SON DAKİKA
KKM'de çözülmeyi hızlandıracak adım
Orta Vadeli Program’da Cumhurbaşkanı Erdoğan Kur Korumalı Mevduat sisteminin görevini yerine getirdiğini söyledi. Son dönemde KKM'den çıkışı amaçlayan Merkez Bankası bankalara zorunlu karşılık oranını artırma hedefi koydu. Ekonomistler, mevduat yatırımcısının KKM'den çıkışını kolaylaştırmak konusunda faizlerin yüzde 50'ye kadar çıkabileceğini söylüyor. İşte ayrıntılar...
Kur korumalı mevduat (KKM) uygulaması döviz piyasalarında oluşan panik havası ve yüksek oynaklık sonucu Aralık 2021’de devreye alınmıştı. Bu hesaba parasını yatıranlar, faiz getirisinin üzerindeki dövizdeki artış farkını alabiliyor. Eğer döviz düşerse veya sabit kalırsa faiz geliri elde edebiliyor. KKM’nin bu risksiz yapısı birçok tasarruf sahibinin bu hesaba yönelmesinde etkili olmuştu. Son aylarda birikimlerini KKM’ye yatıranların sayısı hızla artarken sistemde biriken tutar 14 Ağustos haftasında 3.4 trilyon lirayla rekor kırmıştı. Sistemdeki para da her hafta artıyordu.
Ancak ekonomi yönetiminin KKM’den çıkış stratejisiyle 8 aydır sürekli artan KKM hesaplarında ilk kez azalma oldu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, KKM son üç haftada 75 milyar lira geriledi. Bu düşüşte ekonomi yönetiminin KKM’den çıkış stratejisini benimsemesi etkili oldu. Buna göre; bankalara ek yükümlülükler getirildi.
Döviz mevduatlarında zorunlu karşılıklar artırıldı. Bankalara KKM hesaplarının TL mevduat hesaplarına dönüştürülmesi için hedefler koyuldu. Bu hedefe ulaşamayan bankalar düşük faizli ve uzun vadeli tahvil almak zorunda kalacak.
Orta Vadeli Program’da (OVP) da yer alan KKM’den çıkış stratejisi kapsamında dün önemli bir düzenleme daha devreye alındı. Merkez Bankası’nın Resmi Gazete’de yer alan kararı kapsamında 6 aya kadar olan vadelerde (6 ay dahil) KKM mevduat zorunlu karşılık oranı 10 puan artırılarak yüzde 25’e çıkarıldı (daha önce yüzde 15’ti). Yani bankalar, KKM hesaplarında tutulan paralar için Merkez Bankası’nda daha fazla nakit tutmak zorunda kalacak. Yapılan hesaplamaya göre; piyasadan çekilecek tutar 230-250 milyar lira seviyesinde. Söz konusu tutar Merkez’in rezervlerinde yer alacak. Bu, bankaların maliyetlerini artıran bir durum olmakla birlikte, KKM hesaplarının TL mevduata dönüşünü hızlandıracak bir adım olarak değerlendiriliyor. Bu arada 1 yıllık KKM’de zorunlu karşılık yüzde 5 olarak belirlendi.
Ekonomistler alınan kararla birlikte kredi faizlerinin bir miktar daha yükseleceğini ama asıl faiz etkisinin KKM vadesi gelen mudilerin, TL mevduata geçişini teşvik noktasında görüleceğini söylüyor. Bir başka deyişle bankalar KKM hesabını kapatıp TL mevduata geçecek müşterileri için daha yüksek faiz önerecek. Mevcut durumda bu geçişte sunulan faiz yüzde 45-47 seviyelerinde. Önümüzdeki dönemde yüzde 50-55 bandında faizlerin gündeme geleceği de değerlendirmeler arasında yer alıyor. Buna karşılık KKM yapmadan elindeki tasarrufu TL vadeli mevduata yatıracak olanlara sunulan faiz ise yüzde 30-39 seviyelerinde.