Türkiye, Amerika, Rusya, Ukrayna: İstanbul Zirvesinin Gizli Kodları! Putin’le İlgili Gözlerden Kaçan NATO Detayına Dikkat…

Ukrayna – Rusya savaşının sona erdirilmesine yönelik İstanbul’da yapılan zirvede gözlerden kaçan detaylar var. Kim, Ukrayna - Rusya barışını neden istemiyor? Putin’le ilgili NATO detayı gözlerden kaçırılıyor mu? Süreçte son durum ne ve bu süreç nereye evrilecek. Detaylar, haberimizde…

Haberin Devamı

KÜRESEL DİPLOMASİNİN MERKEZİ İSTANBUL

/

İstanbul, bir kez daha küresel diplomasinin merkezi haline geldi. 15 Mayıs 2025’te, Rusya-Ukrayna savaşını sona erdirmek amacıyla Türkiye’nin ev sahipliğinde düzenlenen barış görüşmeleri, uluslararası kamuoyunun dikkatini çekti. Ancak, ne Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ne de ABD Başkanı Donald Trump’ın zirveye katılması, beklentileri gölgeledi. Türkiye ve ABD’nin katılımıyla gerçekleşmesi planlanan bu kritik zirve, liderlerin yokluğunda heyetler düzeyinde bir buluşmaya dönüştü. Peki, bu görüşmeler neden liderler olmadan yapıldı, Putin’in Türkiye’ye gelmeme kararı ne anlama geliyor ve İstanbul’un arabuluculuk rolü bu süreçte nasıl şekilleniyor?

ZİRVENİN ARKA PLANI: ÜÇ YILLIK SAVAŞ VE DİPLOMASİ ÇABASI

/

Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesi, küresel güvenlik ortamını derinden etkiledi. Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgelerinin büyük ölçüde Rusya tarafından ilhak edilmesi, Kırım’ın 2014’teki ilhakıyla birleştiğinde, Ukrayna topraklarının yaklaşık beşte birinin kontrolünü kaybetmesine yol açtı. Savaş, milyonlarca insanın yerinden edilmesi, on binlerce askerin ölümü ve enerji ile gıda krizlerini tetikledi. Bu kaotik ortamda Türkiye, savaşın başından beri hem Ukrayna hem de Rusya ile diyalog kurabilen ender ülkelerden biri olarak öne çıktı.

Haberin Devamı

2022’DE YİNE BARIŞA ÇOK YAKLAŞILMIŞTI

/

Türkiye’nin arabuluculuk geçmişi, 2022’de İstanbul’da düzenlenen görüşmelerle güçlendi. Mart 2022’deki Dolmabahçe görüşmeleri, tarafların barışa en çok yaklaştığı anlardan biriydi, ancak Buça’daki sivil ölümleri ve Batılı ülkelerin anlaşmaya karşı çıktığı iddiaları nedeniyle süreç çöktü. Aynı yıl Türkiye, Birleşmiş Milletler’in (BM) desteğiyle Karadeniz Tahıl Girişimi’ni hayata geçirerek 33 milyon ton tahılın dünya pazarlarına ulaşmasını sağladı. Bu başarı, Türkiye’nin hem diplomatik hem de lojistik kapasitesini gözler önüne serdi.

İSTANBUL’U İŞARET EDEN PUTİN GELMEDİ

/

2025’te, ABD’de Donald Trump’ın ikinci kez başkan seçilmesi, barış görüşmelerine yeni bir ivme kazandırdı. Trump, seçim kampanyası boyunca savaşı “24 saat içinde bitirebileceğini” iddia etmiş, Ukrayna’nın NATO üyeliği ihtimalini düşük gördüğünü ve Kırım’ın Rusya’da kalabileceğini söylemişti. Rusya tarafında ise Putin, 11 Mayıs’ta, 2022’deki İstanbul görüşmelerinin yeniden başlatılması için 15 Mayıs’ta Türkiye’de ön koşulsuz müzakereler önerdi. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, bu çağrıya olumlu yanıt vererek Putin’le doğrudan görüşmeye hazır olduğunu belirtti.

Haberin Devamı

LİDERLER NEDEN GELMEDİ?

