SON DAKİKA
Tarım sektörü fuarda buluştu
Pandemi döneminde birçok sektörün aksine tarım alanında çalışma devam etti. Bu dönemde tarımın öneminin daha iyi anlaşıldığına inanan sektör temsilcileri, amatör olarak dahi bu alana yönelenlerin bulunduğunu belirttiler.
Süreçte özellikle hammadde problemi yaşadıklarını anlatan sektör temsilcileri, sınırların kapalı olduğu bu süreçte müşteriye erişimde sıkıntılar yaşadıklarını dile getirdiler. Problemlere karşı ürettikleri alternatif yolları da aktardılar.
BURTARIM 2021 Bursa 18’inci Uluslararası Tarım, Tohumculuk, Fidancılık ve Süt Endüstrisi Fuarı ve BURSA 13’üncü Uluslararası Hayvancılık Ekipmanları Fuarı, 2 yıl aradan sonra düzenlenen organizasyonla açıldı. Tüyap Bursa Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi’nde 9 Ekim saat 17.00’a kadar ziyaret edilebilecek fuarda stantları gezdik. İki yıl aradan sonra buluşan tarım sektörü temsilcileri ile bir araya geldik. Pandemi dönemini nasıl geçirdiklerini, şu anki ekonomik durumu ve fuar ile ilgili düşüncelerini sorduk.
UZAKTAN İLETİŞİM KURDUK
Solitera Organik Gübre Firması Teknik Müdürü Cem Tolga Bayraktar:
Pandemi sürecini Nisan ayına denk gelmesi bizim için kötü oldu. Yeni sahaya çıkacağımız fuar sonrası dönemde yaklaşık bir ay tesisi yavaşlattık. Mayıs’ta biraz toparladık ancak düşüş oldu. Bu dönemde yeni müşteriye gidemedik ama mevcut müşterimize görüntülü telefonla destek olduk. Mevcut müşteri konusunda derinleştirmeyi artırmak konusunda hareket ettik. Pandemi öncesinde yılda 70 bin kilometre yol yaparken, bu bıçak gibi kesildi. Türkiye’nin her yerine giderken, Bursa çevresinde yoğunlaştık.
FİYATLAR ARTTI
İkinci sene, ilk sene kadar zor olmadı ama bu sefer de genel alım gücünde düşüşler yaşandı. Fiyatlara gelen artışlar, çiftçinin gübre seçme tercihlerini daralttı. Bunların sonucunda da toplam kullanılan gübre miktarı azaldı. Çoğu müşterimizde gübresiz dikimler oldu. Pandemi döneminden bugünü kıyasladığımızda benim ürünüm yüzde 100 zam görmedi ama temel gübreler yüzde 300’e yakın zam gördü. Organik gübre belli sınıfta olduğu için herkes tarafından çok tercih edilmiyordu. Onun için pahalı olarak algılanıyordu. Aslında pahalı değil ama sentetik gübrelere göre karşılaştırdığınızda pahalı kalıyordu. Fiyatlarımız çok artmadığı için alınabilir, uygun bir gübre haline geldi.
AMATÖR YETİŞTİRİCİLERLE İNTERNET PAZARI ARTTI
Olumlu tarafta da amatör yetiştiricilerin tarıma yönelişi arttı. Özellikle kendi bahçesinde tarım yapma ihtiyacında olan insanların sayısı yükseldi. Fabrikaya gelip, satın alma yapanlar oldu. Bizi bir şeklide internetten buldular. Pandemide çok fazla bu şekilde kişiye satış yaptık. Sonra bu iş ilerleyince o tarafın ihtiyaçlarını karşılamak adına küçük paketler yaptık. Ev veya bir bahçe ölçeğine indirdik. O da internet üzerinden güzel bir etki sağladı. Alternatif kanallar yaratmaya çalıştık. İnternet gelişen bir pazar oldu.
Fuar beklentimin üzerinde geçiyor. Yabancı misafir çok geldi. Ben çok beklemiyordum aslında. Özellikle Kuzey Afrika Bölgesi’nden temaslar oldu. Genel katılım da iyi gibi… Daha iyi gitmesini bekliyorum.
