Dünya Türkiye'nin Ayasofya kararını konuşuyor: Yunanistan'dan ilk tepki

ABD'den Filistin'e, Rusya'dan Yunanistan'a birçok ülkede yankı bulan karar, uluslararası medyada ise manşetten verildi.Türkiye'nin, Danıştay'ın kararı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın tarihi imzasıyla Ayasofya'yı yeniden camiye çevirmesi, tüm dünyada bir numaralı gündem oldu. ABD'den Filistin'e, Rusya'dan Yunanistan'a birçok ülkede yankı bulan Ayasofya adımı, uluslararası medyada ise manşetten verildi. Müslümanlar için İstanbul'un fethiyle birlikte çok büyük önemi olan Ayasofya, ilk etapta Ortodoks Hristiyanlar için bir manastır olarak inşa edilmişti. Ortodoks Hristiyanlar, Ayasofya'yı kutsal kabul ediyor. Bu nedenle de ilk tepkiler Yunanistan ve Rusya'dan geldi. Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis, Ayasofya'nın yeniden cami olmasının sadece iki ülke ilişkilerini değil, Türkiye'nin AB sürecini de etkileyeceğini iddia etti. Yunan Cumhurbaşkanı Katerina Sakellaropoulou ise kararın 'kışkırtıcı ' olduğunu, hoşgörü ve dini diyalog değerlerini onarılamaz şekilde zayıflatacağını ileri sürdü. Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Twitter hesabından paylaştığı mesajda Ayasofya kararının UNESCO'ya karşı bir 'meydan okuma' olduğunu savundu. Kararı 'açık bir provokasyon' diye niteleyen Yunanistan Kültür Bakanı Lina Mendoni ise, Türkiye'nin altı asır geri gittiğini belirtti. Güney Kıbrıs Dışişleri Bakanı Nikos Hristodoulides, kararın Türkiye'nin uluslararası yükümlülüklerini ihlal ettiğini savundu. Rus Ortodoks Kilisesi ise, kararı 'esefle karşıladıklarını' açıkladı. Kiliseye göre, söz konusu karar kararın mevcut ayrışmaları derinleştirebilir. Kilisenin sözcüsü Vladimir Legoida, Rus Ortodoks Kilisesi ile diğer Ortodoks kiliselerinin endişelerine kulak verilmemiş olması çok üzücü ifadesini kullandı. ABD Dışişleri Bakanlığı, karardan 'hayal kırıklığına' uğradığını duyurdu. Bakanlık Sözcüsü Morgan Ortagus, Türk hükümetinin Ayasofya'nın statüsünü değiştirme kararından hayal kırıklığı duyuyoruz deyip Türk hükümetinin Ayasofya'yı tüm ziyaretçilerin girişine açık tutma kararlılığının sürdüğünü anlıyor ve bu mekana herkesin hiçbir sıkıntıya uğramadan erişimini sağlama planlarını duymayı merakla bekliyoruz diye ekledi. ABD Senatosu Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Senatör Jim Risch ve Komisyonun kıdemli üyelerinden Demokrat Senatör Bob Menendez, ortak yazılı bir açıklama yaptı. İki siyasetçi, Ayasofyanın camiye dönüştürülmesinin İslam ve Hristiyanlık arasında köprü kurma çabalarına zarar verdiğini savundu ve kararın değiştirilmesini istedi. Kararı eleştiren AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, söz konusu adımı 'esef verici' olarak niteledi. Avusturya Dışişleri Bakanı Alexander Salenberg, derin üzüntü duyduğunu belirterek kararın Türkiye'yi Avrupa'dan uzaklaştırdığını savundu. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) ise, Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan Ayasofya'nın statüsünün bir sonraki toplantıda gözden geçirileceğini açıkladı. 16. yüzyılda inşa edilen tarihi yapı, 1985 yılından bu yana UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor. Filistin'deki Hamas Hareketi, yazılı açıklama yaparak Ayasofya'nın ibadete açılması, tüm Müslümanların gurur duyacağı bir adımdır dedi. Dünya medyası, beklendiği gibi Ayasofya kararını ilk haber olarak verdi. İngiliz Guardian gazetesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Ayasofya hamlesinin taraftarlarını çok memnun ettiğini yazdı. Kararın uluslararası 'sansasyon' yaratabileceğini belirten New York Times, Ayasofya'yı camiye çeviren Cumhurbaşkanlığı kararının Danıştay'ın kararını açıklamasının ardından 'dakikalar içinde' alındığına dikkat çekti. Financial Times ise Ayasofya'nın dünyanın en önemli Bizans Hristiyan mimari örneklerinden biri olduğuna vurgu yaptı, İslam'da insan ve hayvanların resmedilmesinin yasak olduğunu dile getirdi. Londra merkezli Arapça ve İngilizce yayın yapan Şarkul Avsat, Ayasofya'nın camiden müzeye çevrilmesinin Osmanlı İmparatorluğu'nun küllerinden doğan yeni Türkiye Cumhuriyeti'nin en önemli reformlarından biri olduğu belirtti.