Aralıklı oruç mu az yemek mi? Aralıklı orucun yan etkileri var mı?

Kilo fazlalığı sorunu sağlıklı yaşam gündeminin değişmez maddelerinden biri, hatta zaman zaman da birincisi olma iddiasını hep sürdürür.Durum bugünlerde de değişmiyor, kilo sorunu özellikle de “insülin direnci problemi” günümüzde de sağlık gündemimizin ilk maddesi olma iddiasını ısrarla sürdürüyor. Ve tabii ki konu “kilo fazlalığı” olunca anında ve hemen gündeme “Neyi, ne kadar, ne zaman, ne sıklıkla yiyelim?” soruları giriveriyor. Diğer taraftan hepimiz biliyoruz ki “kilo sorunu-beslenme ilişkisi”nde son yılların popüler gündeminde hep “aralıklı oruç” yöntemi var. Çoğu uzman -ki ben de o uzmanlardan biri sayılabilirim- özellikle insülin direnci ile ilişkili kilo sorununun çözümünde aralıklı oruç yöntemini ısrarla tavsiye ediyor. Peki, sadece bu yöntem bize yeterli mi? Yalnızca aralıklı oruç sürecine yaslanmak ama neyi, ne kadar ve ne zaman yediğimizi gündem dışında tutmak bizi başarıya götürebilir mi? Peşinen söyleyeyim: HAYIR! Peki, neden hayır? Prof. Dr. Osman Müftüoğlu anlatıyor. Eğer kilo sorununuza kalıcı bir çözüm üretmek istiyorsanız, özellikle de insülin direnci nedeniyle büyüyen göbeğinizden şikâyetçiyseniz size tavsiyem “ne sadece az yemeyi ne de yalnızca aralıklı oruca güvenmeyi” bir kenara bırakın. Daha küçük öğünler halinde yiyecek tüketmek ve prensip olarak yüksek kalorili yiyecek ve içeceklerden uzak durup kalori kısıtlamasına gitmek de, kısa vadede de uzun vadede de sizin için en etkili ve kalıcı çözüm ortaklarından biri olacaktır. Bu düşünceyi destekleyen bir kanıt, geçtiğimiz günlerde Journal of the American Heart Association dergisinde yayımlandı. Amerika’nın -daha da önemlisi dünyanın- saygın tıp merkezlerinden birinde, John Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde gerçekleştirilen önemli bir çalışmada, “az yeme/daha düşük kalorili gıda tüketme” dikkatini ısrarla sürdürmenin neredeyse “aralıklı oruç”tan daha da etkili ve kalıcı sonuçlar verebileceği gösterildi. Uzun süredir kilo sorununun çözümüne kafa patlatan tecrübeli bir hekim olarak KİŞİSEL KANAATİM şudur: Eğer kilo sorununuza kalıcı bir çözüm üretmek istiyorsanız, özellikle de insülin direncine bağlı kilo problemi nedeniyle yaşadığınız “gelgit kilo alma vermelerinden”, hatta psikolojik durumunuzu bile bozabilecek düzeye varan “kilo depremleri”nden uzak kalmak istiyorsanız şu “beslenme prensipleri”ni yaşamınızın kalıcı bir parçası haline getiriniz. 1) Yüksek kalorili gıdaları tüketmekten kesinlikle vazgeçiniz. Özellikle şeker eklenmiş sıvı içeceklerden, un ve nişasta zengini besinlerden, yağ yüklü gıdalardan uzak durunuz. 2) İlk maddede saydığım tedbirleri kalıcı alışkanlıklar haline getiriniz, sürekli kılınız ve “iki öğün beslenme sistemi”nin yani “aralıklı oruç tercihi”nizin bir parçası olarak inatla devam ettiriniz. 3) Kısacası “az ve öz yeme” alışkanlığı edininiz ve hem sağlıklı yaşam hem de sağlıklı bir kilo aralığı hedefine ulaşmak için “aralıklı oruç yöntemi”ni yaşam tarzı seçimlerinizden biri haline getiriniz. Aralıklı oruç günde iki öğün beslenmeyi esas alan ve prensip olarak ortalama 14-16 saati sadece sıvı tüketip sıfır kalori kazanımını hedefleyerek geçirmeyi prensip haline getiren bir beslenme modelidir. Bu yöntem prensip olarak akşam yemeğinizi erken saatlerde yemenizi -mümkünse saat 19.00’u geçmemelisiniz-, akşam kalorilerinizi sınırlamanızı, günün ilk öğününü -yani kahvaltıyı- öğle yemeği ile birleştirerek öğle saatlerine kaydırmanızı, kısacası akşam yemeğinden sonraki 14-16 saatlik zaman dilimini sadece sıvı içecekler ve sıfıra yakın kalori kazanımıyla geçirmenizi önermektedir. Araştırmalar 2 öğün beslenmenin ve aralıklı oruç kürlerini kalıcı kılmanın sadece kilo kontrolü için değil, kaliteli bir yaşlanma süreci için de önemli bir yaşam tarzı değişimi olabileceğini göstermektedir. Aralıklı oruç uygulamasının özellikle başlangıç döneminde geçici de olsa bazı şikâyetlere yol açabileceğini biliyoruz. O şikâyetlerden bazıları şunlar... 1) Kan şekeri düşmesine bağlı baş ağrıları, sinirlilik ve yorgunluk hali. 2) Kan şekerinin kritik hudutlara düşmesi durumunda belirginleşen halsizlik, yorgunluk, bitkinlik ve açlık atakları. 3) Düşük volümlü gıda tüketimi nedeniyle ortaya çıkabilecek kabızlık ve benzeri sorunlar. 4) Yeteri kadar sıvı tüketilmediği takdirde belirginleşen susuzluk hissi, ağız kokusu ve benzeri problemler. NOT: Aralıklı oruç yöntemini denemek isteyenlerin özellikle şeker hastalığı, hipertansiyon ve organ yetmezliği problemleri varsa öncelikle ve mutlaka dikkatli bir sağlık denetiminden geçtikten sonra bu yönteme yönelmeleri gerekmektedir.