SON DAKİKA
Kontrollü olarak normalleşmeliyiz
COVID-19 Virüsü dünyada etkisini azaltarak sürdürüyor. Hepimizin endişeli olduğu bu dönemi, tamamen atlatabilmemiz için uyarılara kulak vermemiz gerekiyor. Alınan korunma tedbirlerine özenle uyalım. Hürriyet Bursa olarak, ‘Yeni Normal’ süreci hakkında iş ve cemiyet hayatının tanınmış isimleriyle bir yazı dizisi hazırladık. Bu süreçten nasıl çıkacağımız çok önemli. Birlikte başarmak dileğiyle.
OP. DR. MÜCAHİT KABAR: ÜROLOJİ UZMANI
Mücahit Bey sizi tanıyabilir miyiz?
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni bitirdikten sonra, Konya Yunak Devlet Hastanesi’nde bir süre acil doktoru olarak çalıştım, sonrasında Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde üroloji uzmanlık eğitimini tamamladım. Daha sonra Elâzığ Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde çalıştım. 2018’den beri Özel Esentepe Hastanesi’nde üroloji uzmanı olarak hastalarıma hizmet veriyorum.
Küresel salgın ne demektir?
Pandemi kısaca, dünya genelinde eş zamanlı olarak çok hızlı bir şekilde yayılan ve çok fazla sayıda insanı tehdit eden bulaşıcı hastalıklara verilen bir isim.
COVID-19’u tanımlar mısınız?
Koronavirüs (CoV), çeşitli hastalıklara neden olan büyük bir virüs ailesidir. Bu virüsler; MERS (Orta Doğu Solunum Sendromu) ve SARS (Şiddetli Akut Solunum Sendromu) gibi ciddi hastalıkların da kaynağıdır. Bu aileye ait yeni tip korona virüs ise COVID-19 olarak tanımlanmıştır.
Koronavirüs enfeksiyonu kişiye nasıl bulaşır?
Virüs genel olarak insandan insana solunum yoluyla yani damlacık yoluyla bulaşmaktadır. Virüs, bulaştığı kişide, yüksek ateş, boğazda kızarıklık, solunum yetmezliği ve şiddetli öksürük gibi belirtiler gösterebilirken, kuluçka dönemi olarak tanımlanan 14 gün süresince hiçbir belirti vermediği durumlar da olabilir. Öksürme, hapşırma ile havaya saçılan virüsler, solunum yolundan farklı kişilere bulaşabiliyor. Ayrıca virüsün bulunduğu ortam veya eşyalara dokunulması, sonrasında ağız ve buruna elin teması sonucunda da bulaşma meydana gelebiliyor.
Çevresel temizlik ve atık yöntemi nasıl olmalı?
COVID-19 ile mücadelede hem kişilere hem de işletmelere önemli sorumluluklar düşüyor. Özellikle tıbbi atıklar (maske, eldiven gibi) kullanıldıktan sonra asla çevreye gelişi güzel bırakılmamalı; mümkünse tıbbi atık kutusuna atılmalıdır. Virüsle mücadelede gerekli önlemler alınıp tedbirlere uyulduğunda, çok kısa zamanda etkili sonuç alınıyor. Bu konuda bize düşen kendimizi ve çevremizi korumak. Mümkün olduğunca evde kalıp, gerekli hijyen kurallarına uymak gerekiyor. Çevresel temizlik veya dezenfeksiyon rutin şekilde ve doğru yöntem ve doğru miktarda malzemeyle yapılmalıdır.
Sık temas edilen yüzeylerin sık sık temizlenmesi, ellerin her fırsatta sabunlanması veya dezenfekte edilmesi çok önemli.
Genel enfeksiyondan korunma önlemleri nelerdir?
