Honduras'ta darbe oldu

Orta Amerika ülkesi Honduras'ta hükümetin anayasa değişikliği talebi askeri darbeyle sonuçlandı. Ordu, solcu Devlet Başkanı Manuel Zelaya'yı tutukladı. Tutuklama sonrası gönderildiği Kosta Rica'dan sığınma talebinde bulunan Zelaya, "Kurşun sesleriyle uyandım, ABD bu darbedeki rolünü açıklığa kavuştursun" dedi. Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez ve Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales ise darbeyi kınadı. Bir açıklama da ABD'den geldi.

Devlet Başkanı Zelaya, korumalarının, kendisini kaçırmaya gelen askerlerle yarım saat boyunca mücadele ettiğini ancak başarılı olamadıklarını söyledi.�

Zelaya, "Hala ülkemin devlet başkanıyım" dedi, halkı darbeye karşı barışcıl gösteriler düzenlemeye davet etti.

Merkezi Venezuela'nın başkenti Caracas'ta bulunan uluslararası televizyon kanalı Telesur'a açıklamalarda bulunan Zelaya, "San Jose'de Kosta Rika'dayım. Kaçırıldım ve bir komplo kurbanıyım. Askeri elit tarafından kandırıldım" dedi ve ABD Başkanı Barack Obama'dan "bunun arkasında olup olmadığını" açıklamasını istedi.

Zelaya, "Eğer Washington bu darbeye destek vermediyse, halkımıza ve demokrasiye karşı bu saldırıyı engelleyebilir" ifadesini kullandı.

Kosta Rika Kamu Güvenliği Bakanı Janina del Vecchio ise askerlerin evinden alıp tutukladığı Manuel Zelaya'nın kendi ülkesinde bulunduğunu duyurdu.

Öte yandan, Honduras'taki hükümet kaynakları, Kosta Rika'da bulunan Zelaya'nın en az 8 bakanının tutuklandığını bildirdi.

Aynı kaynaklar, tutuklanan bakanlar arasında, Zelaya'ya yakınlığıyla tanınan Dışişleri Bakanı Patricia Rodas'ın da yer aldığını kaydetti.

Geçici başkan atandı

Bu arada Kongre Başkanı Roberto Micheletti, Zeleya'nın görev süresinin sona ereceği 27 Ocak 2010'a kadar yeni devlet başkanı olarak atandı.

Micheletti, değişik ülkelerin darbeye yönelik tepkilerine karşı, "Ne Barack Obama'nın, ne de Hugo Chavez'in buraya (Honduras'a) gelmeye ve tehdit etmeye hakkı var" ifadesini kullandı.

Micheletti, yaptığı açıklamada, ülkenin yüzde 80 veya 90'ının bugünkü durumdan memnun olduğunu savunarak, Zelaya'nın da ülkeye geri dönmesine karşı olmadıklarını söyledi.

Zelaya'nın Hugo Chavez'in desteği olmaksızın ve sade vatandaş olarak dönmesi gerektiğini dile getiren Micheletti, "Bu durumda kendisini kollarımızı açarak karşılamaktan mutlu oluruz" dedi.

Zelaya yanlıları sokağa döküldü

Honduras'ta askeri darbeyle görevden alınan ve ülke dışına çıkarılan Devlet Başkanı Manuel Zelaya yanlıları başkent Tegucigalpa'da barikatlar kurmaya başladı.

Maskeli göstericiler, Devlet Başkanlığı sarayına giden yolu da kapatırken, lastik ve metal parçalarıyla kurulan barikatları güçlendirmeye çalışıyor.

Devlet başkanlığı sarayı yakınlarından silah sesleri geldiği bildirildi. Ateş eden kişi veya kişilerin kimliği bilinmezken, yaralı olup olmadığı da henüz kesinlik kazanmadı.

Demokrasinin geleceği için direneceklerini söyleyen göstericiler, ellerinde taş ve sopalarla gösterilerini sürdürürken, bazı barikatlarda lastiklerin ateşe verildiği görüldü.

Zelaya'nın kabinesinden bazı kişiler askerler tarafından tutuklanırken, tutuklanmaya karşı koyan bir meclis üyesinin çıkan kargaşa sırasında vurularak hayatını kaybettiği bildirildi.

"İfade özgürlüğü" adlı insan hakları grubundan yapılan açıklamada, meclis üyesi Cesar Ham'ın kendisini tutuklamaya çalışan askerlere karşı direndiği, bu sırada çıkan kargaşada askerin silahından çıkan kurşunla öldüğü belirtildi. Olayın meydana geldiği yer henüz açıklık kazanmazken, güvenik yetkilileri de Ham'ın ölümü konusunda bilgileri bulunmadığını açıkladı.

DARBEYE TEPKİLER

Manuel Zelaya'yı tutuklaması Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez ve Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales tarafından kınandı.

