İsrail kendini nasıl yalnızlaştırdı? Barbarlığın diyeti mi?

İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırıları, 2023 Ekim ayında başlayan çatışmaların ardından uluslararası arenada büyük yankı uyandırdı. Birleşmiş Milletler'e göre, 2025 Haziran itibarıyla 50 binden fazla Filistinli hayatını kaybetti. Bu süreçte dünya ülkelerinin tutumları, insani kriz, uluslararası hukuk ve bölgesel güvenlik açısından önemli bir sınav oldu. Peki çatışmaların başladığı ilk günlerde tüm dünyadan İsrail’e destek açıklamaları gelirken son zamanlarda gösterilen tepkiler İsrail barbarlığının sonucu mu? Dünya ülkeleri İsrail’in gerçek yüzünü yeni mi görmeye başladı?

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

7 Ekim 2023 tarihinde İsrail’in Gazze’ye yönelik başlattığı ve soykırıma varan saldırıları nedeniyle 50 binden fazla Filistin vatandaşı hayatını kaybetti. Yaşama tutunabilen Gazzeliler ise hem sevdiklerini kaybetmenin derin acısını yaşadı hem de defalarca yaşadıkları yerlerden edildi. Açlıkla, susuzlukla, sayısız hastalıkla mücadele etti.

Çoğu çocuk ve kadın masum sivilin hayatını kaybettiği saldırılarda onlarca gazeteci, sivil toplum kuruluşu çalışanı, sağlık görevlileri de yaşamını yitirdi. İsrail’in barbarlığı ise bununla sınırlı kalmadı.

Tüm uluslararası hukuk kurallarını çiğneyen, savaş hukukuna dahi önem vermeyen bir devlet terörüyle saldırılarına devam eden Netanyahu hükümeti ise savaşın başladığı ilk günlerde dünya ülkelerinden gördüğü desteği günbegün kaybederek yoluna devam ediyor. Peki dünya ülkelerinin İsrail’e karşı tutumunun değişmesinde neler etkili oldu? İsrail soykırım suçunun bedelini ödemeye mi başladı?   

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

7 Ekim’den bugüne en sert tepkiyi gösteren ülke Türkiye

Türkiye, savaşın başladığı ilk günden bugüne kadar İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarını "soykırım" olarak nitelendirerek sert bir dil kullandı. Dışişleri Bakanlığı, İsrail'in "yeni bir şiddet dalgası başlattığını" belirterek, bu tutumun Orta Doğu'nun geleceğini tehdit ettiğini ifade etti.

2 Mayıs 2024 tarihi itibariyle Türkiye'nin, İsrail ile olan bütün ithalat ve ihracat işlemleri durduruldu.

Hemen hemen her fırsatta İsrail'in Gazze'deki insanlık dışı saldırılarına tepki gösteren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, son olarak Macaristan’da gerçekleşen Türk Devletleri Teşkilatı Gayriresmi Zirvesi dönüşü uçakta gazetecilerin sorularını yanıtlamış ve “Tarih, Gazze sınavından geçemeyenleri yargılayacaktır. Bebeklerin kurşunlarla, bombalarla ve şimdi de açlıktan öldüğü bir dünyada susulur mu?” ifadelerini kullanmıştı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarının başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden itibaren sergilediği tutum, insani kayıpların arttığı ve uluslararası hukukun ihlali iddialarının gündeme geldiği bir dönemde karmaşık bir seyir izledi.

