hourSON DAKİKA
left-arrowright-arrow
weather
İstanbul
down-arrowup-arrow
    Sercan Şipka Sercan Şipka

    Hurling: 4 Branşın Karışımı Olan Spor Dalı

    26.09.2021 Pazar | 10:09Son Güncelleme:

    Bu haftaki köşe yazımda; sizlere, tarihi milattan önce 13.yüzyıla dayanan İrlanda’nın milli sporu olan ‘Hurling’ branşını tanıtacağım. Hurling branşı her ne kadar eski bir tarihe sahip olsa da günümüzde İrlanda dışında, Dünya’da yeni bilinen bir spor branşıdır. Bu branşın popüler olmasını sağlayan en önemli etmen ise, dünyada en çok bilinen: futbol, ragbi, hokey ve lakros gibi 4 branşın karışımı gibi bir şey olmasıdır. Gelin şimdi hurling branşını daha detaylıca öğrenelim.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Hurling Branşının Tarihçesi

    En eski İrlanda yazmalarında ‘iomâin’ adıyla geçen oyunun başlangıcının M.Ö. 13. yüzyıla kadar indiği belirtilir. Eski İrlanda öykülerinin kahramanlarının pek çoğu usta hurling oyuncularıydı. Oyunda kullanılan değneği (İngilizce . hurley, Galce camân) betimleyen kabartmalar 15. yüzyıl kabile reislerinden bazılarının anıtlarını süsler. Eskiden komşu klanlar ya da rakip kilise bölgeleri arasında, oyuncu sınırlaması bulunmayan takımlarla oynanır ve kale olarak kabuğu soyularak bir yay biçiminde eğilmiş büyük dallar kullanılırdı.

    Hurling’i canlandırmak ve kurallarını standartlaştırmak amacıyla Tipperary ilindeki Thurles’de 1884’te kurulan Gal Spor Birliği, oyunun yeniden yaygınlaşmasını sağlamıştır. Günümüzde İrlanda’da 2 binden fazla hurling kulübü vardır; ayrıca il, bölge ve ülke çapında hurling şampiyonaları düzenlenmektedir. 2000’li yıllardan sonra da Britanya dışında, Avrupa ülkelerinde de hurling dikkat çeken spor branşlarından biri olmuştur. 

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Hurling: 4 Branşın Karışımı Olan Spor Dalı

    Hurling Branşının Oyun Kuralları

    *Hurling’de 15 kişilik iki takım vardır.*Oyunculara “hurler” denir.*Oyunun amacı (mantardan yapılan, yün ve deriyle sarılı) ‘sliotar’ adı verilen hurling topunu rakip kaleye veya kalenin üstündeki direklerin arasına sokmaktır.

    *Topu kalenin üstündeki direklerden geçirmek için ‘hurley’ adı verilen özel hurling sopası kullanılır.

    *Hurley hokey sopasına benzer (tokacının daha kısa ve geniş olması haricinde). Bu genişlik topun yerden veya havadan başka bir oyuncuya yollanmasında kolaylık sağlar.

    *Sliotar futboldaki kalelere benzeyen alt kaleden geçirildiğinde 3 puan, üst direklerden geçirildiğinde ise 1 puan kazandırır. Alt kaleden geçirilmesinin daha değerli olma nedeni; bir kaleci olduğu içindir.

    *Top değneğin tokaçıyla sürülebilir ya da taşınabilir.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    *Vuruşlar hem sol, hem sağdan yapılabilir.

    *Oyuncular hurley’lerle takım arkadaşlarına pas atabilirler.

    *Değnekle vurmadan önce top elle tutulabilir.

    *Sliotara ayakla vurulabilir ama elle yerden almak, elle fırlatmak ya da aşırmak kurallara aykırıdır.

    *Ayrıca sliotarı elle tutarak 5 adımdan fazla atmak, yere değmeden 3 kere üst üste tutmak ve elden ele pas vermek de yasaktır.

    *Hurling oyunu 30’ar dakikalık iki devre halinde oynanır. Bu süre şehirlerarası büyük mücadelelerde 35 dakikaya yani toplamda 70’e çıkar.

    *Futboldaki gibi elemeli maçlarda eşitlik bozulmadığı takdirde 10 dakikalık uzatma devresi oynanır.

    *Oyun kurallarına göre faul olan hareketler futboldaki gibi serbest atışla cezalandırılır. Yine aynı futbol gibi ceza sahası içinden faul yapıldığında (kale çizgisinin önündeki geniş dikdörtgenin içi) 20 metre uzaklıktan penaltı vuruşu yapılır.

    *Hurling tehlikeli bir spor olduğu için kask takmak 2010’dan itibaren zorunlu hale gelmiştir. (Bu arada şu kurala bir dipnot düşmek istiyorum. Eski hurling oyuncuları için, maç esnasında kask takmak bir utanç verici olay olarak düşünülüyormuş.)

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    *Hurley’nin uzunluğu 1.07 cm, ucundaki oval tokacı ise 7.6 cm genişliğindedir. Hurling’de saha uzunluğu 137 m, genişliği de 82 m’dir.*Kale direkleri arasında uzaklık 6,4 m’dir. Üst direk de yerden 2,4 m uzaklıktadır.

    *Sliotarın ağırlığı ise 100-130 gram arasında değişir. 

     

    Hurling Branşına Ait İlginç Bilgiler

    Hurling: 4 Branşın Karışımı Olan Spor Dalı
    *İrlanda Hükümeti, hurling branşını turistik bir aktivite olarak desteklemektedir. Başkent Dublin’e gelen turistler için, hurling branşını tanıtıcı birçok etkinlik düzenlenmektedir.

    *İrlanda’da hurling maçları, futbol müsabakalarından daha çok ilgi çekmektedir. 5 milyonluk ülkeden önemli hurling müsabakaları sahada canlı olarak 80.000 kişi tarafından izlenmektedir. Aynı zamanda televizyon karşısında da 1 milyon insan bu maçları takip etmektedir.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    sercansipka@gmail.com