Doğu Timor Devlet Başkanı'na saldırı

Güneydoğu Asya ülkesi Doğu Timor'un Devlet Başkanı Jose Ramos-Horta, başkent Dili'de evinde uğradığı silahlı saldırı sonucu yaralandı.

Haberin Devamı

Hastane kaynakları, Avustralya'da tedavi altına alınan Horta'nın durumunun kritik olduğunu belirtti.

Doğu Timor Dışişleri Bakanı Zacarias da Costa ise, kurşunun Devlet Başkanı'nın sırtından girerek midesini deldiğini, acilen ameliyata alınan Ramos-Horta'nın hayati tehlikesinin bulunmadığını açıkladı.

Avustralya Başbakanı Kevin Rudd da, Ramos-Horta'nın sağlık durumunun çok ciddi olduğunu, ancak hayati tehlikesinin bulunmadığını bildirdi.

Ülke genelinde 48 saat süreyle olağanüstü hal ve sokağa çıkma yasağı ilan edildi.

Başbakan kurtuldu

Başbakan Yardımcısı Jose Luis Guterres, silahlı kişilerin önce devlet başkanlığı rezidansına saldırdıklarını, daha sonra da Başbakan Xanana Gusmao'ya pusu kurulduğunu, Gusmao'nun saldırıdan kurtulduğunu ve bürosunda bulunduğunu açıkladı.

Basın toplantısı düzenleyen Başbakan Gusmao, saldırının başarısız bir darbe girişimi olduğunu düşündüğünü belirtti.

Gusmao, "Devlet silahlı bir grup tarafından saldırıya uğrasa bile, Devlet Başkanı yaralansa bile, devletimiz durumu kontrol altına almıştır. Durum kontrol altındadır" dedi.

İsyancı lider öldü

Bu arada, Jose Ramos-Horta'ya düzenlenen saldırıda çıkan çatışmada isyancı lider Alfredo Reinado öldürüldü. Çatışmada devlet başkanlığı korumalarından biri de yaralandı.

Doğu Timor ordusundaki görevini önceki yıl terk eden Reinado, hükümetin devrilmesine neden olan kanlı çatışmalardan sorumlu olduğu iddiasıyla aranıyordu. Çatışmalar sonrası başkent Dili'de güvenlik sorumluluğu Birleşmiş Milletler'e devredilmişti.

Endonezya hükümeti, Doğu Timor sınırına takviye birlik konuşlandırdığını ve bölgede kontrolleri arttırdığını bildirdi.

Avustralya'dan takviye birlik

Bölgeye takviye barış gücü askeri ve polis göndereceğini bildiren Avustralya da, turistlere yönelik mesajında, Doğu Timor'da şiddet hareketleri riskine karşı uyararak, bu ülkeye gidilmemesi tavsiyesinde bulundu.

Avustralya Başbakanı Kevin Rudd, Avustralya'nın komşusu ve yakın dostu Doğu Timor'un demokratik olarak seçilmiş liderlerine yönelik koordineli suikast girişimlerinin, rahatsız edici bir gelişme olduğunu kaydetti.

Avustralya liderliğindeki çokuluslu güvenlik gücünün Doğu Timor'un başkenti Dili'deki önemli binaların güvenliğini sağladığını, kent çevresinde varlığını artırdığını da bildiren Rudd, Doğu Timor'da şu an durumun istikrarlı olduğunu, ancak olayların patlak vermesi durumunda bunun hızla değişebileceğine dikkat çekti.

Doğu Timor'da Avustralya'nın öncülüğünde bulunan çokuluslu BM barış gücündeki Avustralyalı askerlerin sayısı takviyeden sonra 1000'e ulaşacak.

Devlet başkanı Horta, Portekizliler'in 1975 yılında adadan çekilmesinden sonra Endonezya yönetimine giren ve 2002'de bağımsızlığını kazanan Doğu Timor'un bağımsızlık kampanyasının önde gelen isimlerden.

Doğu Timor'da 2006'da ordudan atılan 600 kadar isyancı askerin yol açtığı karışıklıkta 37 kişi ölmüş, 150 bin kişi yerlerinden olmuştu. Karışıklığın ardından hükümet düşmüştü.

Öldürülen isyancı lider kim?

Reinado isyana katılan ordu komutanlarından biriydi. İsyanın ardından askerlerin çoğu evine dönmüş, Reinado ve bazı silahlı destekçileri saklanmaya devam etmiş, teslim olun çağrılarını reddetmişlerdi.

Reinado, daha sonra isyandaki rolü nedeniyle gıyabında yargılanmıştı. Aynı yıl yakalanan Reinado, daha sonra hapisten kaçarak kayıplara karışmıştı.

1996 yılında rahip Carlos Belo ile Nobel Barış Ödülü'nü paylaşan Devlet Başkanı Ramos-Horta, hakkındaki suçlamalara rağmen geçen yıla kadar birkaç kez Reinado ile görüşmüş ve teslim olması için iknaya çalışmıştı.

Başlangıçta Ramos-Horta'nın devlet başkanı seçilmesini destekleyen Reinado, birkaç aydır Ramos-Horta ve Gusmao'ya yönelik eleştirilerini artırmıştı.

Güvenliği BM sağlıyor

BM isyanın ardından Doğu Timor'a Avustralya önderliğinde bin 400 kişilik barış gücü askeri konuşlandırmıştı. Avustralya Başbakanı Kevin Rudd, saldırının ardından Doğu Timor'un isteği üzerine bölgeye yeni takviye güvenlik gücü göndereceğini açıklamıştı.

BM barış gücü askerleri 1 milyon kişinin yaşadığı Doğu Timor'da 2006'daki isyanın ardından güvenliği sağlamıştı. Ramos-Horta ise 2007 yılının mayıs ayında yapılan barışçıl seçimde devlet başkanı olmuştu.

Seçimden sonra ufak tefek şiddet olayları meydana gelse de ülkedeki barış ortamı sürüyordu.

2006'daki isyandan sonra görevden uzaklaştırılan eski başbakan Mari Alkatiri ise Ramos-Horta hükümetinin yasadışı olduğunu iddia ediyor. Alkatiri'nin partisi yaptığı açıklamada, bugünkü saldırıları kınadı.

Eski Portekiz sömürgesi Doğu Timor, Endonezya'nın 20 yıldan fazla süren işgalinin ardından 2002 yılında BM denetiminde yapılan oylama sonucunda Cakarta'dan bağımsızlığını ilan etmişti.

İşgal döneminde Endonezya'ya karşı verilen silahlı mücadelenin lideri olan Gusmao, Ramos-Horta ile birlikte ülkedeki fakirliği bitirmek ve polisle ordunun bozulan ilişkilerini düzeltmek için beraber çalışma sözü vermişti.

Merkezi Brüksel'deki Uluslararası Kriz Grubu da, geçen ay yayımladığı raporda Doğu Timor'da karışıklık çıkabileceği uyarısında bulunmuştu.