/

İstanbul’daki görüşmeler, dünya kamuoyunda büyük bir umut yaratmış olsa da, liderlerin katılımı konusunda belirsizlikler zirveye gölge düşürdü. Zelenskiy, görüşmeler öncesi Ankara’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya geldi ve Putin’in İstanbul’a gelmesi halinde görüşmelere katılacağını açıkladı. Ancak Kremlin, son anda Putin’in gelmeyeceğini duyurdu. Bunun yerine Rus heyetine, 2022’deki görüşmelerde de yer alan danışman Vladimir Medinskiy liderlik etti. ABD tarafında ise Trump, önce “Putin giderse ben de giderim” diyerek katılım sinyali vermiş, ancak Orta Doğu turu ve program çakışmaları gerekçesiyle son anda İstanbul’a gelmekten vazgeçti. Bunun yerine ABD’yi Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve özel temsilciler Steve Witkoff ile Keith Kellogg temsil etti.

PUTİN’İN GELMEMESİNİN SEBEPLERİ: GÖZLERDEN KAÇAN NATO DETAYI!

/

Putin’in İstanbul’a gelmeme kararı, hem stratejik hem de sembolik nedenlere dayanıyor. Bazı analistler, Putin’in Ukrayna savaşından bu yana hiçbir NATO ülkesine gitmediğini ve Türkiye’ye de bu nedenle gelmediğini öne sürüyor. Putin’in son Türkiye ziyareti, Ocak 2020’de TürkAkım doğal gaz boru hattının açılış töreni içindi. O tarihten beri, özellikle 2022’deki işgal sonrası, Putin’in NATO üyesi ülkelere seyahat etmemesi, Batı ile ilişkilerdeki gerilimin bir yansıması olarak görülüyor. Ayrıca, Ukraynalı yetkililer, Putin’in gelmemesinin “Rusya’nın savaşı bitirme niyetinde olmadığının kanıtı” olduğunu savundu. Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, “Putin, Rusya’da her şeyi belirleyen kişidir. Onun gelmemesi, müzakereye hazır olmadığının göstergesidir” dedi.

Haberin Devamı

/

Öte yandan, Ukraynalı uzmanlar, Putin’in İstanbul’u seçerek 2022’deki görüşmelere bir gönderme yaptığını ve o dönemde “çöpe atılan” anlaşmayı, Rusya’nın mevcut toprak kazanımlarını dikkate alarak yeniden masaya getirmek istediğini düşünüyor. Kremlin, görüşmeler için düşük profilli bir heyet göndererek, “2022’deki pozisyonumuz değişmedi” mesajı verdi. Bu, Rusya’nın Donbas’ın kontrolünün tanınması, Ukrayna’nın tarafsızlık ilanı ve ordusunun küçültülmesi gibi taleplerini koruduğunu gösteriyor.

Trump’ın İptal Kararı:

/

Trump’ın İstanbul’a gelmeme kararı, hem lojistik hem de diplomatik nedenlere bağlanıyor. Trump, Suudi Arabistan ve Katar’daki Orta Doğu turu sırasında, “Savaşı bitirebilirsek, Türkiye’ye gelebilirim” demiş, ancak programının yoğunluğu ve Putin’in gelmemesi üzerine bu planı iptal etti. ABD’li yetkililer, Trump’ın yerine Rubio’nun katılımının, ABD’nin görüşmelere verdiği önemi gösterdiğini savundu. Ancak Ukraynalı yetkililer, Trump’ın fiziksel varlığının Putin üzerinde daha fazla baskı yaratabileceğini düşünüyordu. Zelenskiy, Trump’ı davet ederek, “Onun katılımı, Putin’in gelmesi için itici güç olur” demişti.

Haberin Devamı

Türkiye’nin Rolü: Arabuluculukta Küresel Bir Aktör

/

Türkiye, bu görüşmelerde sadece ev sahibi değil, aynı zamanda aktif bir arabulucu olarak öne çıktı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, hem Zelenskiy hem de Putin ile doğrudan temas kurabilen ender liderlerden biri. Erdoğan, savaşın başından beri “barışın kaybedeni olmaz” ilkesini benimseyerek, Ukrayna’ya silahlı insansız hava araçları (SİHA) satarken, Rusya ile enerji ve ticaret ilişkilerini sürdürebildi. Bu denge politikası, Türkiye’yi hem Batı hem de Rusya nezdinde güvenilir bir arabulucu yaptı. Zirve öncesi Erdoğan, Zelenskiy ile Ankara’da bir araya gelerek görüşmelerin çerçevesini ele aldı. Erdoğan, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü desteklediğini yinelerken, tarafları ateşkes ve kalıcı barış için masaya oturmaya çağırdı. Türk Dışişleri Bakanlığı, her iki tarafın da savaşta yıprandığını ve sıcak çatışmanın sona ermesini istediğini vurguladı. Ayrıca, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Rus heyetiyle Dolmabahçe’de görüşerek diplomasi trafiğini sürdürdü.

