SON DAKİKA
Trump'ın Gümrük Vergisi Otomotiv Sektörünü Alt Üst Etti: Zamlar ve Üretim Değişiklikleri Kapıda
ABD Başkanı Donald Trump’ın açıkladığı yüzde 25’lik gümrük tarifesi, otomotiv sektörünü yalnızca birkaç gün içinde büyük bir krize sürükledi. Stellantis yaklaşık 1000 çalışanını işten çıkardı, Jaguar-Land Rover ihracatını durdurdu, Ferrari fiyatlarını artırırken, Mercedes-Benz üretim planlarını değiştirdi. Uzmanlar, bu tarifelerin etkilerinin çok daha geniş olduğunu ve araç fiyatlarında dünya genelinde artışlar olacağını öngörüyor. Hürriyet Gazetesi yazarı Taylan Özgür Dil'in özel haberi...
Geçtiğimiz hafta perşembe günü yürürlüğe giren bu gümrük vergileri, sadece ABD’ye otomobil ihraç eden şirketleri değil, aynı zamanda Tayvan’daki çip üreticisinden Türkiye’deki yedek parça üreticilerine kadar geniş bir tedarik zincirini de etkiliyor. Uzmanlar, bu kararın uzun vadede araç fiyatlarının artmasına ve parça bulunurluğunun zorlaşmasına yol açacağı konusunda uyarıyor.
Tarifelerin hemen ardından ABD’deki tüketiciler, zamlar gelmeden önce araç almak için bayilere akın etti. Cox Automotive’in verilerine göre, araç satışı yapan web sitelerine olan ziyaretçi trafiği yüzde 30 oranında arttı. Ancak bu talebin, yaz aylarına gelindiğinde önemli ölçüde azalması bekleniyor. Tarifelerden etkilenen araçların fiyatları ise %10-15 oranında artabilir.
Trump’ın gümrük vergisi kararının etkileri sadece ABD ile sınırlı kalmayacak gibi görünüyor. Uzmanlar, bu kararın ardından olumlu ve olumsuz senaryolar üzerinde duruyor. İyi senaryolarda, ABD ile AB arasında serbest ticaret anlaşmaları yapılabilirken, kötü senaryolarda ise tedarik zincirinin kırılması, COVID-19 krizinden daha büyük bir kriz yaratabilir.
Otomotiv uzmanı Hakan Doğu, otomotiv sektörünün devasa tedarik zincirinin bu tarifeyle ciddi şekilde sekteye uğrayabileceğini belirtti. Tedarik zincirinin kırılması, araç ve yedek parça fiyatlarının artmasına ve bulunurluğunun azalmasına neden olabilir. Bu durumda, sektörde büyük bir kırılma yaşanabilir.
Trump, bu gümrük vergileriyle ABD’ye yerli üretimi çekmeyi ve otomotiv üreticilerini ABD’ye yatırım yapmaya teşvik etmeyi amaçlıyor. Ancak ilk aşamada, ABD'deki araç fiyatlarının 4 ila 10 bin dolar arasında artması bekleniyor.
Stellantis: Şirket, Meksika ve Kanada’daki bazı tesislerinde üretimi geçici olarak durdurdu. 900 işçi işten çıkarıldı.
Jaguar-Land Rover: ABD'ye otomobil sevkiyatını durdurdu. Yeni ticaret koşullarına uyum sağlamak amacıyla sevkiyatlarını geçici olarak duraklattı.
Mercedes-Benz: Alabama’daki fabrikasında üretim planlarını değiştirmeyi düşünüyor ve yeni modeller eklemeyi planlıyor.
Ferrari: Fiyatlarını yüzde 10 oranında artıran ilk marka oldu. Bazı modellerde fiyat artışı yapılırken, bazıları bu zamdan muaf tutuldu.
Gümrük tarifelerinin ardından, otomotiv sektöründe bazı kötü senaryolar da gündeme geliyor. Bu senaryolarda, tedarik zincirinin kırılması, araç fiyatlarının artmasına, araç bulunurluğunun azalmasına ve yedek parça tedarikinin zorlaşmasına yol açabilir.
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu, Türkiye otomotiv sanayisi için hem avantajlar hem de riskler barındıran bu durumu değerlendirdi. Eroldu, ABD’deki araç fiyatlarının artmasının, Türkiye dahil dünya genelinde araç ve parça fiyatlarına yansıması bekleniyor.
