Yüksek mevduat faizine doğrudan ulaşılma imkanı... Merkez'in yeni adımları ne anlama geliyor?
Merkez Bankası’ndan Türk Lirası’nı güçlendirecek adımlar art arda geliyor. Merkez’den bankalara gönderilen son talimatta kur korumalı hesaplarda komisyon uygulamasının kaldırıldığı belirtildi. Talimatta ayrıca KKM’deki aylık TL payı artış hedefi yüzde 2.5’e yükseltildi. Uzmanlar kararı “Artık bankalar mevduat faizini yükseltmek zorunda kalacak” şeklinde yorumladı.
Merkez Bankası Türk Lirası’nın güvenli liman olması için yeni adımlar attı. Bankalara gönderilen uygulama talimatta TL mevduatı destekleyecek kararlar sıralandı. Buna göre kur korumalı hesapların TL mevduat sayıldığı komisyon uygulaması sona erdi, standart TL mevduatın toplam mevduat içindeki payını artırmaya yönelik aylık TL payı artış hedefi de yüzde 2.5’e yükseldi. Bu kararlardan sonra bankalar mevduat faizini yükseltmek zorunda kalacak. Kaynaklar yüzde 45-50 mevduat faizinin herkesin pazarlıksız, büyük mevduat tutarı gerekmeden ulaşılabilecek faiz olacağını kaydettiler.
Merkez Bankası dün bankalara yeni bir uygulama talimatı gönderdi. Talimatta Türk Lirası’nı cazip kılmaya yönelik kararlar yer aldı. Uygulama talimatına göre, standart TL mevduatın aylık TL payı artış hedefi yüzde 2’den yüzde 2.5’e yükseltildi. Kur korumalı hesapların TL mevduat sayıldığı komisyon uygulaması sona erdi. TL’ye geçiş ve yenileme oranları belirleyici olacak. Kararda ayrıca kredi akışını rahatlatmak için ihracat ve KOBİ kredilerinde fatura muafiyet sınırı 50 bin liradan 250 bin liraya çıkarıldı. Merkez Bankası bir süredir attığı adımlarla KKM’nin en azından artmadan yatay bir seyir izlemesini temin etmeyi hedefliyor.
KKM için atılan ilk adım temmuz ayında yüzde 15’lik karşılık oranı getirilmesiydi. Ağustos ayında da yabancı para mevduattan KKM’ye dönüşüm hedefine son verildi. Bir adım da geçen hafta gelmiş ve zorunlu karşılık oranları vadeye göre farklılaştırılmıştı. Buna göre altı aya kadar KKM için zorunlu karşılık oranı yüzde 25’e çıkarıldı. Bir yıla kadar vadeli, bir yıl ve daha uzun vadeli olanlar için zorunlu karşılık oranı ise yüzde 5 olarak belirlendi. Bu atılan adımlarla mevduat faizinin yüzde 40-45 aralığına yükselmesi bekleniyordu. Ancak bazı bankalar mevduatın büyüklüğüne göre KKM dönüşleri için farklı oranlar teklif etti. Atılan son adımdan sonra yüzde 45-50’lik faizin TL mevduatı olan herkesin ulaşabileceği rakamlar olması bekleniyor.
TL mevduata verilecek yüzde 50’ye yakın faizin dolarda kalmanın cazibesini azaltacağını anlatan konuya yakın kaynaklar, “Bankalar TL’de kalan vatandaşa kesenin ağzını açacak. Merkez yeni uygulamasıyla mevduatını TL’de tutanları enflasyona ezdirmeyecek” yorumunu yaptılar.
MERKEZ Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın hem ABD hem de DEİK toplantılarına “sessiz dönem” nedeniyle katılmadığı öğrenildi. Para Politikası Kurulu (PPK) 21 Eylül günü toplanacak. Saat 14.00’te de karar açıklanacak. Piyasada değişik beklentiler bulunuyor. Merkez Bankası’nda PPK öncesi sessiz dönem uygulanıyor. 2023 yılı Para Politikası ve Liralaşma Stratejisi’nin 54’üncü maddesinde, “Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı öncesindeki yedi günlük süre ‘sessiz dönem’ olarak adlandırılmakta olup, bu süre içinde para politikasına yönelik dış iletişim yapılmamaktadır. Bu dönem içerisinde PPK toplantısına hazırlık amacıyla karar alma sürecine teknik girdi sağlayan birimler PPK’ya kapsamlı analiz ve değerlendirmeler yapmaktadır” deniliyor. PPK öncesi yedi gün boyunca dış iletişim kesiliyor. Erkan da bu nedenle ABD ve DEİK toplantılarına katılmadı.
Resmi Gazete’de dün yayımlanan tebliğ değişikliyle de gerçek kişi dönüşüm hesaplarının tarih koşulunda değişikliğe gidildi. Yurtiçi yerleşik gerçek kişiler, 31 Ağustos 2023 tarihi itibarıyla bankalarda mevcut olan altın, dolar, Euro ve İngiliz Sterlini cinsinden mevduat ve katılım fonu hesaplarını TL’ye çevirebilecek. Daha önce dönüşüm için esas alınacak bakiyeler için belirlenen tarih 30 Haziran 2023’tü. TL’ye çevirme işlemleri, hesap sahiplerinin isteği üzerine ve dönüşüm kuru/fiyatı üzerinden yapılacak.
Kaynak: Hurriyet.com.tr/ Neşe Karanfil