Başlangıçtaki Destek ve Eleştiriler

İlk günlerde, AB liderleri İsrail'in kendini savunma hakkını vurgulayarak Hamas'ın saldırılarını kınadılar. AB Konseyi Başkanı Charles Michel, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Hamas'ın sivillere yönelik saldırılarını şiddetle kınadılar ve İsrail'in yanında olduklarını belirttiler.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Eleştirilerin Artışı ve AB İçindeki Farklı Sesler

Ancak çatışmaların devam etmesiyle birlikte, AB içinde farklı sesler yükselmeye başladı. Özellikle Belçika, İrlanda, Fransa, Lüksemburg, Malta, Portekiz, Slovenya ve İspanya gibi ülkeler, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarını kınayarak ateşkes çağrısında bulundu. Bu ülkeler, BM Genel Kurulu'nda Gazze'de ateşkes çağrısı yapan karar tasarısına destek verdi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Fransa'dan Filistin devletini tanıma hazırlıkları

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarını "bebekler, kadınlar, yaşlılar bombalanıp öldürülüyor" diyerek sert bir dille eleştirdi. Norveç ise İsrail'in tepkisinin uluslararası hukuka aykırı olduğunu belirterek, bağımsız bir Filistin devletinin tanınması için hazırlık yapılması gerektiğini ifade etti.

ABD’nin İsrail saldırılarına karşı tutumu da değişkenlik gösterdi

ABD'nin, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarına karşı tutumu, 7 Ekim 2023'te Hamas'ın İsrail'e saldırısıyla başlayan son çatışmaların ilk gününden bu yana genel olarak İsrail yanlısı oldu. Ancak bu destek zamanla bazı nüanslarla değişiklik gösterdi.

ABD’nin İsrail’e karşı tutumuna tarihsel gelişim sürecine bakacak olursak;

“İlk Günlerdeki Tutum (Ekim 2023)

- ABD Başkanı Joe Biden ve yönetimi, İsrail'e “sarsılmaz destek” verdiklerini defalarca vurguladı.

- Hamas’ın saldırısını terör eylemi olarak tanımladı.

- İsrail’in “kendini savunma hakkı” olduğu sürekli dile getirildi.

- ABD, Doğu Akdeniz’e uçak gemileri ve askeri gemiler göndererek İsrail’e doğrudan askeri destek sinyali verdi.

- Gazze'deki sivil kayıplarla ilgili eleştiriler o dönemde sınırlı kaldı.

İlerleyen Haftalar ve Aylar (Kasım 2023 – Ocak 2024)

- ABD kamuoyunda ve Kongre’de bazı Demokratlar, özellikle ilerici kanat, İsrail’in saldırılarının orantısız olduğu ve Gazze'deki sivil ölümlerinin arttığı gerekçesiyle eleştiriler yöneltti.

- Biden yönetimi ise bu eleştirilere rağmen İsrail'e silah sevkiyatına ve diplomatik desteğe devam etti. Ancak bazı insani yardım çağrıları yapıldı.

- Yardım koridorlarının açılması gibi önerilerde bulunuldu.

2024 Ortalarına Doğru Değişen Ton

- Sivil kayıpların artması, Gazze'deki insani felaketin büyümesi ve Refah operasyonu sonrasında, ABD kamuoyu ve uluslararası toplumda tepkiler arttı.

- Biden yönetimi, özellikle Refah saldırısı sonrası, İsrail’e yönelik tonunu sertleştirdi.

- Bazı silah sevkiyatları geçici olarak durduruldu (örneğin belirli bomba türleri).

- İsrail’e, “Refah’ta büyük ölçekli saldırı yapmaması” yönünde uyarılar yapıldı. Ancak büyük çaplı askeri yardım ve diplomatik koruma (örneğin BM’de veto) devam etti.

Güncel Durum (Haziran 2025)

- ABD, İsrail’e genel stratejik desteğini sürdürüyor.

- Ancak içerideki siyasi baskı, yaklaşan seçimler ve uluslararası tepkiler nedeniyle tutumu daha “dengeleyici” bir hal aldı."

şeklinde bir tabloyla karşılaşıyoruz.

Çin ve Rusya ortak dil kullanarak İsrail’e tepkilerini gösterdi

Çin ve Rusya, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarının ilk gününden itibaren benzer bir tutum sergileyerek, uluslararası platformlarda İsrail'in eylemlerini eleştirdi ve Filistin halkının haklarını savundu.

Çin ve Rusya, İsrail-Filistin çatışmasına kalıcı bir çözüm olarak iki devletli çözümü savundu. Her iki ülke de, Filistin halkının ulusal haklarının tanınmasını ve bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını destekledi.

