Canlı Yayın
Reha Erus
Bugünlerde Myanmar’da yine bir askeri darbe oldu. Bu, tarihin de üçüncüsü. Oysa ordu 10 yıl önce yönetimi sivillere teslim etmeyi kabul etmişti.
Tabii Myanmar denince akla bu ülkenin sembolü Batı destekli Aung San Suu Çii gelir. Suu Çii’nin babası eski adı Burma olan bu ülkede modern orduyu kuran ve 1947’de İngiltere’den bağımsızlığını kazanmasında büyük rol oynayan sonrasında bir suikasta kurban olan Aung San’dı.
Kızı Suu Çii eğitimini yurt dışında yapmış, Oxford Üniversitesi'nden mezun olduktan sonra Myanmar’a dönerek demokratik reformlara soyunan öğrenci ve kesişlerin sokaklara döküldüğü ortama öncülük ederek lider konumuna gelmişti. 1988’de kurduğu Ulusal Demokrasi Partisi, batının desteğini almış ancak askeri darbeyle yönetimi ele geçiren Myanmar ordusu kendisini ev hapsine göndermişti. O günden sonra Aung San Suu Çii’nin yaşamı kabus haline geldi. Ne zaman, nerede olduğu bilinemedi. Büyük bir kitle kendisini destekliyordu. Tabii özellikle ABD ve Avrupa ülkeleri liderin serbest bırakılması için girişimlerde bulunuyor askeri rejim sürekli kınanıyordu. ABD’nin girişimleri sonuçsuz kalıyordu. Aung San Suu Çii, 1991 yılında ‘Demokrasi ve insan hakları için şiddeti ret eden mücadelesi’ için Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü ama ödülünü yıllar sonra, cezası sona erip özgür olduğunda alacaktı...
50 yıl süren askeri yönetimin ardından ülkesinde demokrasiyi sağlamak için baskıya karşın verdiği barışçıl mücadelesi ve direnişi kendisini uluslararası sembol haline getirdi.
2011 yılında iktidara gelen eski devlet başkanı Thein Sein Myanmar’a bir dizi reform getirirken Suu Çii’yi bu reformlar kapsamında bir yıl sonra milletvekili seçtirdi. 2015’te yapılan seçimlerde Suu Çii’nin Ulusal Birlik Partisi ezici bir üstünlük sağladı ancak devlet başkanlığı hayali anayasaya takıldı.
Myanmar Anayasası birinci derece akrabaları başka ülke vatandaşı olanların devlet başkanı seçilemeyeceği hükmü Suu Çii’yi engelledi. Çünkü oğulları İngiliz vatandaşıydı. Sonuçta bir yol bulundu ve kendisine Devlet Konseyi Başkanlığı ve Dışişleri Bakanlığı unvanı verildi. Tabii bu da onu ‘Gölge Lider’ yaptı.
Fotoğraf: AP
Aung San Suu Çii’yi 2013 yılında Roma’da Dışişleri Bakanlığı'ndaki basın toplantısında gördüm. Kendisinden emindi. AB ülkelerinden her türlü desteği istiyordu. Yine de ülkesindeki orduya pek güvenmiyordu. Saçları arasına yerleştirdiği tropikal çiçekler yakışmış ve artık kendisiyle özdeşleşmişti. Bu kez pembe orkide seçmişti. O dönemin İtalya Dışişleri Bakanı Emma Bonino Aung San Suu Çii’ye demokrasi ve reformlar için mücadelesinden dolayı ayrıca zarifliğine hayranlığını itiraf etmişti.
Geçtiğimiz 1Şubat’ta Myanmar’da ordu bu kez geçmiş seçimlerde hile yapıldığını öne sürerek darbe gerçekleştirdi.1958 ve 1988’den sonra bu üçüncü darbeydi. Genelkurmay Başkanı Min Aung Hlaing’in seçim hilesi kanıtları batıyı ikna etmese de sakıncalı görülen ‘Gölge Lider’ Suu Çii çoktan bilinmeyen bir yerde yine ev hapsine alınmıştı ve can güvenliği merak ediliyordu. Bu Suu Çii’nin engellenemez kaderiydi sanki.
Son söz olarak, Suu Çii’nin Arakanlı Müslümanlara yönelik, fanatik milliyetçi Budistler ve Myanmar ordusunun mezaliminde sessiz kalması ve bu eylemleri başta İslam dünyasında olmak üzere büyük eleştiri konusu oldu. Yüz binlerce Arakanlı Müslümanın öldürülmesi ve ülkeden göç etmek zorunda kalmasına maalesef bu dünya 'barış sembolü'nün kayıtsız ve görmemezlikten geldiğini hatırlatırım.
