SON DAKİKA
İşte, trafik sigortasında yeni uygulamanın detayları
Zorunlu trafik sigortasında yeni dönem başladı. Fiyat kademelerinde sistem değişti ve iki basamak daha eklendi. Getirilen yol haritasına dair merak edilenleri Hürriyet yazarı Noyan Doğan açıkladı.
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) Başkanı Mehmet Akif Eroğlu trafik sigortasında yeni uygulamanın ayrıntılarını geçen hafta anlattı. İşte Hürriyet yazarı Noyan Doğan'ın kaleminden düzenlemenin merak edilenleri...
"Trafik sigortasında yol haritası açıklandı. İhtiyaç var mıydı? Bir cümleyle özetleyeyim. Sigorta şirketleri trafik sigortasından zarar ediyor, onlar zarar ettikçe sigortanın fiyatı artıyor, bu sefer tüketici yüksek fiyattan şikayet ediyor.
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), sigorta şirketlerinin zarar etmemesi, tüketicilerin de yüksek fiyatlarla sigorta yaptırmaması için bir dizi önlemler belirledi ve bunu da yol haritası adı altında kamuoyu ile paylaştı.
Yapılacakların en başında ve belki de en önemlisi trafik sigortasında basamak sisteminde değişikliğe gidilmesi ki, değişiklik 2023’ün Ocak başında uygulamaya girecek. Birkaç gündür okuyuculardan, ‘kafamız karıştı, bu değişiklik bizi nasıl etkileyecek, yüzde 200 zamlardan bahsediliyor’ şeklinde sorular alıyorum. Anlatayım ama önce kısa bir bilgi vereyim.
Trafik sigortasında, sürücülerin hasar geçmişine göre 7 ayrı kategori (buna basamak da diyebiliriz) bulunuyor. Fiyat, bu basamaklara göre tespit ediliyor; prim artırım ve indirimleri de bu basamaklara göre belirleniyor. İlk kez sigorta yaptıracaklar, trafik sigortası sistemine 4. kademeden giriyor. Hasarsız geçen her yıl bir kademe artıyor, üst üste üç yıl hiç kaza yapmayanlar 7. kademeye kadar çıkıyor, primler de ona göre azalıyor. Hasar yapıldığı her yıl için de kademe düşerek, 1. kademeye kadar iniliyor, fiyat da artıyor. Yani, 7. basamak, hasarsız sürücülerin olduğu grup, 1. basamak yüksek hasarlı sürücülerin olduğu basamak.
Peki, basamaklara göre prim artırım ve indirimleri nasıl uygulanıyor? Onlar da belli. 4. basamak trafik sigortasına giriş basamağı, indirim ve artırım uygulanmıyor. 5. basamak için yüzde 10, 6. basamak için yüzde 22, 7. basamak için yüzde 42 hasarsızlık indirimi uygulanıyor. 3. basamaktaki sürücülere yüzde 45, 2. basamaktakilere yüzde 90 ve 1. basamaktakilere de yüzde 135 artırım uygulanıyor. Tahmin ediyorum buraya kadar trafik sigortasında basamak konusu anlaşılmıştır.
Şimdi gelelim, 2023’ün başında uygulamaya girecek yeni düzenlemeye. Mevcut kademelerde ve bu kademelerde uygulanan hasarsızlık indirimleri ile prim artırımları aynen kalacak. Bunlara ek olarak iki basamak eklenecek. Çok hasarlı sürücüler için 0’ıncı basamak ve hasarsız sürücüler için de 8’inci basamak. 7. basamakta 5 yıl kaza yapmayan sürücülerin trafik sigortası primlerinde yüzde 50 indirime gidilecek. Çok hasar yapan sürücüleri ise sigorta şirketleri 0. basamağa alacak ve yüzde 200 zam yapacaklar.
Örnek vereyim ki, daha iyi anlaşılsın. Bugün otomobillerde, İstanbul’da ve 1. kademedeki hasarlı sürücünün trafik sigortası primi 12.247 lira. 2023’ün Ocak ayında yeni uygulama başladığında, bu sürücü kaza yapmaya devam ederse, 0. basamağa inecek ve trafik sigortasına 36.741 lira ödemek durumunda kalacak. Yine İstanbul’da ve 7. basamaktaki hasarsız sürücünün bugünkü primi 3.000 lira. Eğer kaza yapmazsa bu sürücü yeni seneden itibaren 8. basamağa geçecek ve sigortaya 1.500 lira ödeyecek.
Bir örnek de yolcu otobüsünden vereyim. İstanbul’da, 1. basamaktaki otobüsün trafik sigortası primi 59.497 lira. Bu otobüsün sürücüsü kaza yapmaya devam ederse, yeni senede sigortasını 178.491 liradan yaptıracak. 7. basamaktaki otobüs sürücünün bugün sigorta primi 17.722 lira. Kaza yapmazsa, yeni senede bu sürücü 8. kademeye yükselecek ve primi 8.861 liraya düşecek. Belirteyim, bu primler, bugünkü fiyatlar üzerinden geçerli.
Bu uygulamaya neden ihtiyaç var? Tespit edilmiş; çok riskli grubuna giren 10 bin sürücü var. Bunlar senede üç-dört, hatta daha fazla kaza yapıyorlar. Yani, trafik canavarları. Ne kadar kaza yaparlarsa 1. kademede riskli sürücüler için belirlenen primleri ödüyorlar. Onlar kaza yapıp, trafik sigortası sistemine hasar bindirdikçe; hasarsız Ayşe Teyze ile Ahmet Amca ödediği primlerle hem trafik canavarlarının verdiği zararları karşılamak durumunda kalıyor hem de bunlar yüzünden primler arttığı için sigortaya yüksek fiyat ödüyor. Yeni düzenleme ile iyi sürücü, kötü sürücü ayrımına gidilecek ve iyi sürücü ödüllendirilirken, kötü sürücü cezalandırılacak. Bu 0. basamağa düşen canavarlar sadece yüksek prim ödemek zorunda kalmayacak, zorunlu eğitime tabi tutulacak hatta sürücü belgelerine geçici el konulacak. Şunu da söyleyeyim, bu 10 bin riskli sürücü, uygulama başladığında sigorta şirketleri tarafından 0. basamağa alınacaklar.
Özetle, hasarsız sürücüyseniz yeni düzenlemeden korkmanıza gerek yok, aksine sizin yararınıza ama yok hasarlı sürücüyseniz bundan sonra ya dikkatli araç kullanacaksınız ya da trafik sigortasına 100 binlerce lira prim ödemek durumunda kalacaksınız.