İran savaşının farklı perdesi! İsrail'in karın ağrısı: Fordo Nükleer Tesisi

İsrail, savaş uçaklarıyla İran’a yönelik saldırılarını sürdürse de, savaşın başlangıç nedeni olarak gösterilen İran’ın nükleer tesisleri hâlâ ayakta. İsrailli yetkililer, bir dağın derinliklerinde yer alan Fordo Nükleer Tesisi’nin yok edilememesi durumunda tüm operasyonların başarısız sayılacağını ifade ediyor. Ayrıca, ABD’nin sürece dahil olmaması halinde Tel Aviv’in hedeflerine ulaşamayacağı değerlendiriliyor.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

İsrail ile İran arasındaki savaş dördüncü gününe girerken İsrail’in başta Tahran, Tebriz ve İsfahan’a F-35 jetleriyle düzenlediği hava saldırılarına İran; Tel Aviv, Yafa ve Bat Yam kentlerini dron ve balistik füzelerle hedef alarak karşılık verdi. Taraflar birbirlerine ait petrol rafinelerini vurdu, iki tarafta da sivil kayıplar öne çıktı. Karşılıklı zayiat gün geçtikçe artarken, İsrail’in İran’a yönelik saldırılarını başlatma gerekçesi olan, Tahran’ın uranyum zenginleştirerek nükleer çalışmalarını gerçekleştirdiği tesisler ise varlığını koruyor. Uzmanlar karşılıklı saldırılardan İsrail’in zararlı çıkacağını vurgularken Tel Aviv yönetiminin İran’daki nükleer çalışmaların kalbi olarak gösterilen Fordo nükleer tesisini hedef almayı amaçladığı ancak İsrail ordusunun elinde; dağın bir kilometre altına inşa edilen tesise ulaşabilecek bir cephanenin olmadığı değerlendiriliyor.

ASIL AMAÇ FORDO

Axios haber sitesinin haberinde İsrail’in İran’a yönelik saldırısının başarılı olup olmayacağını belirleyecek en önemli faktörün, dağın derinliklerine inşa edilen Fordo uranyum zenginleştirme tesisinin akıbeti olduğunun altı çizildi. Axios muhabiri Barak Ravid tarafından kaleme alınan analizde İsrail’in Fordo tesisini imha edebilmesi için beklenmedik bir taktiksel deha sergilemesi ya da ABD’den yardım alması gerektiği, başka bir seçeneğin ise masada olmadığı vurgulandı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

İsrail’in Washington Büyükelçisi Yechiel Leiter de Fox News’e verdiği demeçte “Tüm operasyon Fordo’nun ortadan kaldırılmasıyla tamamlanmalı” ifadelerini kullanmıştı. Fordo’daki tesis, İran’ın Natanz’daki nükleer tesisiyle birlikte ülkedeki nükleer gelişmelerin merkezi kabul ediliyor. İsrail’in İran’ın yerin derinliklerine inşa ettiği Fordo uranyum zenginleştirme tesisini yok edecek kapasitede sığınak delici bombaları ve ağır bombardıman uçakları bulunmuyor.

TRUMP ONAYLAMIYOR

ABD ise bu kapasiteye sahip ve Ortadoğu’daki üslerinde konuşlu B52 bombardıman uçakları, İran’a menzil mesafesinde yer alıyor. Buna karşın Trump yönetimi şu ana kadar İsrail’e savunma dışında destek vermemeye çalışıyor. Öte yandan bir İsrailli yetkilinin Axios’a yaptığı açıklamada ABD Başkanı Donald Trump’ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yakın zamanlı bir görüşmesinde ABD’nin de operasyona katılabileceğini ima ettiğini öne sürdü. Ancak Beyaz Saray bu iddiayı derhal yalanladı. İsrailli yetkililerin talebini doğrulayan bir Beyaz Saray yetkilisi de Trump yönetimin şu an için bu talebi onaylamadığını duyurdu.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

ABD MÜDAHALESİ ŞART

El Arabiya’ya konuşan İsrailli bir yetkili ise Fordo nükleer tesisini imha edememeleri halinde, tüm operasyonun boşa yapılmış olacağını itiraf etti. Savaşın hedeflerine ulaşabilmeleri için ABD’nin müdahalesinin şart olduğunu dile getiren İsrailli isim, “Biz savaştaki hedeflere ulaşamadan ABD’nin baskı yapmasından endişe ediyoruz” derken ABD Başkanı Trump operasyonu onaylamış olmasına rağmen durması için Tel Aviv’e baskı yapmaya başlaması halinde, İsrail’in ateşkesi kabul etmekten başka çaresinin olmadığını dile getirdi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

FORDO NEDEN ÖNEMLİ?

Fordo uranyum zenginleştirme tesisi, Tahran’ın yaklaşık 160 kilometre güneyinde, Kum kentinin yakınlarında yer alıyor.

 Bir dağın derinliklerinde, yerin bir kilometre altına inşa edildiğini ileri sürülen tesisin varlığı, 2009 yılında ortaya çıkmış ve İran’ın nükleer bomba üretme arzusuna dair uluslararası kurumlardaki korkuları arttırmıştı.

 İran, 2015’te ABD’deki Obama yönetimiyle nükleer anlaşmayı imzalayarak Fordo’yu bir araştırma tesisine dönüştürmeyi ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerini 15 yıl boyunca askıya almayı kabul etmişti.

 Fakat ABD Başkanı Donald Trump, ilk dönemini geçirdiği 2018 yılında anlaşmadan çekilince İran, Fordo’daki çalışmalarına hız vermiş ve 2021 yılına kadar uranyum zenginleştirme oranını yüzde 20’ye, 2022’de de yüzde 60’a çıkartmıştı.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) 2025 yılındaki son raporunda İran’ın, yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyuma sahip olduğunu ve bunun yüzde 90’a kadar çıkarılması halinde en az altı nükleer bomba üretebileceğini duyurmuştu. Uzmanlar, yüzde 60 düzeyinde zenginleştirilmiş uranyuma sahip olup nükleer silaha sahip olmayan tek ülkenin İran olduğunu belirterek, söz konusu oranın barışçıl kullanım için fazla, nükleer silah üretimi için yetersiz olduğunu dile getiriyor.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

İSRAİL'İN İRAN'A ŞİDDETLİ SALDIRILARIYLA BAŞLAYAN ÇATIŞMA

İsrail, 13 Haziran'da İran’ın farklı kentlerindeki nükleer tesisler başta olmak üzere ordunun üst komuta kademesini de hedef alan geniş çaplı saldırılar düzenledi.

İran Genelkurmay Başkanı, Devrim Muhafızları Genel Komutanı ve bazı üst düzey komutanlar ile 9 nükleer bilim insanı saldırılarda ölürken, toplam sivil kaybı 224 olarak açıklandı.

İran ordusunun İsrail’e balistik füzelerle yaptığı misillemede 16 kişinin öldüğü, 400'den fazla kişinin yaralandığı aktarıldı.

Türkiye başta olmak üzere çok sayıda ülke İsrail'i kınadı.