Türkiye için bu zirve, bölgesel ve küresel ağırlığını artırma fırsatı sundu. 2022’deki Tahıl Koridoru Anlaşması gibi başarılar, Türkiye’nin krizlerde çözüm üretebilen bir aktör olduğunu kanıtlamıştı. Ancak, liderlerin katılmaması ve görüşmelerin heyetler düzeyinde kalması, Türkiye’nin çabalarının kısa vadede somut bir barış anlaşmasıyla sonuçlanmasını zorlaştırdı.

SÜREÇ NASIL İLERLİYOR, BEKLENTİLER NE?

/

İstanbul’daki görüşmeler, Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde gerçekleşti. Ukrayna heyetine Savunma Bakanı Rüstem Umerov başkanlık ederken, heyette Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha, Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak ve diğer üst düzey yetkililer yer aldı. Rus heyetine ise Vladimir Medinskiy liderlik etti. ABD’den Rubio, Witkoff ve Kellogg’un katılımı, görüşmelere uluslararası bir boyut kattı.

Zelenskiy, görüşmelerden önce 30 günlük koşulsuz bir ateşkes çağrısı yapmış, ancak Rusya bu öneriyi reddetmişti. Ukrayna, barış görüşmelerinin başlaması için kapsamlı bir ateşkesin şart olduğunu savunurken, Rusya, Donbas ve ilhak edilen diğer bölgelerin statüsü gibi taleplerini masaya getirdi. Görüşmelerde, savaş esiri takası gibi daha sınırlı konuların da gündeme geldiği belirtildi.

Haberin Devamı

PUTİN VE TRUMP GELMEYİNCE SUÇLAMALAR BAŞLADI

/

Ancak, Putin ve Trump’ın yokluğu, görüşmelerin sembolik bir buluşmadan öteye gidememesine neden oldu. Ukrayna tarafı, Putin’in düşük profilli bir heyet göndermesini “diplomasiye ciddi yaklaşmadığının göstergesi” olarak nitelendirdi. Rus tarafı ise, Ukraynalıların masaya gelip gelmeyeceğinin belirsiz olduğunu öne sürerek, “Müzakerelerin nasıl ilerleyeceğini bilmiyoruz” açıklaması yaptı.

Uluslararası Tepkiler ve Gelecek Perspektifi

/

Zirve, uluslararası toplumda hem umut hem de temkinli bir yaklaşım yarattı. Avrupa Birliği ve ABD, görüşmeleri memnuniyetle karşılarken, Rusya’ya yaptırımların devam edeceği mesajını verdi. İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve diğer Avrupalı liderler, Zelenskiy’e desteklerini yineledi. NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, görüşmelerin Avrupa güvenliği için önemine dikkat çekti.Ancak, bazı analistler, Putin’in İstanbul’u seçmesinin, Rusya’nın 2022’deki taleplerini yeniden dayatma stratejisi olduğunu düşünüyor. Diğerleri, Trump’ın görüşmelere katılmamasının, ABD’nin Ukrayna’ya verdiği desteği sorgulattığını öne sürüyor. Türkiye’nin arabuluculuk rolü ise, her iki tarafça takdir edilse de, liderlerin katılımı olmadan kalıcı bir barış anlaşmasının uzak olduğu yorumları yapılıyor.

Haberin Devamı

PUTİN UKRAYNA SAVAŞINDAN BERİ NATO ÜLKESİNE GİTMEDİ?

/

İstanbul, 15 Mayıs 2025’te bir kez daha küresel diplomasinin merkezi oldu, ancak liderlerin yokluğu, görüşmelerin etkisini sınırladı. Türkiye, hem Ukrayna hem de Rusya ile diyalog kurabilen nadir bir aktör olarak, arabuluculuk kapasitesini bir kez daha kanıtladı. Ancak, Putin’in NATO ülkelerine seyahat etmeme politikası ve Trump’ın program değişikliği, barış sürecini karmaşıklaştırdı.

/

Görüşmelerin devamı, tarafların ateşkese yönelik somut adımlar atıp atmayacağına bağlı. Zelenskiy’in “Putin’le doğrudan görüşme” ısrarı, Rusya’nın ise “kendi şartlarında müzakere” yaklaşımı, kısa vadede bir uzlaşmayı zorlaştırıyor. Türkiye, bu süreçte diplomasi trafiğini sürdürerek, küresel krizlerde çözüm üreten bir aktör olma iddiasını güçlendirdi. Ancak, Ukrayna-Rusya savaşının sona ermesi için daha fazla uluslararası baskı ve liderler düzeyinde katılım gerektiği açık.