Fotoğraf: AP
Bugünlerde Myanmar’da yine bir askeri darbe oldu. Bu, tarihin de üçüncüsü. Oysa ordu 10 yıl önce yönetimi sivillere teslim etmeyi kabul etmişti.
Tabii Myanmar denince akla bu ülkenin sembolü Batı destekli Aung San Suu Çii gelir. Suu Çii’nin babası eski adı Burma olan bu ülkede modern orduyu kuran ve 1947’de İngiltere’den bağımsızlığını kazanmasında büyük rol oynayan sonrasında bir suikasta kurban olan Aung San’dı.
Kızı Suu Çii eğitimini yurt dışında yapmış, Oxford Üniversitesi'nden mezun olduktan sonra Myanmar’a dönerek demokratik reformlara soyunan öğrenci ve kesişlerin sokaklara döküldüğü ortama öncülük ederek lider konumuna gelmişti. 1988’de kurduğu Ulusal Demokrasi Partisi, batının desteğini almış ancak askeri darbeyle yönetimi ele geçiren Myanmar ordusu kendisini ev hapsine göndermişti. O günden sonra Aung San Suu Çii’nin yaşamı kabus haline geldi. Ne zaman, nerede olduğu bilinemedi. Büyük bir kitle kendisini destekliyordu. Tabii özellikle ABD ve Avrupa ülkeleri liderin serbest bırakılması için girişimlerde bulunuyor askeri rejim sürekli kınanıyordu. ABD’nin girişimleri sonuçsuz kalıyordu. Aung San Suu Çii, 1991 yılında ‘Demokrasi ve insan hakları için şiddeti ret eden mücadelesi’ için Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü ama ödülünü yıllar sonra, cezası sona erip özgür olduğunda alacaktı...
50 yıl süren askeri yönetimin ardından ülkesinde demokrasiyi sağlamak için baskıya karşın verdiği barışçıl mücadelesi ve direnişi kendisini uluslararası sembol haline getirdi.
2011 yılında iktidara gelen eski devlet başkanı Thein Sein Myanmar’a bir dizi reform getirirken Suu Çii’yi bu reformlar kapsamında bir yıl sonra milletvekili seçtirdi. 2015’te yapılan seçimlerde Suu Çii’nin Ulusal Birlik Partisi ezici bir üstünlük sağladı ancak devlet başkanlığı hayali anayasaya takıldı.
Myanmar Anayasası birinci derece akrabaları başka ülke vatandaşı olanların devlet başkanı seçilemeyeceği hükmü Suu Çii’yi engelledi. Çünkü oğulları İngiliz vatandaşıydı. Sonuçta bir yol bulundu ve kendisine Devlet Konseyi Başkanlığı ve Dışişleri Bakanlığı unvanı verildi. Tabii bu da onu ‘Gölge Lider’ yaptı.
Fotoğraf: AP
Aung San Suu Çii’yi 2013 yılında Roma’da Dışişleri Bakanlığı'ndaki basın toplantısında gördüm. Kendisinden emindi. AB ülkelerinden her türlü desteği istiyordu. Yine de ülkesindeki orduya pek güvenmiyordu. Saçları arasına yerleştirdiği tropikal çiçekler yakışmış ve artık kendisiyle özdeşleşmişti. Bu kez pembe orkide seçmişti. O dönemin İtalya Dışişleri Bakanı Emma Bonino Aung San Suu Çii’ye demokrasi ve reformlar için mücadelesinden dolayı ayrıca zarifliğine hayranlığını itiraf etmişti.
Geçtiğimiz 1Şubat’ta Myanmar’da ordu bu kez geçmiş seçimlerde hile yapıldığını öne sürerek darbe gerçekleştirdi.1958 ve 1988’den sonra bu üçüncü darbeydi. Genelkurmay Başkanı Min Aung Hlaing’in seçim hilesi kanıtları batıyı ikna etmese de sakıncalı görülen ‘Gölge Lider’ Suu Çii çoktan bilinmeyen bir yerde yine ev hapsine alınmıştı ve can güvenliği merak ediliyordu. Bu Suu Çii’nin engellenemez kaderiydi sanki.
Son söz olarak, Suu Çii’nin Arakanlı Müslümanlara yönelik, fanatik milliyetçi Budistler ve Myanmar ordusunun mezaliminde sessiz kalması ve bu eylemleri başta İslam dünyasında olmak üzere büyük eleştiri konusu oldu. Yüz binlerce Arakanlı Müslümanın öldürülmesi ve ülkeden göç etmek zorunda kalmasına maalesef bu dünya 'barış sembolü'nün kayıtsız ve görmemezlikten geldiğini hatırlatırım.
Fotoğraf: AP
SON DAKİKA