NOKTA ATIŞI ÇÖZÜMLER ÜRETİLMELİ
Tarımın geleceği, hepimizin geleceği… Tarımın makro politikalarla desteklenip, daha fazla ön plana çıkartılması gerekiyor. Tarım Bakanlığı’nın bu son dönemde yavaş kaldığını düşünüyorum. Bu konulara daha spesifik, nokta atışlı çözümler üretmesi gerekiyor. Ucunu açık bırakmamak, bu bölgede şu yapılır, bunların üzerine odaklanılsın şeklinde olmalı. Rastgele olmamalı.
2020 GÜZEL GEÇTİ
Toscana Satış Pazarlama Müdürü Metin Zengin:
Tarım makineleri üretiminde çiftçiye destek veriyoruz. 2020 tarım makineleri sektörü için çok güzel bir yıldı. 2018 dövizin zıpladığı dönemdi. 2018 -2019 sektör için çok sıkıntılı geçti. 1,5 yıllık süreçte düze çıkınca, 2020 sektör olarak çok iyiydi. Tüm firmalar üretim adedinde pik noktasındaydı. Bu yükseliş krizden çıkışın bir yükselişiydi.
HAMMADDE PROBLEMİ
Pandemi ile birlikte 2021 yılında sadece bizim sektörümüzde değil, tüm sektörlerde bir hammadde problemi oluştu. Örneğin çelik fiyatları yüzde 80-90 döviz bazında arttı. Dolayısıyla 2020’nin yükselişi 2021’nin 6’ncı ayına kadar geldi ama üreticilerdeki ve bayilerdeki stoklar bitti ve yeni pahalı hammadde ile üretime başladık. Çiftçi de buna hazır değildi. 6’ncı ay itibariyle üretimler ve satışlar düşüş trendine girdi. Plastik, poliüretan, bakır tüm sanayi hammadde ürünleri yüzde 100 oranında artışlar gösterdiği için şu an bir durağan sürece girdik.
UZAKTAN ÇALIŞMA SÜRECİ
Pandemide sıkıntılar yaşandı. Beyaz yaka olarak evden çalışma sürecine girdik. İşçileri kalabalığa sokmamaya çalıştık. İzole şekilde çalıştık. Fuarda, genel olarak yerel üreticiler var. Pandeminin etkisi hala görülüyor.
PANDEMİDE TALEP ARTTI
Güney Agripark Agricultural Resarch Industry and Limited Company Satış Pazarlama Müdürü Davut Koç:
Antalya merkezli faaliyet gösteriyoruz. Yurtiçine de yurtdışına da satış yapıyoruz. Pandemi sürecinde tarım sektörüne hiçbir yasak gelmedi. Kontrollü ulaşımlar ve çalışmalar vardı. Biz, serbesttik. Neden? Tarımı durdurursanız, aç kalırsınız. Bunu durdurmanın yolu yok. O yüzden kontrollü serbestlik vardı. Pandemide iş olarak etkilenmedik. Hatta talep olarak artı yönde etkilendik. İnsanlar bir şekilde betonun yenmediğini öğrendiler. Hobi bile olsa ekip biçmeye yöneldiler. Dolayısıyla tarım sektöründe bir farkındalık oluştu.
TURİZMDEN ÇALIŞAN TEDARİĞİ
Zorlandığımız taraf işçi bulma yönündeydi. Bu işlerin altyapısında çalışacak fideyi, fidanı yetiştirecek, servisi yapacak elemanları bulmakta sıkıntı yaşadık. Nasıl çözdük? Bölgemiz turizm bölgesi… Turizm de kapalı olduğu için oradan bize kayan işçiler oldu. Hizmet sektöründen kısmen çözdük. Özellikle nakliyede sıkıntılar yaşadık. İşçi nakliyesi ve servislerde… Kapasiteleri yarıya düşürdüler. Zaman yetmemeye başladı. Kendi içimizde yine de bu sorunları çözdük. Sosyal, sağlık, iş ve beşeri ilişkiler açısından pandemi bizi çok etkiledi ancak iş bazında çok etkilenmedik. Özellikle tarım sektörü için bunu söyleyebilirim.
