılık yapıyor. Ne yazık ki, yeni nesil elektronik sigara cihazlarının kandaki nikotin düzeylerini %35-72 oranında daha fazla arttırdığı bildirilmiş. Bu yüzden elektronik sigaralar, özellikle gençler için büyük tehlike içeriyor. Nikotin, gelişmekte olan ergen beynin dikkat, öğrenme, ruh hali ve dürtü kontrolünü kontrol eden bölümlerine zarar verebilir.
Sigarayı nasıl bırakırım?
Profesyonel anlamda yardım almak için ALO 171 Sigara Bırakma Hattı Hattı ile birlikte çalışabilirsiniz. Türkiye’nin bir çok ilinde özellikle göğüs hastalıkları bölümlerinde sigara bırakma poliklinikleri bulunuyor. Sizin de kişisel yaşamınızda uygulayabileceğiniz bazı yöntemler var:
● Sigarayı içmeyi neden sevdiğiniz ve neden içmemeniz gerektiği ile ilgili bir liste yapın. Sigarayı bırakmak için bir tarih belirleyin ve kendinizi o ana kadar hazırlayın. Yanınızda sigara paketi yerine yalnızca iki veya üç adet sigara taşıyın. Sigaraya vereceğiniz parayı, hergün görebileceğiniz büyük bir cam kavanoza koyun. Bunların hepsi size motivasyon sağlayacaktır.
● Sürekli yanınızda taşıyabileceğiniz sağlıklı bir atıştırmalık yiyecek bulundurun. Kuruyemiş, şekersiz lolipop, sakız, havuç veya kereviz sapı işe yarayabilir. Her sigara içmek istediğinizde, bir fincan bitki çayı da içebilirsiniz. Özellikle tarçınlı çay, nikotin isteğini azaltır.
● Bazı çalışmalarda yabani yeşil yulaf özütünün, günde dört kez 1ml alındığında nikotin bağımlılığının yerini alarak tütün kullanımını bırakmaya yardımcı olduğu gösterildi. Ayrıca, devedikeni içeriğinde bulunan silimarinin kimyasal stres ve iltihapla mücadele etme yetenekleri sayesinde sigaranın zararlı etkilerini azalttığı bulundu.
● Alternatif bir tedavi olarak sigarayı bırakmada akupunktur yöntemini de deneyebilirsiniz.
SON DAKİKA