Chavez, merkezi başkent Caracas'ta bulunan uluslararası Telesur televizyon kanalına yaptığı açıklamada, Zelaya'nın askerlerce tutuklanmasını "darbe" olarak niteledi ve ABD Başkanı Barack Obama'dan bu darbeyi kınamasını istedi.

Bolivya Devlet Başkanı Morales de "darbeyi" kınadı ve uluslararası toplumu kınamaya çağırdı.

Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez, Honduras'taki Büyükelçisine ya da Büyükelçilige bir saldırı düzenlenmesi halinde bu ülkeye "askeri de dahil olmak üzere" müdahale edeceği yolunda uyarısında bulundu.

Honduras Devlet Başkanı Manuel Zelaya'nın askerler tarafından tutuklanıp sınır dışı edilmesinin ardından bu kez de devlet televizyonu VTV kanalına açıklama yapan Chavez, "Bu askeri cunta fiili bir savaş durumunda. Askeri olarak dahil harekete geçmeliyiz. Eğer Büyükelçimize zarar verirlerse eli kolu bağlı kalamam" dedi.

Arjantin Cumhurbaşkanı Cristina Kirchner de Honduras'ta olup bitenleri, "barbarlık dönemine dönüş" olarak niteledi ve durumu kınadığını belirtti.

Manuel Zelaya'nın derhal görevine dönmesi çağrısında bulunan Kirchner, kendi kuşağından olanların Honduras'ta olanların ne anlama geldiğini iyi bildiğini belirtti ve Honduras'taki durumdan derin endişe duyduğunu kaydetti.

"Bu Latin Amerika tarihinin en kötü anlarından biri" ifadesini kullanan Kirchner, bu ülkede bir an önce demokrasiye dönülmesi için bölgedeki bütün çok taraflı örgütlerle uluslararası örgütleri girişimde bulunmaya çağıracaklarını söyledi.

Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez, ayrıca Honduras'ta iktidardan uzaklaştırılarak Kosta Rika'ya gönderilen Devlet Başkanı Manuel Zelaya'yı görevden alanlara "bir ders verilmesi" gerektiğini söyledi.

Chavez, Latin Amerika için Bolivarcı Alternatif (ALBA) ile Orta Amerika Bloku'nun düzenlediği olağanüstü zirve dolayısıyla bulunduğu Managua'da yaptığı açıklamada, Latin Amerika hükümetlerine sadece açıklama yapmakla yetinmemeleri çağrısında bulunarak, "Onlara bir ders vermek lazım. Mağara devrine geri dönülmesine izin veremeyiz" dedi.

Nikaragua Devlet Başkanı Daniel Ortega da zirvede yaptığı açıklamada, "Honduras'ın meşru devlet başkanının Manuel Zelaya olduğunu ve bundan hiç şüphe olmadığını" belirtti.

Ekvador Devlet Başkanı Rafael Correa ise Honduras'ta olanların, oligarşinin ve Honduras ordusundaki komutanların "umutsuzca bir eylemi" olduğunu söyledi.

AB kınamaktan kaçındı

Demokrasi, insan hakları ve temel özgürlükler gibi "Avrupalı değerlerin" savunucusu AB, Honduras'taki darbeyi kınamaktan kaçındı.

AB Komisyonu'nun dış ilişkilerden sorumlu Üyesi Benita Ferrero-Waldner, yaptığı yazılı açıklamada, "Honduras'taki son gelişmelerden üzüntü duyduğunu" bildirdi.

AB Komisyonu'nun "hukukun üstünlüğüne, demokrasiye ve demokratik yollarla seçilmiş kurumlara büyük önem verdiği" ifade edilen açıklamada, tüm tarafların diyaloğa girerek farklılıkları barışçıl yollarla çözmesi istendi.

Obama endişesini dile getirdi

ABD Başkanı Barack Obama da, Manuel Zelaya'yı tutuklamasından derin endişe duyduğunu açıkladı.

Beyaz Saray'dan yapılan yazılı açıklamada, Obama'nın Devlet Başkanının askerler tarafından tutuklanması ve ardından da sınır dışı edilmesine ilişkin haberlerden derin endişe duyduğunu dile getirdiği belirtildi.

Amerika Devletleri Örgütü Başkanı da "Honduras'taki darbeyi kınadığını" açıkladı.

Öte yandan, Örgüt, Honduras'taki durumun ele alınması amacıyla bir acil toplantı yapılacağını duyurdu.

Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez'in müttefiki olan Honduras Devlet Başkanı Manuel Zelaya, Yüksek Mahkeme, ordu, kongre ve kendi partisinden bazı üyelerin muhalefetine rağmen anayasal reform için referandum yapma sözü vermişti.

Zelaya, geçen hafta, görev süresinin 4 yıl uzatılmasını sağlayacak referandumun düzenlenmesi konusunda kendisine yardımcı olmayı reddeden Genelkurmay Başkanı'nı görevden almıştı.