PROJELİ İŞLER YAPIYORUZ
Şu anda iş açısından sıkıntımız yok. Projeli işler yapmaya çalışıyoruz. Ülkemize faydalı olan ve eksik olan işleri kapatmaya çalışıyoruz. Türkiye’deki muz fidanını büyük bir kısmını üreten firmayız. 4-5 yıl içinde oluşan bir süreçten bahsediyorum. Kaba bir hesapla söylersem, yılda 400 -500 milyon doları çiftçinin cebine sokuyoruz. İthalata değil de çiftçinin cebine sokar hale geldik. Bu bir projeydi ve 4-5 yılda başardık. Kivi de blueberry de üretimi yaygınlaştırmak istiyoruz. Katma değeri yüksek ve üreticinin cebine güzel paralar koyan meyveler bunlar. Bunların üretimini yaygınlaştırmak istiyoruz. Bunları yaparken, doğru bitkiyi, doğru zamanda, doğru insanlarla buluşturmanın yollarını arıyoruz. Bunların hepsi önceden çalışma ve süreklilik gerektiriyor. İyi bir ekip çalışması ile yapıyoruz.
MİSAFİRLER MERAKLI
Bu fuara ilk kez geliyoruz. Beklediğimden daha iyi. Antalya’da düzenlenen Growtech Fuarı’na katılıyoruz. Oraya ciddi katılımlar oluyor. Onu beklemiyorum ama bu fuar, bizim için gayet iyi gidiyor. Gelen misafirler meraklı. İlgi güzel.
TARIM SEKTÖRÜNÜN ÇOK FAZLA ETKİLENDİĞİNİ SÖYLEYEMEM
İrgeler Fidancılık Ziraat Mühendisi Merve Kesici:
İnegöl’de fidancılık üzerine iç ve dış piyasaya yönelik hizmet veriyoruz. Sektör olarak canlı materyallerle çalışıyoruz. Meyve yetiştiriciliği canlı olduğu için sürekli bakıma ihtiyacı oluyor. Bu sebeple çalışma iznine firmamız sahipti. İlk etapta biraz daha sıkı tutulduğundan gelme ve gitmede bir takım sıkıntılar yaşadık ama diğer sektörlere istinaden tarım sektörünün çok fazla etkilendiğini söyleyemem.
SINIRLAR KAPALI OLDUĞU İÇİN SIKINTILAR YAŞADIK
Tedarik konusunda sıkıntı yaşadığımız oldu. Doku kültür laboratuvarlarıyla çalışıyoruz. Salgından dolayı bir dönem çalışmadılar. Bu şekilde sıkıntılar yaşadık. Kendi üretim sahamızda çalışıyorduk ama tedarik zincirinde sıkıntılar yaşadık. Yurtdışında çoğu ıslahçı firma ile çalışıyoruz. Yeni çeşitleri tedarik ediyorduk. Ürünleri orada görmemiz gerekiyor. Gidip, gelmede sıkıntı yaşadık. Çünkü ülkelerin giriş çıkışları yasaktı. Gidip göremedik, onlar buraya gelemediler. İthalat ve ihracat kısmında yeni çeşitleri görme ve tanıma konusunda sıkıntılar yaşadık. İhracat kısmında da yine çoğu ülkede giriş çıkışlar kapalı olduğu için sıkıntılar yaşandı. Zor bir süreçti.
TEDBİRLERİMİZİ SÜRDÜRÜYORUZ
Şu an işlerimiz daha iyi. Bir tık daha normale döndük. İlk etapta nasılsa şu anda da tedbirlerimiz devam ediyor. Yurtdışına gidip gelme konusunda rahatladık. Bu şekilde firmalarla görüşmelerimiz arttı. Bu yıl fuar, misafir ve katılım açısından daha az. İlk etaptaki sebebin pandemi olduğunu düşünüyorum.
YURTDIŞINA SATIŞTA SIKINTILAR OLDU
Cevat Fidancılık Firması Temsilcisi Ahmet Esen:
Osmangazi Çukurca’da fidan üreticiliği yapıyoruz. Pandemi döneminden pek etkilenmedik. Tarımsal faaliyetlere kısıtlama, yasaklama gelmediği için çiftçi olarak rahattık. Yurtdışına satış konusunda birtakım aksaklıklar oldu. Yurtiçinde herhangi bir sorun yaşamadık. Ürün temininde de herhangi sıkıntı yaşamadık.
PANDEMİ ETKİSİ
Fuarların düzenlenmesi güzel ama bu sene fuar pek canlı değil. Katılım önceki senelere bakılırsa çok az. Araya pandemi girdi katılımdaki zayıflığı da buna bağlıyorum.