UAEK: "İran nükleer başlık geliştiriyor olabilir"

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Yukiya Amano, İran'ın nükleer programına ilişkin hazırladığı son raporda, "İran'ın nükleer füze başlığı geliştirme faaliyetlerinden kaygı duyduğunu" bildirdi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Yönetim kurulu üyesi 35 ülkenin heyet başkanlarına ve BM Güvenlik Konseyi'ne gönderilen raporda, 2011 yılı Kasım ayındaki toplantıda alınan karar uyarınca, İran ile UAEK arasında diyaloğun artması ve İran'ın önkoşulsuz olarak görüşmelere dahil olması gerektiğini anımsatan Amano, "yapılan görüşmelere rağmen somut bir sonuç alınamadığını ve yapısal yaklaşım uygulaması belgesi üzerinde uzlaşma sağlanamadığını" belirtti.

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi kararlarına rağmen Tahran yönetiminin zenginleştirme faaliyetlerini devam ettirdiğini ve "zenginleştirilmiş uranyum miktarının artmakta olduğunu" ifade eden Amano, "Fordu nükleer tesisinin amacı ile halihazırda kullanıldığı şekli arasındaki farklılığın İran yönetimi tarafından açıklanması gerektiğini" vurguladı.

Askeri boyut

İran'ın nükleer programının olası askeri boyutu iddiaları çerçevesinde, 2012 yılından bu yana İran'da, "Nükleer füze başlığı geliştirme faaliyetleri olmasından endişe duyulduğunu" belirten Amano, "söz konusu faaliyetlerin halen devam etmekte olabileceğinden ciddi kaygı duyulduğunu" bildirdi. Amano, İran yönetiminin bu iddiaları "temelsiz bulduğunu ve bugüne kadar tatmin edici bir yanıt vermediğini" kaydetti.

Tahran yönetimine, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması'nın (NPT) ani denetimleri öngören ek protokolü ile güvence denetimleri antlaşmasının güncellenmiş kod 3.1 maddesini onaylama çağrısını yineleyen Amano, "Aksi halde UAEK'nun İran'da etkili bir denetim yapamayacağını" bildirdi. Güvence denetimleri antlaşmasının güncellenmiş kod 3.1 maddesi, taraf ülkeye nükleer tesisin planlama aşamasında UAEK'ya bildirilmesini öngörüyor. İran yönetimi ise antlaşmaya taraf olduğu tarihteki kod 3.1 maddesi uyarınca, nükleer tesise yakıt (zenginleştirilmiş uranyum) yükledikten sonraki üç ay içinde bildirimde bulunma yükümlülüğü bulunduğunu belirterek bu maddenin güncellenmiş şekline tabi olmadığını belirtiyor.

İran-UAEK görüşmesi

UAEK Başkanı Yukiya Amano, İran yönetimi ile kurum arasındaki yeni görüşmelerin 13 Aralık'ta Tahran'da yapılması konusunda mutabakat sağlandığını da belirterek, İran'ın yapısal yaklaşım uygulaması belgesi üzerinde acilen anlaşma sağlaması ve UAEK'nun Parçin nükleer tesisi için talep ettiği giriş iznini ve istediği bilgileri vermesini istedi. İran ile UAEK arasında imzalanması planlanan "yapısal yaklaşım uygulaması belgesinin" UAEK denetçilerinin nükleer tesislerde yapacakları denetim faaliyetlerinin kurallarını belirlemeye yönelik olduğu belirtiliyor. Amano, raporda, İran yönetimine, BM Güvenlik Konseyi ve UAEK yönetim kurulu kararları kapsamında yükümlülüklerini yerine getirme ve UAEK ile tam  işbirliğinde bulunma çağrısını da yineledi. Yönetim kurulu üyesi 35 ülkenin heyet başkanlarına gönderilen raporun 29 Ekim'de yapılacak olan yönetim kurulu olağan toplantısında üye ülkelerin tartışmasına açılacağı ve basına açıklanacağı bildirildi.