Açık kırıkların tedavisi nasıl olmalıdır?

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Ali Deveci, açık kırıkların tedavisi hakkında merak edilenleri tüm ayrıntılarıyla sizler için anlattı. Açık kırıklar, travma sonrası kemiği örten yumuşak dokunun yaralanarak kırık kemik uçlarının bu yaradan dış ortamla temas ettiği kırıklardır.

Haberin Devamı

Açık bir kırık, açık bir yaranın olmadığı kapalı bir kırıktan farklı bir tedavi gerektirir. Bunun nedeni, açık kırık fragmanlarının bu yaradan dış ortam ile temas etmesi ve yara nedeniyle derin dokuların ve kemik parçaların bakteriler ile kontamine olma riskidir. Bu nedenle, açık bir kırık için erken tedavi, yaralanma bölgesinde enfeksiyonun önlenmesine odaklanır.

Açık kırık neden oluşur?

Çoğu açık kırık, ateşli silah veya motorlu araç kazası gibi bir tür yüksek enerjili olaydan kaynaklanır. Bu hastalarda genellikle vücudun diğer kısımlarında ek yaralanmalar olabilir. Açık bir kırık, evde basit bir düşme veya spor yaparken yaralanma gibi basit bir olaydan da kaynaklanabilir.

Riskleri nelerdir?

Açık kırıklarda en büyük risk yara yerinden olan kirlenme ve kontaminasyondur. Kırığa neden olan enerjiye bağlı olarak yumuşak dokuda olan yaranın büyüklüğü, oluşan doku (cilt, kas, tendon) kayıpları, damar ve sinir yaralanmaları ve kırığın parçalanması veya kemik defektleri oldukça önemlidir. Bu hasarlara bağlı olarak açık kırıklar farklı derecelerde sınıflanarak enfeksiyon, kaynama sorunları, yumuşak doku problemleri gibi sorunlar ortaya konmaya çalışır.

Haberin Devamı

Bulaşma: Bir dereceye kadar, açık bir kırılmanın meydana geldiği ortam kontaminasyon derecesini etkileyecektir. Kir, kırık cam, çimen, çamur gibi nesneler ve hatta hastanın kendi kıyafetleri bile açık bir yaraya sürülebilir. Yaralanmanızın meydana geldiği ortamı bilmek, doktorunuzun en iyi tedavi yöntemini belirlemesine yardımcı olabilir.

Enfeksiyon: Açık kırıklar hemen enfeksiyon riski oluşturur. Genel olarak, kemik ve yumuşak dokulardaki hasar ne kadar büyükse, enfeksiyon riski de o kadar fazladır. Bir kemik enfeksiyonunun tedavisi zor olabilir. Uzun süreli antibiyotikler ve çoklu cerrahi prosedürler gerektirebilir. Enfeksiyonun tedavi edilemediği ve hastanın yaşamının tehdit edildiği aşırı durumlarda, ampütasyon bile gerekli olabilir. Bu nedenle enfeksiyonun önlenmesi erken tedavinin odak noktasıdır.

Nasıl tedavi edilir?

Açık kırığı olan çoğu hastada tedavinin en önemli basamağı acil serviste başlar. Yaralanması olan hastanın bakımı ile birlikte açık kırığın dikkatli şekilde muayenesi, doku defektinin, damar sinir yaralanmasının durumu, kontaminasyonun ciddiyetinin anlaşılmasında önemlidir. Yaranın yıkanarak temizlenmesi, steril pansumanlarla kapatılması ilk tedavi aşamasıdır. Bu aşamada farklı muayenelerin yapılabileceği düşünülerek yaranın defalarca açılmaması için fotoğraflama işlemi yapılmalı ve kırık mümkün ise geçici bir atel ile stabilize edilmelidir. Diğer önemli nokta ise kontaminasyon durumuna göre önleyici antibiyotik uygulaması ve tetanoz aşısının yapılmasıdır. Çekilecek radyografiler ile kırık paterni anlaşılarak gerekli tedavi planlaması yapılır.

Haberin Devamı

Hasta stabil edildikten sonra ilk aşama hastanın ameliyathaneye alınarak gerekli doku debridmanı işlemi yapılmalıdır. Bu işlemde tüm kontamine ve ölü dokular temizlenmeli ve sağlıklı dokuya ulaşılmalıdır. Kemik açık kırığın derecesine bağlı olarak kemik dışardan bir tespitleyici (fiksatör) veya içerden tespit yöntemleri ile tespit edilmelidir.

Açık kırıklarda yumuşak doku yaralanmasının derecesine ve büyüklüğüne göre yara hemen kapatılabilir veya bir süre açık veya negatif basınçlı yara kapama yöntemi ile takip edilir. Enfeksiyon gelişmediğinden emin olununca yara deri grefti veya yumuşak doku flepleri ile kapatılır. Yumuşak doku iyileşmesi sağlanınca ve enfeksiyon olmadığından emin olunduğunda kemiğin dışındaki dıştan tespit materyali çıkarılarak içten tespit uygulamasına geçilebilir. Bazı açık kırıklarda ise dıştan tespit materyali kalıcı kırık iyileşmesi için kullanılabilir.

Haberin Devamı

Açık kırıkta tedavinin başarısı enfeksiyonun hızlıca engellenmesi, mümkün olan en kısa sürede debridman ve uygun kırık iyileşmesinin sağlaması ile birlikte hastanın uygun rehabilitasyonuna da bağlıdır.

Ameliyattan sonra, yaralı uzvun kırık iyileşene kadar bir askı alçısı veya atel ile hareketsiz hale getirilir. Enfeksiyonu önlemeye yardımcı olmak için bir süre antibiyotik verilir. İyileşme sürecinde doktorun enfeksiyon belirtisi olmadığından emin olmak için yarayı kontrol eder. Gerekli durumlarda iyileşme sağlanana kadar birden fazla yumuşak doku ve kemik operasyonu gerekebilir.