SON DAKİKA
Birden fazla işte çalışmanın koşulları neler? Yasaya göre iki işte çalışmak mümkün mü?
Çalışma hayatında aynı ayda birden fazla işte/işyerinde çalışma uygulamasının giderek yaygınlaştığı bir dönemdeyiz. Bu tercihin önemli nedeni ekonomik kaynaklı olabileceği gibi, bağlanacak emekli aylığının yüksek olması gibi bir amaçla da olabiliyor. Bu konuda özellikle “İki işte sigortalı olarak çalışmak mümkün mü?” Yasalara göre iki işte çalışmak mümkün mü? Birden fazla işte çalışmanın koşulları neler? Soruları merak ediliyor.
Sosyal güvenlik mevzuatına göre, hizmet akdine/iş sözleşmesine istinaden birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar 4/a (SSK) statüsünde zorunlu sigortalı sayılmaktadır. Dolayısıyla, sosyal güvenlik mevzuatına göre bir kişinin birden fazla işyerinde çalışması yasal olarak mümkündür. Ancak iki iş yeri de mevzudan haberdar olup mevcut duruma rıza gösterse bile sosyal sigortanın tekliği ilkesine göre aynı anda farklı statülerde çalışıyorsa sadece bir statüden (4a / 4b / 4c) sigortalı olabilir. Nitekim bir kişiye aynı anda SSK (4a), emekli sandığı (4c) veya Bağ-Kur (4b) üzerinden sigorta yapılamaz.
Kanuna göre işverenlerin başka işte çalışmayı yasaklayan hükümleri kural olarak geçersizdir. Başka işte çalışma rekabet edecek bir faaliyet ise yasaklanabilecektir. Aynı şekilde başka işte çalışma rekabet oluşturmasa bile işverenin ve işyerinin çıkarlarını korumayan, işverene zarar verebilecek bir davranış ise yasaktır. Diğer önemli detay ise dinlenme hakkını ihlal edecek şekilde yoğun çalışma süreleri ile çalışmak veya yapılan ek işin mevcut işe zarar verdiğinin ispatlandığı durumlardır.
Birden fazla işte çalışmanın koşulları ülkeye ve ilgili yasalara göre değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak, birçok ülkede birden fazla işte çalışmak yasaldır, ancak belirli kurallara ve koşullara tabidir. İşte bu koşulların genel bir özeti:
Çalışma Saatleri: Bir kişi birden fazla işte çalışıyorsa, toplam çalışma saatleri genellikle yasal sınırları aşmamalıdır. Bir çalışanın haftalık toplam çalışma saati genellikle yasal olarak belirlenmiş maksimum saatlerle sınırlıdır.
İzinler ve Mola Süreleri: Çalışanlar, birden fazla işte çalıştıklarında yasal izin haklarına ve mola sürelerine dikkat etmelidirler. Bir işyerinde çalışırken, diğer işteki çalışma saatlerini etkilemeyecek şekilde izinlerin düzenlenmesi önemlidir.
Vergi ve Sosyal Güvenlik Katkıları: Birden fazla işte çalışan kişilerin vergi ve sosyal güvenlik katkıları konusunda dikkatli olmaları gerekir. Bazı ülkelerde, gelir vergisi ve sosyal güvenlik katkıları, birden fazla işte çalışan kişiler için farklı hesaplanabilir.
Çatışma ve Rekabet Kuralları: Bazı durumlarda, bir kişinin birden fazla işte çalışması, çalıştığı işyerlerinin rekabet veya çatışma durumuna girmesine neden olabilir. Bu nedenle, çalışanların işverenlerine ve yasal düzenlemelere uygun hareket etmeleri önemlidir.
Sağlık ve Güvenlik: Birden fazla işte çalışan kişilerin sağlık ve güvenliklerini korumak önemlidir. Fazla çalışma, yorgunluk ve stres gibi sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle, işler arasında uygun dinlenme süreleri sağlanmalıdır.