Virüsten korunma yöntemlerinde en önemli hususlar; ellerin sık sık temizlenmesi, öksürme durumunda tek kullanımlık mendil kullanılması veya dirsek içine doğru öksürülmesi, sosyal mesafeye dikkat edilmesi, sık kullanılan yüzeylere temas etmeden önce ve ettikten sonra hijyene dikkat edilmesi ve mümkün olduğunca evde kalınmasıdır. Ayrıca ateş, öksürük ve solunum güçlüğü şikayetleri varsa, mutlaka tıbbi yardım alınması gerekiyor.
Ülkemizde yeni koronovirüs hastalık riski var mı?
Korona virüs Çin’de ortaya çıktıktan sonra ülkemizde uzun süre görülmedi. Ancak tüm dünyayı etkisi altına almaya başladıktan sonra, Türkiye’de de virüsün etkileri görülmeye başladı ve bu süreçte ülkemiz ortaya koyduğu mücadele ile ciddi bir başarı gösterdi. Virüs çok hızlı yayıldığı için ve henüz virüse karşı etkili bir aşı geliştirilemediği için hastalığın yayılma riski her zaman var. Bu yüzden hepimizin gerekli tedbirlere uyması büyük önem taşıyor. Hastalıkla mücadelede en etkili yöntem, önleyici tedbirleri eksiksiz uygulamaktır.
Yeni COVID-19 kimleri daha fazla etkiler?
COVID-19 virüsüne hemen her yaşta rastlanabilse de çocuklarda ve gençlerde etkisi daha düşük. Ancak özellikle yaşlılarda ve kronik rahatsızlığı bulunan kişilerde daha ağır seyrediyor. Dolayısıyla bağışıklık sistemi güçlü olan kişilerde virüs, grip ve nezle gibi atlatılabilir.
Maske takmak koronavirüs enfeksiyonundan korur mu?
Virüsle mücadelede maske elbette ki koruyucu unsurlardan biri. Ancak şuna dikkat etmekte fayda var; sosyal mesafe ve maske kullanımı virüse karşı en önemli silahlardan biri.
Maske virüsü tamamen engellemiyor, sadece hastalığın damlacık yoluyla başkalarına bulaşmasını önlüyor. Ayrıca maske takmadan önce her fırsatta ellerin yıkanması, dezenfekte edilmesi, maskelerin tek kullanımlık olduğu unutulmadan, kullanım sonrası tıbbi atık kutusuna atılması, virüsten korunmada önemli bir koruyucu faktör.
Hastalığa yakalanmamak için öneriler nelerdir?
Ellerin sık sık yıkanması ve dezenfekte edilmesi, soğuk algınlığı belirtisi gösteren kişilerle araya mesafe konulması, tokalaşma, sarılma gibi alışkanlıklardan uzak durulması, ellerin göze veya buruna temas etmemesi, sık kullanılan yüzeylerin her gün temizlenmesi, havlu gibi kişisel eşyaların ortak kullanılmaması gibi konulara dikkat edersek, hastalığa yakalanma ihtimalimiz de o kadar azalır.
Hastaya yapılan ziyaretler nasıl olmalıdır?
Hasta kişilerin odasına mümkünse girmemek, bu noktada en önemli unsur. Ancak girilmesi durumunda odada fazla vakit geçirmemek, hastayla temastan uzak durmak, refakatçi zorunluluğu varsa hep aynı kişinin refakatçi olması ve hasta odasına maskesiz girilmemesi en önemli öncelikler olmalıdır.
Kontrollü normalleşme sürecini nasıl değerlendirmeliyiz?
Virüs salgının etkisi görülmeye başladığından bu yana herkes gerekli önlemler almaya çalışıyor. Bu önlemleri, kontrollü normalleşme olarak adlandırılan bu süreçte de eksiksiz olarak uygulamaya devam etmeliyiz. Kişisel hijyen kurallarına ve sosyal mesafeye dikkat ederek, sürecin en iyi şekilde yönetilmesi için hepimize önemli sorumluluklar düştüğünü unutmamak gerekiyor.
.