Çin, bu konuda Rusya ile yakın iş birliği yaparak, Orta Doğu'da daha aktif bir rol oynamayı hedefledi.

4 Haziran 2025'te ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde Gazze'de derhal ve koşulsuz ateşkes çağrısı yapan bir tasarıyı veto etti. Bu tasarı, Çin, Fransa ve Rusya dahil 14 ülke tarafından desteklendi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 16 Nisan 2025'te Gazze'den serbest bırakılan Rus bir rehineyle görüşerek, Rusya'nın Filistinli gruplarla olan ilişkilerinin rehine kurtarmada etkili olduğunu belirtti.

Katar'dan 'soykırım' tepkisi 

Katar, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarının ilk gününden itibaren güçlü bir tutum sergileyerek, sivillere yönelik saldırıları kınadı ve uluslararası toplumun bu duruma karşı daha etkin bir yaklaşım benimsemesi gerektiğini vurguladı.

Katar Dışişleri Bakanı, "Katar, sivillere yönelik tüm saldırıları kınamakta ve bu krizle ilgili çifte standartların reddedilmesi gerektiğini vurgulamaktadır" dedi.

Emir Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, Gazze'deki durumu "soykırım" olarak nitelendirerek, uluslararası toplumun bu duruma karşı daha etkin bir yaklaşım benimsemesi gerektiğini ifade etti.

Katar, İsrail ile Hamas arasındaki müzakerelerde aktif bir rol üstlenmiş ve bir dizi ateşkes anlaşmasının sağlanmasına katkıda bulundu. Özellikle, 2023 yılı Kasım ayında Katar, Mısır ve ABD ile birlikte, Gazze'den sivillerin tahliyesini sağlayan bir anlaşma düzenledi.

Katar, aynı zamanda, İsrail'in Gazze'deki Refah bölgesine yönelik operasyonlarını "soykırım" olarak nitelendirerek, bu tür eylemlerin uluslararası toplum tarafından durdurulması gerektiğini vurguladı.

Katar'ın bu tutumu, İsrail tarafından eleştirildi. İsrail, Katar'ı "her iki tarafı da oynama" ile suçladı ve Katar'ın Hamas ile olan ilişkilerini sorguladı. Buna karşılık, Katar, bu suçlamaları reddederek, uluslararası hukuka ve insan haklarına saygı gösterilmesi gerektiğini belirtti.

Uluslararası Hukuk ve Yaptırımlar

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar nedeniyle tutuklama kararı verdi. Bu karar, Batı destekli bir demokratik ülkenin liderine yönelik ilk tutuklama kararı olarak kayda geçti.

Birleşmiş Milletler, İsrail'i savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar nedeniyle kınadı. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Gazze'deki sivil ölümlerinden "şoke olduğunu" belirterek, ateşkesin yeniden sağlanması çağrısında bulundu.

İnsani Kriz ve Protestolar

Gazze'deki insani durum giderek kötüleşti. Elektrik, su ve ilaç sıkıntısı baş gösterdi. Birleşmiş Milletler, bölgede açlık tehlikesi olduğunu ve insani yardımların engellenmesinin savaş suçu oluşturduğunu belirtti.

Dünya genelinde 4 bin 200'den fazla protesto düzenlendi. Türkiye, bu gösterilerde en hızlı ve güçlü tepki veren ülkeler arasında yer aldı.

İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırıları, uluslararası toplumun insani değerler, uluslararası hukuk ve bölgesel güvenlik konularında ciddi bir sınavdan geçmesine neden oldu. Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Ceza Mahkemesi gibi kuruluşların tutumu, uluslararası hukukun işlerliğini sorgularken; ülkelerin diplomatik ve ekonomik tepkileri, uluslararası ilişkilerin yeniden şekillenmesine yol açtı. Gelecekteki barış ve güvenlik için, uluslararası toplumun daha etkin ve eşitlikçi bir yaklaşım benimsemesi gerektiği açıktır.